Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιαπωνίας έκρινε πως είναι αντισυνταγματική η υποχρέωση να υποβάλλονται σε στείρωση τα τρανς άτομα, προκειμένου να αλλάξουν το φύλο με το οποίο έχουν δηλωθεί στο ληξιαρχείο.
Η απόφαση αυτή ελήφθη έπειτα από προσφυγή μιας τρανς γυναίκας. Το αίτημά της παραπέμφθηκε σε κατώτερο δικαστήριο για πιο εμβριθή εξέταση, ανακοίνωσε η ανώτατη δικαστική αρχή της Ιαπωνίας.
Η υποχρέωση στείρωσης «περιορίζει το δικαίωμα του ατόμου να μην υποβάλλεται ενάντια στη θέλησή του σε επέμβαση στο σώμα του», έκρινε το Ανώτατο Δικαστήριο, ανατρέποντας εν μέρει προηγούμενη απόφαση που είχε πάρει το 2019 για αυτό το θέμα.
Η απαίτηση αυτή επιβάλλει «μια βάναυση επιλογή» για πολίτες, ανάμεσα στο «να υποβληθούν σε επέμβαση στείρωσης» και στο «να αποκηρύξουν σημαντικά νομικά πλεονεκτήματα που συνδέονται με το γεγονός ότι λαμβάνουν μεταχείριση σύμφωνα με την ταυτότητα φύλου τους», αποφάνθηκε το δικαστήριο.
Στην Ιαπωνία ένα τρανς άτομο που επιθυμεί να αποτυπώνεται στο ληξιαρχείο το φύλο με το οποίο προσδιορίζεται πρέπει να προσφύγει σε οικογενειακό δικαστήρι,ο αφού υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση, με βάση νόμο που εγκρίθηκε το 2003. Θα πρέπει επίσης να αποδείξει ότι δεν έχει αναπαραγωγικής ικανότητας, κάτι που απαιτεί γενικά τη διενέργεια στείρωσης. Τέλος, τα γεννητικά όργανα πρέπει να έχουν «εμφάνιση παρόμοια» με εκείνων του φύλου με το οποίο προσδιορίζεται.
Η προσφυγή της τρανς γυναίκας
Στο Ανώτατο Δικαστήριο προσέφυγε μία τρανς γυναίκα, η οποία ζητούσε να αναφέρεται στα έγγραφά της το φύλο με το οποίο προσδιορίζεται, να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση, με το επιχείρημα πως η υποχρεωτική στείρωση συνιστά «σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και είναι αντισυνταγματική».
«Είναι εξαιρετικά σπάνιο το Ανώτατο Δικαστήριο να αποφαίνεται ότι ένας νόμος είναι αντισυνταγματικός», δήλωσε σήμερα στους δημοσιογράφους ο δικηγόρος της, Καζουγιούκι Μινάμι. Πρόσθεσε ωστόσο πως είναι «λυπηρό» το γεγονός ότι η εντολέας του «θα πρέπει ακόμη να ζήσει χωρίς ο νόμος να αναγνωρίζει το φύλο της».
Η σημερινή απόφαση θα «ελαφρύνει το φορτίο» εκείνων για τους οποίους η υποχρέωση στείρωσης ήταν το μοναδικό εμπόδιο για να αλλάξει το φύλο που αναφέρεται στα έγγραφά τους. Όμως, παραμένει η υποχρέωση για πολλές τρανς γυναίκες να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση στα γεννητικά όργανά τους, είπε.
Ελάχιστες χώρες, όπως η Ισπανία φέτος, διευκόλυναν πρόσφατα τη διαδικασία που πρέπει να κάνουν τα τρανς άτομα προκειμένου να αλλάξουν το φύλο με το οποίο έχουν δηλωθεί στο ληξιαρχείο. Όμως οι υπέρμαχοι των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+ διαμαρτύρονται για τις μακρές, παρεμβατικές και εν δυνάμει επικίνδυνες ιατρικές διαδικασίες τις οποίες επιβάλλει η Ιαπωνία -- η οποία εξάλλου είναι η μοναδική χώρα της G7 που δεν αναγνωρίζει τον γάμο ή το σύμφωνο συμβίωσης των ομόφυλων ζευγαριών σε εθνικό επίπεδο.
Η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα ανέμενε τη σημερινή απόφαση, ανάμεσά τους ο Τομόγια Ασαμούρα, ένας τρανς άνδρας 34 ετών. Στα 23 του, ο Ασαμούρα υπεβλήθη σε αφαίρεση μήτρας και ωοθηκών προκειμένου να αλλάξει το φύλο με το οποίο είχε δηλωθεί στο ληξιαρχείο και να μπορέσει να παντρευτεί την αρραβωνιαστικιά του.
Όμως «το να καθίσταται η χειρουργική επέμβαση όρος για να αλλάξει νομικά το φύλο είναι πολύ επικίνδυνο για τα τρανς άτομα από όλες τις απόψεις, σωματικά, συναισθηματικά και οικονομικά», δήλωσε ο Ασαμούρα. «Εξακολουθώ να υποφέρω. Είναι πραγματικά απογοητευτικό να σκέφτομαι ότι δεν θα υπέφερα αν είχα το δικαίωμα να αλλάξω στα έγγραφα το φύλο χωρίς εγχείρηση», πρόσθεσε.
Με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP-Reuters