Η ιαπωνική κυβέρνηση εξέδωσε μία ανακοίνωση με την οποία ζητά συγγνώμη από χιλιάδες πολίτες με αναπηρία οι οποίοι στο παρελθόν υποβλήθηκαν σε υποχρεωτική στείρωση στο πλαίσιο ενός «νόμου ευγονικής» που δεν ισχύει πια.
Παράλληλα, η ιαπωνική άνω βουλή νομοθέτησε πως κάθε ένας από τους συγκεκριμένους ανθρώπους που βρίσκεται ακόμα εν ζωή θα πάρει ως αποζημίωση 3,3 εκατομμύρια γιεν (περίπου 25.500 ευρώ).
Στην ανακοίνωση της κυβέρνησης ζητείται συγγνώμη «για τον μεγάλο φυσικό και ψυχικό πόνο που προκλήθηκε από το πρόγραμμα υποχρεωτικής στείρωσης».
Ο πρωθυπουργός Σίντζο Άμπε έκανε λόγο για «ειλικρινή μεταμέλεια» εκ μέρους του ιαπωνικού κράτους για την συγκεκριμένη πολιτική, βάσει της οποίας άνθρωποι υποβλήθηκαν σε στείρωση ακόμα και σε ηλικία 9 ετών.
«Την περίοδο που ο νόμος ήταν σε ισχύ πολλοί άνθρωποι υποβλήθηκαν σε εγχειρίσεις που δεν τους επέτρεψαν να κάνουν παιδιά, ο λόγος για αυτές τις εγχειρίσεις ήταν πως είχαν κάποια αναπηρία ή κάποια χρόνια πάθηση. Οι εγχειρίσεις του προκάλεσαν αβάστακτο πόνο» αναφέρει η δήλωση του Άμπε.
«Θα ήθελα να ζητήσω συγγνώμη εκ μέρους του ιαπωνικού κράτους από το βάθος της καρδιάς μου», πρόσθεσε και κατέληξε πως «θα κάνουμε ότι μπορούμε για να πετύχουμε να έχουμε μια κοινωνία χωρίς διακρίσεις απέναντι σε κανένα, είτε έχει ασθένειες είτε αναπηρίες και στην οποία θα ζούμε μαζί σεβόμενοι την προσωπικότητα και την ατομικότητα κάθε ανθρώπου».
Ο νόμος εφαρμόστηκε από το 1948 έως το 1996 σε περίπου 16.500 ανθρώπους, κυρίως γυναίκες με κάποια αναπηρία.
Στόχος του νόμου ήταν να αποτρέψει τη γέννηση «χαμηλής ποιότητας απογόνων». Περίπου 8.000 άνθρωποι έδωσαν τη συγκατάθεση τους για την εγχείριση, πιθανότατα δεχόμενοι πιέσεις. Το ίδιο διάστημα περίπου 60.000 γυναίκες έκαναν υποχρεωτικά έκτρωση υπό το φόβο το παιδί να γεννηθεί με κάποια κληρονομική ασθένεια.
Άνθρωποι με ψυχικές αναπηρίες και ασθένειες καθώς και με κληρονομικές διαταραχές υποβλήθηκαν στην επέμβαση για «αποφευχθεί η γέννηση κατώτερων απογόνων και να προστατευθεί η υγεία της μητέρας», όπως ανέφερε ο νόμος.
Στην Γερμανία και στη Σουηδία εφαρμόζονταν παρόμοια μέτρα στο παρελθόν, οι κυβερνήσεις των δύο χωρών έχουν ζητήσει συγγνώμη και αποζημιώσει τα θύματα.
Όμως έως πρόσφατα η ιαπωνικής κυβέρνηση υποστήριζε πως οι στειρώσεις ήταν νόμιμες την εποχή που έγιναν.
Aπό πέρυσι αυξήθηκαν οι φωνές για επανόρθωση και αποκατάσταση των θυμάτων, καθώς τα θύματα του προγράμματος προχώρησαν σε δικαστικές διεκδικήσεις στις οποίες ζητούν περίπου 30 εκατομμύρια γιεν ο καθένας, ως αποζημίωση από το ιαπωνικό κράτος.
Ανάμεσα είναι και μια γυναίκα που υποβλήθηκε σε στείρωση το 1972 σε ηλικία 15 ετών. Η διάγνωση της έκανε λόγο για «κληρονομική διανοητική καθυστέρηση», κάτι που αμφισβητούσε η οικογένεια της.
Περίπου 20 θύματα έχουν προχωρήσει σε ξεχωριστές αγωγές διεκδικώντας μεγαλύτερα ποσά, η πρώτη απόφαση για κάποια από αυτές τις περιπτώσεις αναμένεται τον επόμενο μήνα.
Οι δικηγόροι των εναγόντων έχουν ήδη πει πως η μία εφάπαξ αποζημίωση που προσφέρει η κυβέρνηση δεν είναι αρκετή.
«Είναι κατανοητό πως οι νομοθέτες βιάζονται να θέσουν σε εφαρμογή τον νόμο για την αποζημίωση των ηλικιωμένων πια θυμάτων. Όμως χωρίς επαρκή αποζημίωση δεν πρόκειται για μια ικανοποιητική λύση στο ζήτημα», αναφέρει η ανακοίνωση των δικηγόρων.
Μια από τις γυναίκες που κατέθεσαν την ξεχωριστή αγωγή, ηλικίας άνω των 70 ετών δήλωσε πως «η κυβέρνηση δεν έχει αντιμετωπίσει σωστά το ζήτημα εδώ και 20 χρόνια και αυτό μου δημιουργεί οργή. Θέλω ο πρωθυπουργός να έρθει και να μου ζητήσει προσωπικά συγγνώμη».
Η καμπάνια έφερε στο φως την κακομεταχείριση που είχαν από το ιαπωνικό κράτος πολίτες με αναπηρίες και χρόνιες παθήσεις την περίοδο μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
Εκτός από τις υποχρεωτικές στειρώσεις και εκτρώσεις περιλάμβανε και τον εγκλεισμό χιλιάδων λεπρών σε απομακρυσμένα λεπροκομεία σε βουνά ή νησιά. Ο νόμος διαχωρισμού καταργήθηκε το 1996.
Το 2001, δικαστήριο αποφάσισε πως ο νόμος διαχωρισμού των λεπρών ήταν αντισυνταγματικός και θα έπρεπε να σταματήσει να εφαρμόζεται από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 όταν υπήρχαν διαθέσιμες αποτελεσματικές φαρμακευτικές θεραπείες για την ασθένεια σε μεγάλη κλίμακα.
Ο τότε πρωθυπουργός είχε εκδώσει επίσης επίσημη συγγνώμη εκ μέρους του κράτους και είχε αναφέρει πως κυβέρνηση δεν θα προβάλλει αντιρρήσεις σε δικαστικές διεκδικήσεις πρώην ασθενών.
σχόλια