Επιτακτικός στόχος έχει καταστεί για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, εκτός από την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του κορονοϊού, η εξίσου σχεδόν επικίνδυνη για την δημόσια υγεία η ραγδαία διασπορά παραπληροφόρησης ανά τον πλανήτη σχετικά με τον ιό. Πρόκειται για αυτό που αποκαλούν οι υπεύθυνοι του Οργανισμού "Infodemic", ή αλλιώς επιδημία παραπληροφόρησης.
Αμέσως μετά τα πρώτα δείγματα εξάπλωσης του ιού και τα πρώτα δείγματα παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο, ο Π.Ο.Υ. ζήτησε τη συνεργασία των μεγάλων τεχνολογικών κολοσσών - Google, Facebook, Twitter κλπ. – οι οποίοι ανταποκρίθηκαν στο αίτημα, περιλαμβάνοντας στο περιεχόμενο τους συνδέσμους στις ανακοινώσεις του Οργανισμού, και περιορίζοντας (όσο είναι δυνατόν) το κύμα ψευδών ειδήσεων και προβολής τυχάρπαστων προϊόντων αντιμετώπισης του ιού.
Η πραγματικότητα είναι ότι ο κορονοϊός αποτελεί μια λοίμωξη του αναπνευστικού που εξαπλώνεται ραγδαία και έχει την αφετηρία της στο Γουχάν της Κίνας. Τα περισσότερα κρούσματα, και όλοι σχεδόν οι θάνατοι, έχουν καταγραφεί μέχρι τώρα στην Κίνα, παρότι το μικρόβιο έχει φτάσει σε πολλές άλλες χώρες τις τελευταίες εβδομάδες.
Η άγρια παραπληροφόρηση εκδηλώνεται μέσω διάφορων εικασιών και φημών που εξαπλώνονται ραγδαία, όπως φερ' ειπείν ότι ο κορονοϊός δημιουργήθηκε σε εργαστήρια ως πανίσχυρο όπλο βιολογικής καταστροφής ή ότι κατασκευάστηκε με την χορηγία του Ιδρύματος του Μπιλ Γκέιτς για να ενισχύσει τις πωλήσεις εμβολίων, ή ότι θεραπεύεται τρώγοντας μπόλικο σκόρδο ή με την κατάποση ενός παρασκευάσματος με βάση την χλωρίνη (που μπορεί από μόνο του να προκαλέσει ηπατική ανεπάρκεια). Τέτοιες ιδέες, όπως και ο ίδιος ο ιός, μεταδίδονται εύκολα και με ραγδαίους ρυθμούς, από άτομο σε άτομο στον απέραντο εικονικό μας κόσμο.
Τα κίνητρα για την παραπληροφόρηση σχετικά με τον ιό είναι κατά κανόνα είτε «συνωμοσιολογικά» / «ιδεολογικά» - από φορείς που δεν εμπιστεύονται την επιστήμη και τα εμβόλια – είτε προέρχονται από κερδοσκόπους που διαχέουν στο ίντερνετ άγριες μυθοπλασίες για να πουλήσουν στη συνέχεια «φάρμακα» και άλλες μεθόδους αντιμετώπισης της επιδημίας.
Τα παραδείγματα είναι πολλά. Το Infowars, η γνωστή ακροδεξιά ιστοσελίδα παραγωγής θεωριών συνομωσίας και fake news, η οποία μπορεί να έχει «απαγορευτεί» από τα μεγάλα social media, εξακολουθεί όμως να παραμένει ισχυρή, δημοσίευσε ένα βίντεο στις 22 Ιανουαρίου, σύμφωνα με το οποίο ο κορονοϊός αποτελεί μέρος συνωμοσίας με στόχο την μείωση του παγκόσμιου πληθυσμού.
«Οι υπέρμαχοι της παγκοσμιοποίησης και το βαθύ κράτος έχουν κηρύξει πόλεμο στην ανθρωπότητα», έλεγε το βίντεο. «Μισούν την ανθρώπινη ζωή και γι' αυτό δολοφονούν μωρά».
Σε συνεργασία με τον Π.Ο.Υ. η Google εγκατέστησε μια "SOS Alert" εφαρμογή που κατευθύνει τους ανθρώπους που κάνουν αναζήτηση για "coronavirus" σε ειδήσεις και χρήσιμες πληροφορίες που δημοσιεύει ο Οργανισμός. Από την Πέμπτη, το σχετικό περιεχόμενο υπάρχει εκτός από τα αγγλικά, και στα γαλλικά, ισπανικά, κινέζικα, αραβικά και ρωσικά. Ο Π.Ο.Υ. ξεκίνησε επίσης συνεργασία με το μεγάλη κινέζικη πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης WeChat.
Η πιο στενή συνεργασία πάντως του Π.Ο.Υ. είναι με το Facebook. Η πλατφόρμα χρησιμοποιεί ειδικούς fact checkers για τον εντοπισμό παραπληροφόρησης σχετικά με τον ιό, υποβαθμίζοντας ή διαγράφοντας εντελώς τέτοιου είδους αναρτήσεις.
Παρά τις προσπάθειες όμως, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν «μολυνθεί» ήδη από την κατανάλωση ψευδών πληροφοριών σχετικά με την προέλευση, την εξάπλωση και την αντιμετώπιση του ιού, που περιφέρονται ακόμα στο Facebook, το Instagram, το Twitter αλλά και σε άλλες πλατφόρμες, όπως το Reddit και το κινεζικής ιδιοκτησίας TikTok – όπου είχαν εμφανιστεί πολλά βίντεο που υποστήριζαν την θεωρία με τον Μπιλ Γκέιτς, για να «κατέβουν» μετά από εκατοντάδες χιλιάδες views – καθώς και σε αναρίθμητες άλλες ιστοσελίδες μικρότερου βεληνεκούς.
Με στοιχεία από τους New York Times
σχόλια