Οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να δημοσιεύσουν μια έκθεση με πληροφορίες, η οποία εμπλέκει τον πρίγκιπα της Σαουδικής Αραβίας στη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι το 2018.
Ο Πρόεδρος Μπάιντεν διάβασε την έκθεση και αναμένεται να μιλήσει σύντομα με τον βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας. Ο ίδιος θέλει να «αναβαθμίσει» τις σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία, οι οποίες έγιναν πιο στενές υπό την διοίκηση του πρώην προέδρου Τραμπ.
Ο Κασόγκι δολοφονήθηκε βάναυσα στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη και έκτοτε ο πρίγκιπας όμως Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν αρνείται οποιαδήποτε ανάμειξη.
Οι αρχές της Σαουδικής Αραβίας ανέφεραν ότι ο θάνατός του ήταν αποτέλεσμα μιας «αδίστακτης επιχείρησης» από μια ομάδα πρακτόρων που στάλθηκαν για να τον πείσουν να επιστρέψει στο βασίλειο.
Πέντε άτομα καταδικάστηκαν σε θανατική ποινή για τη δολοφονία από δικαστήριο της Σαουδικής Αραβίας, αλλά η ποινή μετατράπηκε σε 20 χρόνια φυλάκισης τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Τι περιλαμβάνει η έκθεση
Η έκθεση, η οποία αναμένεται να κυκλοφορήσει σήμερα, θα αναφέρει ότι ο πρίγκιπας Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν ενέκρινε «και πιθανώς διέταξε τη δολοφονία του Κασόγκι», ανέφεραν τέσσερις αξιωματούχοι των ΗΠΑ στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters.
Πρόσθεσαν ότι βασικός πυλώνας της έκθεσης ήταν η Αμερικανική Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (CIA).
Η Σαουδική εισαγγελική αρχή και ο πρίγκιπας επιμένουν ότι δεν γνώριζε τη δολοφονία. Ωστόσο, το 2019 «ανέλαβε την πλήρη ευθύνη ως ηγέτης της Σαουδικής Αραβίας, ειδικά επειδή διαπράχθηκε από άτομα που εργάζονται για τη κυβέρνηση».
Το NBC News αναφέρει ότι η αξιολόγηση των πληροφοριών δεν είναι νέα και βασίζεται σε εργασίες της CIA, η οποία αναφέρθηκε ευρέως το 2018. Αργότερα ο τότε πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ το αρνήθηκε.
Σύμφωνα με την αναφερόμενη εκτίμηση, δεν υπήρξε συγκεκριμένη εντολή, αλλά αξιωματούχοι των ΗΠΑ πίστευαν ότι μια τέτοια επιχείρηση θα απαιτούσε την έγκριση του πρίγκιπα.
Η Washington Post, στην οποία εργαζόταν ο Κασόγκι, είπε ότι η εκτίμηση της CIA βασίστηκε εν μέρει σε ένα τηλεφώνημα που έκανε ο αδελφός του πρίγκιπα Μπιν Σαλμάν, ο οποίος ήταν ο Σαουδάραβας πρεσβευτής στις ΗΠΑ κατά τη στιγμή της δολοφονίας.
Ο πρίγκιπας Καλίντ, νυν αναπληρωτής υπουργός Άμυνας, φέρεται να καλεί τον Κασόγκι υπό την καθοδήγηση του αδελφού του και να του δίνει διαβεβαιώσεις ότι θα ήταν ασφαλές να πάει στο προξενείο της Κωνσταντινούπολης. Ο πρίγκιπας Καλίντ αρνήθηκε οποιαδήποτε επικοινωνία με τον δημοσιογράφο.
Το 2019, η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ Agnes Callamard κατηγόρησε τη Σαουδική Αραβία για τη «σκόπιμη, προμελετημένη εκτέλεση» του Κασόγκι και απέρριψε τη δίκη που έγινε ως «αντίθεση στη δικαιοσύνη».
Η δημοσίευση της έκθεσης αποτελεί μέρος της πολιτικής του Τζο Μπάιντεν, προκειμένου να επανεκκινήσει τους δεσμούς με τη Σαουδική Αραβία, σε μία πολύ πιο σκληρή στάση σε σχέση με εκείνη που είχε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Η κυβέρνηση Τραμπ είχε προηγουμένως απορρίψει μια νομική αίτηση για την έκδοση μιας αποχαρακτηρισμένης έκδοσης της έκθεσης, εστιάζοντας αντ' αυτού στη βελτίωση της συνεργασίας με τους Σαουδάραβες.
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζένι Ψάκη δήλωσε χθες ότι ο Μπάιντεν θα επικοινωνήσει με τον Βασιλιά Σαλμάν, αλλά όχι άμεσα με τον πρίγκιπα, ο οποίος είναι ο γιος του και θεωρείται ο de facto κυβερνήτης στη Σαουδική Αραβία.
Είπε ότι ο πρόεδρος πρόκειται να μιλήσει με τον 85χρονο βασιλιά για πρώτη φορά από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του, χωρίς να δώσει συγκεκριμένη ώρα και περαιτέρω λεπτομέρειες.
«Έχουμε καταστήσει σαφές από την αρχή ότι πρόκειται να επανατοποθετήσουμε τις βάσεις για τη σχέση μας με τη Σαουδική Αραβία», δήλωσε στους δημοσιογράφους.
Η δολοφονία Κασόγκι
Ο 59χρονος δημοσιογράφος εθεάθη τελευταία φορά στο προξενείο στην Κωνσταντινούπολη στις 2 Οκτωβρίου 2018 προκειμένου να πάρει έγγραφα που θα του επέτρεπαν να παντρευτεί την Τουρκάλα αρραβωνιαστικιά του.
Σύμφωνα με τη Σαουδική εισαγγελία, ο Κασόγκι κρατήθηκε βίαια και του χορηγήθηκε μεγάλη ποσότητα ναρκωτικού, με αποτέλεσμα η υπερβολική δόση να οδηγήσει στον θάνατό του. Το πτώμα του στη συνέχεια διαμελίστηκε και παραδόθηκε σε έναν τοπικό «συνεργάτη» έξω από το προξενείο, ανέφερε η εισαγγελία. Τα λείψανά του δεν έχουν βρεθεί ακόμα.
Τα αποκρουστικά αυτά στοιχεία αποκαλύφθηκαν σε αντίγραφα ηχητικών ντοκουμέντων της δολοφονίας που έλαβαν οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες.
Ο Κασόγκι είχε διατελέσει κάποτε σύμβουλος της Σαουδικής κυβέρνησης και βρισκόταν κοντά στη βασιλική οικογένεια, αλλά έχασε την εύνοια και αυτοεξορίστηκε στις ΗΠΑ το 2017.
Από εκεί, έγραφε μια μηνιαία στήλη στην Washington Post στην οποία επέκρινε τις πολιτικές του Πρίγκιπα μπιν Σαλμάν.
Στην πρώτη του στήλη για την εφημερίδα, ο Κασόγκι είπε ότι φοβόταν ότι θα συλληφθεί. Στην τελευταία του, επέκρινε τη συμμετοχή της Σαουδικής Αραβίας στη σύγκρουση στην Υεμένη.
Με πληροφορίες του BBC/Reuters