Σημαντικό πλεονέκτημα για τις δυνάμεις του Χαφτάρ στη Λιβύη φέρεται να είναι, σύμφωνα με τους αναλυτές, η κατάληψη της Σύρτης.
Οι δυνάμεις του στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ, εκτιμάται ότι έχουν αποκτήσει πλέον ένα στρατηγικό πλεονέκτημα καταλαμβάνοντας τον έλεγχο της Σύρτης καθώς πρόκειται για μια στρατηγικής σημασίας πόλη ανάμεσα στο ανατολικό και το δυτικό τμήμα της Λιβύης.
Η ανακοίνωση της Τουρκίας ότι θα στείλει ενισχύσεις στον στρατό της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Λιβύης προκάλεσε διπλωματικό πυρετό με στόχο τον τερματισμό της σύγκρουσης που διεθνοποιείται ολοένα και περισσότερο.
Σε αυτό το πλαίσιο η Ρωσία κι η Τουρκία ζήτησαν την Τετάρτη να κηρυχθεί εκεχειρία στη Λιβύη από τις 12 Ιανουαρίου. Οι δύο αντίπαλες πλευρές: οι δυνάμεις του Χάφταρ, του ισχυρού άνδρα της ανατολικής Λιβύης, και αυτές που είναι πιστές στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας, την οποία έχει αναγνωρίσει ο ΟΗΕ και έχει την έδρα της στην Τρίπολη, δεν έχουν ακόμη απαντήσει ξεκάθαρα στην έκκληση αυτή, που έγινε δύο ημέρες μετά την κατάκτηση της Σύρτης από τον Χάφταρ.
Οι δυνάμεις του εισήλθαν στην πόλη τη Δευτέρα σχεδόν χωρίς να αντιμετωπίσουν αντίσταση, δωροδοκώντας μία τοπική, σαλαφιστική ένοπλη οργάνωση για να τους στηρίξει. Γενέτειρα του πρώην ηγέτη της Λιβύης Μουάμαρ Καντάφι, η Σύρτη δέχθηκε με ανοικτές αγκάλες τον Ελεύθερο Λιβυκό Στρατό (ΛΕΣ) του Χάφταρ, ο οποίος πρόσφατα άλλαξε το όνομά του σε «Αραβικές Λιβυκές Ένοπλες Δυνάμεις».
Νέο μέτωπο η Μιζουράτα
Μετά την απώλεια της Σύρτης, η πόλη Μιζουράτα, οι δυνάμεις της οποίας είναι στην πρώτη γραμμή του μετώπου για την υπεράσπιση της Τρίπολης, αποτελεί στόχο του Χάφταρ. Οι δυνάμεις του στρατάρχη μπορούν πλέον να ανοίξουν νέο μέτωπο εναντίον της πόλης αυτής που βρίσκεται 250 χιλιόμετρα δυτικά της Σύρτης, σύμφωνα με τον Χαμίς Κίνεαρ αναλυτής στο ινστιτούτο Verisk Maplecroft.
Οι μαχητές από τη Μιζουράτα θα δώσουν «προτεραιότητα στην προστασία της πόλης τους κάτι που θα ασκήσει μεγάλες πιέσεις στις πολεμικές προσπάθειες της κυβέρνησης εθνικής ενότητας στην Τρίπολη», πρόσθεσε. Και ο Έμαντ Μπάντι του Middle East Institute εκτίμησε εξάλλου ότι ο Χάφταρ θα προσπαθήσει να στρέψει την προσοχή των μαχητών της Μιζουράτα μακριά από την Τρίπολη, εξαπολύοντας επίθεση εναντίον της πόλης τους.
Στρατιωτική στήριξη από την Τουρκία
«Στρατηγικά η απώλεια της Σύρτης καθιστά πιο δύσκολο για τις δυνάμεις της κυβέρνησης εθνικής ενότητας να κόψουν τις γραμμές ανεφοδιασμού του Χάφταρ από τα ανατολικά και τα νότια», εξήγησε ο Βόλφραμ Λάχερ του γερμανικού ινστιτούτου SWP.
Οι εξελίξεις αυτές σημειώνονται επί του πεδίου την ώρα που η Τουρκία αυξάνει τις ανακοινώσεις της περί αποστολής στρατευμάτων στη Λιβύη για να αντιμετωπίσουν την επίθεση του Χάφταρ, τον οποίο στηρίζουν μεταξύ άλλων η Αίγυπτος και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Εξάλλου η Ρωσία, που επίσης τον στηρίζει, έχει διαψεύσει ότι έχει στείλει μισθοφόρους να στηρίξουν τις δυνάμεις του. Παρόλο που ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «προσποιείται ότι αναπτύσσει μια μεγάλη αποστολή γρήγορα, ο στρατάρχης Χάφταρ και οι ξένοι υποστηρικτές του γνωρίζουν ότι η Τουρκία είναι αναγκασμένη λόγω σύνεσης και τεχνικών δυσκολιών να προχωρά αργά», εκτίμησε ο Τζαέλ Χαρσούι του ινστιτούτου Clingendael της Χάγης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι Τούρκοι εξετάζουν το ενδεχόμενο σε πρώτο χρόνο να υπερασπιστούν κάποιους τομείς, όπως το κέντρο της Τρίπολης, όπως έκαναν στη Συρία. «Η απώλεια της Σύρτης καθιστά ακόμη πιο άμεση την τουρκική στήριξη στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας», επεσήμανε ο Λάχερ.
Η... άλλη όψη της Τρίπολης - Εκατοντάδες οικογένειες στον δρόμο
Στο μεταξύ τραγική είναι η κατάσταση στην πολιορκούμενη Τρίπολη. Στο κέντρο της Τρίπολης και μεταξύ των ερειπίων που έχει αφήσει ο πόλεμος έχουν βρει καταφύγιο μέχρι στιγμής πάνω από 170 οικογένειες προσφύγων. Ο Αμπντέλ Χατί, που μένει στην περιοχή, τους επισκέπτεται κάθε μέρα. «Ραγίζει η καρδιά μου όταν τους βλέπω. Οι άνθρωποι αυτοί ζουν μέσα στην εξαθλίωση την ώρα που τα παιδιά μου κοιμούνται στη ζέστη του σπιτιού μας».
Ο ίδιος φέρνει στους πρόσφυγες συχνά κουβέρτες και στρώματα. Από τον περασμένο Απρίλιο, οπότε ξεκίνησαν οι επιθέσεις του στρατηγού Χαφτάρ κατά της Τρίπολης, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους πάνω από 140.000 Λίβυοι. Ανάμεσά τους και ο Σαμίρα Αλί.
«Πύραυλοι κατέστρεψαν τα σπίτια μας, τα τζάμια έγιναν κομμάτια, ήταν φρικτό. Όλοι οι κάτοικοι της περιοχής εγκατέλειψαν τα σπίτια τους. Μια φορά ένας πύραυλος έπεσε πολύ κοντά μας. Ο γιός μου που έχει πρόβλημα με την καρδιά του, λιποθύμησε». Μόνον από τις αρχές του χρόνου έχασαν τη ζωή τους στην Τρίπολη 21 άμαχοι.
Μετά την πτώση του Καντάφι πριν από περίπου οκτώ χρόνια η Λιβύη ελέγχεται από διάφορες πολιτοφυλακές. Κρατικές δομές σχεδόν δεν υφίστανται ή στην καλύτερη περίπτωση υπολειτουργούν. Στα ανατολικά της χώρας ο στρατηγός Χαφτάρ συγκρότησε από τμήματα του λιβυκού στρατού και ένοπλες πολιτοφυλακές έναν στρατιωτικό σύνδεσμο τον οποίο ονόμασε Λιβυκό Εθνικό Στρατό. Σταδιακά και συν τω χρόνω οι μαχητές του κατάφεραν να καταλάβουν τμήματα στα ανατολικά αλλά και τα νότια της χώρας.
Χωρίς τη στήριξη της Αιγύπτου και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων ο Χαφτάρ δεν θα βρισκόταν σήμερα σε απόσταση αναπνοής από την Τρίπολη. Στο πλευρό του στρατηγού βρίσκονται από τον περασμένο Σεπτέμβριο και ρώσοι μισθοφόροι, με τον αριθμό τους να ξεπερνά στο μεταξύ τους 1.000.
Η κυβέρνηση του Σάρατζ, από την άλλη πλευρά, υποστηρίζεται από το Κατάρ και την Τουρκία. Τουρκικά drones φέρονται να είχαν πραγματοποιήσει μέχρι τον Νοέμβριο τουλάχιστον 200 επιθέσεις στη Λιβύη. Με την αποστολή στρατιωτών της όμως η Άγκυρα δρομολόγησε πλέον μια πιο άμεση εμπλοκή στον λιβυκό εμφύλιο.
Ο δε διπλωματικός πυρετός πάντως που παρατηρείται τα τελευταία 24ωρα σε διεθνές επίπεδο με τη συμμετοχή της Ευρώπης, της Ρωσίας, της Τουρκίας αλλά και των ΗΠΑ δεν φαίνεται μέχρι στιγμής να έχει αποτελέσματα.
Με πληροφορίες από AFP/Deustche Welle/ΑΠΕ-ΜΠΕ
σχόλια