Αρχηγοί κρατών, στελέχη μεγάλων επιχειρήσεων, ακαδημαϊκοί, φιλάνθρωποι και πλήθος δημοσιογράφων, διασημοτήτων και ακόλουθων, θα μεταβούν την Τρίτη στο Νταβός της Ελβετίας, για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ.
Για το μεγαλύτερο μέρος του έτους, το Νταβός είναι ένα θέρετρο στις ελβετικές Άλπεις, με πληθυσμό μόλις 11.000 κατοίκους. Όμως για λίγες μέρες κάθε Ιανουάριο, ο πληθυσμός της πόλης αυξάνεται σε 30.000, καθώς η παγκόσμια ελίτ συρρέει στην πόλη για μία σειρά συναντήσεων και συζητήσεων σχετικά με «την επιχειρηματικότητα για το παγκόσμιο δημόσιο συμφέρον», σε κάτι που θα μπορούσε να περιγραφεί ως η πιο ακριβή εκδήλωση δικτύωσης παγκοσμίως. Πέρα από τις εκδηλώσεις που είναι καταχωρημένες στο επίσημο ημερολόγιο του συνεδρίου, υπάρχει παράλληλα και μία σειρά ακόμα πιο αποκλειστικών πάρτι, δείπνων και συναντήσεων.
Τι είναι το Φόρουμ
Ξεκίνησε το 1971, από τον γερμανό καθηγητή οικονομικών Klaus Schwab, υπό την ονομασία Ευρωπαϊκό Οικονομικό Φόρουμ. Ήταν ένα συνέδριο για ευρωπαίους επιχειρηματικούς ηγέτες, με στόχο να συζητήσουν και να ενημερωθούν σχετικά με τις αμερικανικές διαδικασίες διοίκησης επιχειρήσεων. Δύο χρόνια αργότερα, το ενδιαφέρον του συνεδρίου εστιάστηκε στα παγκόσμια οικονομικά και κοινωνικά θέματα, ενώ προσκλήθηκαν οι πρώτοι πολιτικοί ηγέτες.
Το 1987 μετονομάστηκε σε Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, και έγινε τόσο γνωστό που αναφερόταν απλώς ως Νταβός. Έχει υπάρξει το σημείο πολλών ιστορικών συναντήσεων, μεταξύ των οποίων δύο το 1989: Η πρώτη συνάντηση σε υπουργικό επίπεδο μεταξύ Βόρειας και Νότιας Κορέας, και μια άλλη μεταξύ των ηγετών της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας.
Καθώς το κύρος του Φόρουμ μεγάλωνε, όλο και περισσότεροι πολιτικοί, ηγέτες και διάσημοι άρχισαν να συμμετέχουν.
Ποιοι πηγαίνουν στο Φόρουμ
Περισσότερα από 2.500 άτομα, από 90 διαφορετικές χώρες αναμένονται φέτος. Οι περισσότεροι είναι στελέχη εταιριών, ενώ αναμένεται να παρευρεθούν και πάνω από 20 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων.
Για πρώτη φορά φέτος, θα πάνε στο Νταβός η πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τερέζα Μέι, και ο πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ. Ο τελευταίος μάλιστα είναι ο πρώτος κινέζος πρόεδρος που θα παρευρεθεί στο Φόρουμ. Την ίδια στιγμή, απούσα θα είναι για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ.
Όμως, ακόμα και οι παγκόσμιοι ηγέτες συχνά ψάχνουν ευκαιρία για να δουν τα άλλα «μεγάλα» ονόματα που επισκέπτονται το Νταβός. Η τραγουδίστρια Σακίρα και ο ηθοποιός Φόρεστ Γουίτακερ πρόκειται να λάβουν βραβεία στη φετινή διοργάνωση. Επίσης, στο Νταβός αναμένεται να βρεθούν, μεταξύ άλλων, η γενική επιχειρησιακή διευθύντρια του Facebook Σέριλ Σάντμπεργκ, ο ηθοποιός και ακτιβιστής Ματ Ντέιμον, ο οδηγός της Φόρμουλα 1 Νίκο Ρόσμπεργκ και ο κινέζος δισεκατομμυριούχος και ιδρυτής του Alibaba Τζακ Μα.
Στο μεταξύ, αν και η ισότητα των φύλων συζητείται συχνά στο Φόρουμ, μόνο το 17% των συμμετεχόντων πέρυσι ήταν γυναίκες.
Δρακόντεια μέτρα ασφαλείας
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, το Νταβός μεταμορφώνεται σε αληθινό φρούριο. Οδοφράγματα περιορίζουν την κυκλοφορία σε κεντρικούς δρόμους της πόλης και σημεία ελέγχου στήνονται έξω από κάθε χώρο εκδηλώσεων. Στο Συνεδριακό Κέντρο αλλά και σε ξενοδοχεία, που φιλοξενούν πάρτι και ομιλίες, υπάρχουν ανιχνευτές μετάλλων, ένοπλοι φρουροί και δεινοί σκοπευτές.
Στο παρελθόν, διαδηλωτές που συνδέονται με το κίνημα Occupy είχαν πραγματοποιήσει διαμαρτυρίες, ενώ το 2013 μέλη της ουκρανικής ακτιβιστικής ομάδας Femen είχαν συλληφθεί μετά από γυμνόστηθη διαμαρτυρία.
Η ελβετική κυβέρνηση εκτιμάται ότι θα δαπανήσει 8 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα για την ασφάλεια, δηλαδή περίπου 8 εκατομμύρια δολάρια, ποσό που μπορεί όμως να αυξηθεί αν υπάρξει αξιόπιστη απειλή.
«Η Ελβετία δεν θεωρείται ακόμα ως στόχος προτεραιότητας για τους τζιχαντιστές», αναφέρει το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο στην ιστοσελίδα του. Ωστόσο, προσθέτει ότι «ακόμα και σε ελβετικό έδαφος, τα συμφέροντα των κρατών που συμμετέχουν στη στρατιωτική συμμαχία ενάντια στο λεγόμενο Ισλαμικό Κράτος αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο».
Είναι τόσο ελιτίστικο όσο ακούγεται;
Υπάρχει ένα σύστημα με χρωματιστές κονκάρδες, οι οποίες καταδεικνύουν πόσο σημαντικός ή μη είναι κάποιος. Οι λευκές κονκάρδες είναι για εκείνους που μπορούν να συμμετάσχουν σε κάθε επίσημη εκδήλωση και να κάνουν πλήρη χρήση των εγκαταστάσεων του Φόρουμ. Οι πορτοκαλί προορίζονται για τους 500 δημοσιογράφους που καλύπτουν το Φόρουμ, αλλά δεν έχουν πρόσβαση σε κάποια πάρτι. Άλλες κονκάρδες, όπως οι μωβ, δηλώνουν τεχνικό ή βοηθητικό προσωπικό και περιορίζουν τους κατόχους τους σε λίγες περιοχές.
Και σαν να μην ήταν αρκετά περίπλοκο αυτό το σύστημα, τοπικά ξενοδοχεία, όπως το Belvedere και το InterContinental, συχνά έχουν τις δικές τους κονκάρδες για τραπεζίτες και συμβούλους, οι οποίοι πηγαίνουν στο Νταβός όχι όμως για το ίδιο το Φόρουμ, αλλά για συμφωνίες και δημόσιες σχέσεις. Εκείνοι «κατασκηνώνουν» στα ξενοδοχεία, νοικιάζοντας δωμάτια για επαγγελματικές συναντήσεις τη μέρα και σουαρέ τα βράδια.
Τα πάρτι
Οι συζητήσεις είναι στο επίκεντρο, αλλά πέρα από τις διαλέξεις και τα διάφορα πάνελ, η ημερήσια διάταξη περιλαμβάνει και άλλες εκδηλώσεις. Μία αξιοσημείωτη περίπτωση είναι μια προσομοίωση της εμπειρίας ενός πρόσφυγα, όπου οι συμμετέχοντες στο Νταβός σέρνονται με τα χέρια και τα γόνατα και προσποιούνται ότι τρέπονται σε φυγή ξεφεύγοντας από στρατιωτικές δυνάμεις. Αυτή είναι μία από τις πιο δημοφιλείς εκδηλώσεις κάθε χρόνο.
Το θέμα του φετινού συνεδρίου είναι η «Ανταποκρινόμενη και Υπεύθυνη Ηγεσία». Υπάρχουν διάφορες επίσημες εκδηλώσεις και δεξιώσεις, αλλά η πραγματική δράση βρίσκεται σε έναν κύκλο event που διοργανώνονται από εταιρίες.
Κάποια είναι κλειστά, φιλικά δείπνα με συμμετέχοντες όπως ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο και ο Μπόνο. Άλλα είναι υπερπαραγωγές: Για παράδειγμα, η JPMorgan Chase στο παρελθόν έκλεισε το μουσείο Κίρχνερ στο Νταβός για ποτό με τον διευθύνοντα σύμβουλο της, Τζέιμς Ντάιμον, και τον πρώην βρετανό πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ.
Το ετήσιο πάρτι της Google στο ξενοδοχείο InterContinental είναι το πιο δημοφιλές, ενώ ο επενδυτής Άντονι Σκαραμούτσι, σήμερα σύμβουλος του Ντόναλντ Τραμπ, παρέθετε για χρόνια δεξίωση στο φημισμένο Hotel Europe, διαθέτοντας μερικές φορές πρωτοφανή λίστα με ακριβές σαμπάνιες και κρασιά Bordeaux.
Για ένα τελευταίο ποτό, ο κόσμος του Φόρουμ αποσύρεται παραδοσιακά στο Tonic Bar στο Hotel Europe, πίνοντας κοκτέιλ, ενώ ο μόνιμος του Νταβός, πιανίστας Μπάρι Κόλσον, καθοδηγεί το πλήθος με τραγούδια του Μπίλι Τζόελ.
Μια πιο πρόσφατη εκδήλωση που έχει αναδειχθεί, διοργανώνεται από την εταιρεία λογισμικού για επιχειρήσεις Salesforce. Πέρυσι, το πάρτι ήταν γεμάτο με πλήθος φρέσκων χαβανέζικων λουλουδιών ενώ έπαιζε ένα συγκρότημα από τη Χαβάη.
Αρκετά χρόνια πριν, ο Σον Πάρκερ του Napster, διοργάνωσε μία εκδήλωση, όπου υπήρχαν βαλσαμωμένα κεφάλια ζώων από τα μάτια των οποίων έβγαιναν ακτίνες λέιζερ.
Τι θα συζητηθεί φέτος
Αν και η παγκόσμια οικονομία είναι στην καλύτερη κατάστασή της εδώ και χρόνια, οι χρηματιστηριακές αγορές ακμάζουν, η τιμή του πετρελαίου να καταγράφει άνοδο και οι κίνδυνοι από την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας στην Κίνα έχουν αμβληθεί, η ατμόσφαιρα στο φετινό Νταβός αναμένεται να είναι βαριά, σύμφωνα με το Reuters.
Η αβεβαιότητα σχετικά με την προεδρία Τραμπ αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο του Νταβός, ενώ σημειώνεται πως το Φόρουμ πραγματοποιείται κατά την εβδομάδα που ορκίζεται ο νέος αμερικανός πρόεδρος.
Ο Τραμπ αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του κύματος λαϊκισμού που εξαπλώνεται σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο, ενώ παράλληλα οι επικείμενες εκλογές σε Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία και πιθανώς στην Ιταλία φέτος, αναζωπυρώνουν τη νευρικότητα στους συμμετέχοντας του Νταβός, τονίζει το Reuters.
Όπως σχολιάζει ο Μόιζες Ναϊμ του ιδρύματος Κάρνεγκι για την Ειρήνη, «όλοι συμφωνούν ότι κάτι τεράστιο συμβαίνει, παγκόσμιο και από πολλές απόψεις πρωτοφανές. Αλλά δεν γνωρίζουμε ούτε τις αιτίες, ούτε πώς να το αντιμετωπίσουμε».
Η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), Κριστίν Λαγκάρντ, έχοντας τακτική παρουσία στο Νταβός, θα συμμετάσχει σε τουλάχιστον τρία πάνελ, καλύπτοντας τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας, τους ρόλους των φύλων αλλά και την αντιμετώπιση της «κρίσης της μεσαίας τάξης».
Το Brexit θα απασχολήσει διάφορες ομιλίες. Η βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι θα μιλήσει σχετικά, ενώ μαζί της θα είναι και άλλοι βρετανοί πολιτικοί όπως ο υπουργός Οικονομικών Φίλιπ Χάμοντ και ο δήμαρχος του Λονδίνου Σαντίκ Καν. Στο Brexit θα αναφερθεί και ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ.
Το Brexit όμως ίσως να μην είναι το μοναδικό θέμα συζήτησης για τον Ντάισελμπλουμ. Στο Νταβός θα βρίσκονται επίσης ο Ευρωπαίος Επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις.
Το πιο βασικό ερώτημα όμως που αναμένεται να τεθεί στο επίκεντρο τις τέσσερις ημέρες του συνεδρίου, είναι κατά πόσο οι ηγέτες μπορούν να συμφωνήσουν σχετικά με τα βασικά αίτια της οργής του κόσμου και να αρχίσουν να ετοιμάζουν μια απάντηση.
Με πληροφορίες από New York Times, CNBC, Reuters