Ο αρχαιότερος και πιο παχύς θαλάσσιος πάγος στην Αρκτική έχει αρχίσει να διασπάται και λιώνοντας ανοίγει υδάτινη δίοδο βόρεια της Γροιλανδίας. Το φαινόμενο είναι ανησυχητικό καθώς η περιοχή είναι συνήθως παγωμένη ακόμη και το καλοκαίρι.
Αυτό το φαινόμενο - το οποίο δεν είχε καταγραφεί ποτέ - συνέβη δύο φορές αυτό το έτος λόγω των θερμών ανέμων και του καύσωνα που προκαλείται από κλιματικές μεταβολές στο βόρειο ημισφαίριο.
Ένας μετεωρολόγος περιέγραψε την απώλεια πάγου ως «τρομακτική». Άλλοι δήλωσαν ότι θα μπορούσε να αναγκάσει τους επιστήμονες να αναθεωρήσουν τις θεωρίες τους σχετικά με το ποιο τμήμα της Αρκτικής θα αντέξει τη μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας.
Η θάλασσα από τη βόρεια ακτή της Γροιλανδίας είναι κατά κανόνα τόσο παγωμένη, που μέχρι πρόσφατα αναφέρεται ως «η τελευταία περιοχή πάγου», επειδή υποτίθεται ότι θα ήταν το τελευταίο βόρειο «τείχος» ενάντια στις επιπτώσεις ενός θερμότερου πλανήτη.
Ωστόσο, οι μη φυσιολογικές θερμοκρασίες που σημειώθηκαν τον Φεβρουάριο και τον προηγούμενο μήνα έχουν αφήσει την περιοχή ευάλωτη στους ανέμους, οι οποίοι έχουν σπρώξει τον πάγο πιο μακριά από την ακτή από οποιονδήποτε άλλο χρόνο,από τότε που άρχισαν οι δορυφορικές καταγραφές στη δεκαετία του 1970.
«Σχεδόν όλος ο πάγος στα βόρεια της Γροιλανδίας είναι αρκετά κατακερματισμένος και διασπασμένος και συνεπώς πιο ασταθής», δήλωσε η Ruth Mottram του Δανικού Μετεωρολογικού Ινστιτούτου.
Ο πάγος στα βόρεια της Γροιλανδίας είναι συνήθως ιδιαίτερα ανθεκτικός και συμπαγής εξαιτίας του «Transpolar Drift Stream», ενός ισχυρού ρεύματος που ωθεί πάγο από τη Σιβηρία στην Αρκτική μέχρι την ακτογραμμή όπου τον στοιβάζει.
Ο πάγος εκεί δεν έχει πουθενά αλλού να πάει και συσσωρεύεται σε ένα τρομερά ισχυρό όγκο. Κατά μέσο όρο, έχει πάχος πάνω από τέσσερα μέτρα αλλά μπορεί να συσσωρευτεί σε κορυφογραμμές πάχους 20 μέτρων ή και περισσότερο. Αυτός ο συμπαγής πάγος γενικά δεν μετακινείται εύκολα.
«Ωστόσο, αυτό δεν συνέβη τον περασμένο χειμώνα (τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο) και κυρίως τώρα. «Ο πάγος ωθείται μακριά από τις ακτές από τους ανέμους», λένε οι ερευνητές οι οποίοι σημειώνουν πως πρώτη φορά υπάρχει τόσο μεγάλο κενό στο νερό.
Δεν είναι γνωστό το πόσο διάστημα μπορεί να παραμείνει το άνοιγμα αυτό και οι ειδικοί προβλέπουν ότι οι παράκτιες θάλασσες θα παγώσουν ξανά, αλλά πιθανώς αργότερα από το κανονικό.
Ωστόσο σημειώνουν πως έχει ήδη γίνει ζημιά καθώς ένα μεγάλο τμήμα πάγου έχει λιώσει και ο κύριος όγκος έχει φτάσει πιο ανοιχτά, σε ύδατα που επίσης θα κάνουν πιο εύκολο το λιώσιμο της εξωτερικής του πλευράς.
Οι τελευταίες μετρήσεις από τη νορβηγική υπηρεσία πάγου δείχνουν ότι η κάλυψη πάγου της Αρκτικής στην περιοχή Svalbard αυτή την εβδομάδα είναι 40% κάτω από τον μέσο όρο για αυτή τη χρονική περίοδο από το 1981.
Τον περασμένο μήνα, τουλάχιστον 14 ημέρες έχουν σημειώσει χαμηλά επίπεδα ρεκόρ στην περιοχή αυτή.