Οι τιμές του πετρελαίου υποχώρησαν τη Δευτέρα μετά την πρωτοφανή επίθεση του Ιράν εναντίον του Ισραήλ το Σαββατοκύριακο.
Το αργό Brent - παγκοσμιο σημείο αναφοράς για τις τιμές του πετρελαίου - κυμάνθηκε χαμηλότερα αλλά εξακολουθεί να διαπραγματεύεται κοντά στα 90 δολάρια το βαρέλι το πρωί της Δευτέρας. Οι τιμές είχαν ήδη αυξηθεί εν αναμονή της κίνησης του Ιράν, με το αργό Brent να πλησιάζει σε υψηλό έξι μηνών την περασμένη εβδομάδα.
Οι αναλυτές είπαν ότι οι αγορές θα συνεχίσουν να προσπαθούν να καταλάβουν το πώς η σύγκρουση θα μπορούσε να επηρεάσει τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού. Οι διακυμάνσεις της τιμής του πετρελαίου μπορεί να προκαλέσουν επιπτώσεις σε όλο τον κόσμο, επειδή οι χώρες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το εμπόρευμα, το οποίο χρησιμοποιείται για την παραγωγή καυσίμων όπως η βενζίνη και το ντίζελ. Οι τιμές των καυσίμων και της ενέργειας ήταν ο βασικός μοχλός πίσω από το υψηλότερο κόστος ζωής παγκοσμίως τα τελευταία δύο χρόνια.
Όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία το 2022, οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν στα 120 δολάρια το βαρέλι λόγω των φόβων για την προσφορά καθώς οι δυτικές χώρες επέβαλαν κυρώσεις στη Ρωσία, έναν από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς πετρελαίου στον κόσμο. Το άλμα οδήγησε όχι μόνο σε υψηλότερες τιμές στις αντλίες, αλλά και σε αμέτρητα άλλα αγαθά, καθώς οι επιχειρήσεις προσάρμοσαν τις τιμές τους για να καλύψουν υψηλότερα κόστη. Οι αναλυτές είπαν ότι η αντίδραση του Ισραήλ στην επίθεση θα είναι καθοριστική για τις παγκόσμιες αγορές τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες.
Στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, η τιμή του αργού πετρελαίου Brent έφτασε τα 92,18 δολάρια το βαρέλι, το υψηλότερο από τον Οκτώβριο, αλλά νωρίς τη Δευτέρα είχε υποχωρήσει ξανά στα 89,70 δολάρια.
Τι αναμένουν αναλυτές για το πετρέλαιο
Η ενεργειακή αναλυτής Vandana Hari είπε ότι η πτώση της τιμής του πετρελαίου σήμαινε ότι «προφανώς, η αγορά πετρελαίου δεν βλέπει την ανάγκη να συνυπολογίσει οποιαδήποτε πρόσθετη απειλή προσφοράς σε αυτό το σημείο».
Ωστόσο, ο Peter McGuire από την πλατφόρμα συναλλαγών XM.com είπε στο BBC ότι περίμενε ότι η αγορά ενέργειας θα ήταν ασταθής και προέβλεψε ότι οι τιμές του πετρελαίου θα εκτιναχθούν εάν το Ισραήλ απαντήσει στην κίνηση του Ιράν.
Ωστόσο, η April LaRusse, επικεφαλής επενδύσεων στην Insight Investment, είπε ότι είναι πιθανό οι αγορές να «διαπραγματεύονται λοξά μέχρι να έχουμε περισσότερες πληροφορίες». «Δυστυχώς αυτή η κατάσταση στη Μέση Ανατολή συνεχίζεται εδώ και αρκετό καιρό και όσο περισσότερο υπάρχει μια μικρή γεωπολιτική ένταση τόσο περισσότερο οι αγορές τηρούν στάση αναμονής και δεν υπάρχει κάποια αντίδραση πανικού ως πρώτη κίνηση», προσέθεσε.
Η μείωση παραγωγής πετρελαίου
Σε συνδυασμό με χρόνια υποεπενδύσεων στην εξερεύνηση και ανάπτυξη πετρελαίου, η πρόσφατη γεωπολιτική εξέλιξη καθιστά τις παγκόσμιες προμήθειες αργού πιο ευάλωτες, δήλωσε ο Τζος Γιανγκ, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην εταιρεία επενδύσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου Bison Interests. «Οι ανεπαρκείς επενδύσεις καθιστούν την προσφορά πιο εύθραυστη και αυξάνει την πιθανότητα μιας σούπερ αύξησης πολύ πάνω από τα 100 δολάρια εάν διακοπεί η προσφορά», είπε.
«Νομίζω ότι οι τιμές του πετρελαίου θα πάνε σε υψηλά όλων των εποχών, λόγω μιας δεκαετίας ανεπαρκών επενδύσεων στην εξερεύνηση και την ανάπτυξη», πρόσθεσε ο Γιανγκ.
Το πετρέλαιο αντιμετωπίζει σημαντική φυσική μείωση της παραγωγής. Το ποσοστό μείωσης για μια συμβατική πετρελαιοπηγή είναι περίπου 15%, απουσία κεφαλαιουχικών δαπανών, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Morgan Stanley.
«Οποιαδήποτε επίθεση σε εγκαταστάσεις παραγωγής ή εξαγωγής πετρελαίου στο Ιράν θα οδηγούσε την τιμή του αργού πετρελαίου Brent στα 100 δολάρια και το κλείσιμο του Στενού του Ορμούζ θα οδηγούσε σε τιμές από 120 έως 130 δολάρια», δήλωσε ο Άντι Λίποου, πρόεδρος της Lipow Oil.
Η τιμή του πετρελαιου και το Στενό του Ορμούζ
Οι αναλυτές λένε ότι ένα βασικό ζήτημα για την τιμή του πετρελαίου στο μέλλον είναι εάν θα επηρεαστεί η ναυτιλία μέσω του Στενού του Ορμούζ. Το στενό - το οποίο βρίσκεται μεταξύ του Ομάν και του Ιράν - είναι μια κρίσιμη ναυτιλιακή διαδρομή, καθώς περίπου το 20% της συνολικής παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου περνά από αυτό.
Τα μέλη του ΟΠΕΚ, η Σαουδική Αραβία, το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ και το Ιράκ στέλνουν το μεγαλύτερο μέρος του πετρελαίου που εξάγουν μέσω των Στενών. Το Σάββατο, το Ιράν κατέλαβε ένα εμπορικό πλοίο με συνδέσεις με το Ισραήλ καθώς περνούσε από τα στενά του Ορμούζ.
Με πληροφορίες BBC, CNBC
