Η Τουρκία και το Ισραήλ ανακοίνωσαν εμπορικούς φραγμούς μεταξύ τους την Τρίτη, καθώς οι σχέσεις επιδεινώθηκαν περαιτέρω εν μέσω του πολέμου στη Γάζα.
Η Τουρκία, σφοδρός επικριτής των στρατιωτικών ενεργειών του Ισραήλ, ανακοίνωσε ότι περιορίζει τις εξαγωγές 54 τύπων προϊόντων στο Ισραήλ με άμεση ισχύ. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται αλουμίνιο, χάλυβας, δομικά προϊόντα, καύσιμα τζετ και χημικά λιπάσματα. Σε απάντηση, το Ισραήλ είπε ότι ετοιμάζει απαγόρευση προϊόντων από την Τουρκία.
Οι ανακοινώσεις ήρθαν μια ημέρα αφότου ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν είπε ότι το Ισραήλ απαγόρευσε σε τουρκικά στρατιωτικά αεροπλάνα να συμμετάσχουν σε επιχείρηση για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και υποσχέθηκε να απαντήσει με μια σειρά μέτρων κατά του Ισραήλ έως ότου κηρύξει κατάπαυση του πυρός και επιτρέψει τη ροή βοήθειας χωρίς διακοπές. «Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για το Ισραήλ να εμποδίσει την προσπάθειά μας να παραδώσουμε βοήθεια αεροπορικώς σε πεινασμένους ανθρώπους της Γάζας», είπε ο Φιντάν.
İsrail'e İhracat Kısıtlaması
— T.C. Ticaret Bakanlığı (@ticaret) April 9, 2024
(09.04.2024) pic.twitter.com/LfYMYvJX3w
Σε δηλώσεις του το βράδυ της Τρίτης ο υπουργός Εμπορίου της Τουρκίας, Ομέρ Μπολάτ καυχήθηκε για το γεγονός πως η Τουρκία είναι η πρώτη χώρα που επέβαλε εμπάργκο στο Ισραήλ, εμμέσως πιέζοντας άλλους να ακολουθήσουν. «Η Τουρκία ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο που επέβαλε εμπάργκο στο Ισραήλ», είπε την Τρίτη το βράδυ ο υπουργός Εμπορίου της Τουρκίας, Ομέρ Μπολάτ. «Καταφέραμε να παραδώσουμε 42.000 τόνους υλικών βοήθειας στη Γάζα χωρίς να περιμένουμε άλλους. Η Τουρκία ήταν μία από τις δύο χώρες που παρείχαν τη μεγαλύτερη βοήθεια στη Γάζα στον κόσμο», είπε ο Μπολάτ και προσέθεσε: «Το εμπόριο μας με την Παλαιστίνη πραγματοποιείται μέσω ισραηλινών λιμανιών. Η αποτυχία του Ισραήλ να ανταποκριθεί στις προσπάθειες βοήθειας της Τουρκίας έχει εξαντλήσει την υπομονή μας. Προκειμένου να δώσουμε ένα μήνυμα στη διεθνή κοινότητα, περιορίσαμε τις εξαγωγές μας στο Ισραήλ, ειδικά σε σημαντικά είδη».
«Δεν μας ένοιαζε το ενδεχόμενο απωλειών ενώ το κάναμε αυτό. Αυτό που είναι σημαντικό για εμάς είναι να τερματίσουμε την καταπίεση των κατοίκων της Γάζας. Τα προϊόντα που εντοπίσαμε είναι σημαντικά προϊόντα για το Ισραήλ», σχολίασε ο υπουργός Εμπορίου της Τουρκίας και συμπλήρωσε: «Σήμερα συναντήθηκα με τον Παλαιστίνιο Υπουργό Οικονομίας, Mohammed al-Amur. Είπε ότι είναι ευγνώμονες στην Τουρκία και τον Πρόεδρό μας για την υποστήριξη που έχουν δείξει μέχρι τώρα».
Η κυβέρνηση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η οποία υπέστη μεγάλο πλήγμα στις δημοτικές εκλογές, αντιμετωπίζει έντονες πιέσεις στο εσωτερικό για να σταματήσει το εμπόριο με το Ισραήλ. Οι επικριτές κατηγορούν την κυβέρνηση ότι εφαρμόζει δύο μέτρα και δύο σταθμά, με το να εξαπολύει σφοδρές κατηγορίες εναντίον του Ισραήλ, ενώ παράλληλα συνεχίζει τις κερδοφόρες εμπορικές σχέσεις.
Σε ανάρτησή του στο X, ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Ισραήλ Κατς είπε ότι ο Ερντογάν «θυσιάζει για άλλη μια φορά τα οικονομικά συμφέροντα του λαού της Τουρκίας για την υποστήριξή του στους δολοφόνους της Χαμάς στη Γάζα». Στην ίδια ανάρτηση είπε ότι επικοινώνησε με οργανισμούς στις ΗΠΑ και τους ζήτησε να σταματήσουν να επενδύουν στην Τουρκία και να μην εισάγουν τουρκικά προϊόντα.
ארדואן @RTErdogan שוב מקריב את האינטרסים הכלכליים של תושבי טורקיה למען תמיכתו במרצחי החמאס בעזה שאנסו, רצחו וחיללו גופות של נשים, נערות, מבוגרים ושרפו ילדים בחיים. ישראל לא תיכנע לאלימות ולסחטנות ולא תבליג על ההפרה החד צדדית של הסכמי הסחר ותנקוט נגד טורקיה בצעדים מקבילים שיפגעו…
— ישראל כ”ץ Israel Katz (@Israel_katz) April 9, 2024
Ο Hamish Kinnear, ανώτερος αναλυτής της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής στη βρετανική Verisk Maplecroft, δήλωσε ότι τα όσα διαδραματίζονται εντός των συνόρων ήταν πίσω από την απόφαση της Τουρκίας να επιβάλει εμπορικούς περιορισμούς στο Ισραήλ, λέγοντας ότι το κυβερνών κόμμα του Ερντογάν προσπαθούσε «να συσπειρώσει τη βάση του στον απόηχο της ήττας στις δημοτικές εκλογές». «Το αποτέλεσμα θα είναι το μειωμένο διμερές εμπόριο, ειδικά εάν το Ισραήλ ανταποκριθεί με τους δικούς του εμπορικούς περιορισμούς», είπε ο Kinnear. «Η κυβέρνηση της Τουρκίας πιθανότατα έκανε τον υπολογισμό ότι οι κατεστραμμένοι εμπορικοί δεσμοί αξίζουν τον κόπο για το πιθανό κέρδος στην εσωτερική πολιτική υποστήριξη».
Οι τουρκικές εξαγωγές στο Ισραήλ ανήλθαν σε 5,4 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, σύμφωνα με την Τουρκική Στατιστική Υπηρεσία (TÜİK).