Νέο προσχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής παρουσιάστηκε στους Ευρωπαίους ηγέτες, μετά τις αντιδράσεις της Αθήνας και της Λευκωσίας ενώ συνεχίζονται οι συζητήσεις στις Βρυξέλλες.
Μετά τη διακοπή που έγινε νωρίς το βράδυ, οι συζητήσεις συνεχίστηκαν στο δείπνο των ηγετών. Αρχικά, οι ηγέτες ασχολήθηκαν με την κλιμάκωση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και τη δηλητηρίαση του Αλεξέι Ναβάλνι, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Σαρλ Μισέλ.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με το Politico, υπάρχει νέο προσχέδιο συμπερασμάτων, το οποίο αλλάζει τη διατύπωση για την Τουρκία και την Κύπρο. Στο νέο κείμενο προστέθηκε η αναφορά ότι «καλείται η Τουρκία να μπει σε διάλογο για τον ορισμό όλων των διαφωνιών μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου που σχετίζονται με τις θαλάσσιες ζώνες». Παράλληλα σημειώνει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «παραμένει πλήρως δεσμευμένο σε μία συνολική επίλυση του Κυπριακού».
Ακόμη, το νέο κείμενο αναφέρει ότι «σε περίπτωση νέων μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του άρθρου 29 της Συνθήκης της ΕΕ και του άρθρου 215 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της ΕΕ, προκειμένου να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και εκείνα των χωρών- μελών της». Αυτά τα άρθρα που αναφέρει το κείμενο σχετίζονται με την επιβολή κυρώσεων, σημειώνει το Politico.
Επίσης, από το νέο προσχέδιο αφαιρέθηκε προηγούμενη αναφορά για την ανάγκη αντιμετώπισης του διαμερισμού των υδρογονανθράκων γύρω από την Κύπρο. Σύμφωνα με το κείμενο «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθώ στενά τις εξελίξεις και θα επανέλθει και θα πάρει αποφάσεις το αργότερο στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου».
Η αντίδραση της Ελλάδας στο πρώτο προσχέδιο
Νωρίτερα, όταν ξεκίνησε η συζήτηση για την κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο και τις σχέσεις με την Τουρκία, παρουσιάστηκε ένα προσχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, αλλά η Ελλάδα το απέρριψε ως μη αποδεκτό.
Στη συνέχεια διακόπηκαν οι εργασίες της Συνόδου και ακολούθησε συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Νίκου Αναστασιάδη με την Άνγκελα Μέρκελ, τον Εμανουέλ Μακρόν, τον Σαρλ Μισέλ και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Περιμένουμε νέο προσχέδιο συμπερασμάτων όσον αφορά την Τουρκία, ελπίζουμε και πιστεύουμε ότι θα έχει βελτιώσεις», ανέφεραν κυβερνητικές πηγές μετά αυτή τη συνάντηση του πρωθυπουργού με τους άλλους ηγέτες.
«Θα επιστρέψουν με δεύτερο προσχέδιο, που θα είναι καλύτερο από το πρώτο, μετά το δείπνο», δήλωσε στο Politico υψηλόβαθμος Έλληνας αξιωματούχος. Αυτό το δεύτερο προσχέδιο υπό συζήτηση έχει μια παράγραφο με ισχυρή διατύπωση για την Τουρκία, αλλά δεν αναφέρει τη λέξη «κυρώσεις», σύμφωνα με τον αξιωματούχο.
Από την άλλη, Κύπριος αξιωματούχος δήλωσε στο Politico ότι η συζήτηση για την ανατολική Μεσόγειο και την Τουρκία μπορεί να συνεχιστούν την Παρασκευή.
Τι θέλει η Αθήνα από το προσχέδιο
Η Ελλάδα απέρριψε το πρώτο προσχέδιο συμπερασμάτων επειδή δεν ήταν ισορροπημένο, δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας.
Πρέπει να υπάρχει ένα σχέδιο συμπερασμάτων με τέσσερις πυλώνες, είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μιλώντας στην ΕΡΤ. «Πρώτον, έμπρακτη αλληλεγγύη στην Ελλάδα και την Κύπρο έναντι της τουρκικής προκλητικότητας. Δεύτερον, η ΕΕ να καλεί την Τουρκία να σταματήσει αμέσως κάθε παράνομη εξορυκτική δραστηριότητα στην κυπριακή ΑΟΖ και φυσικά να τερματίσει τις υπόλοιπες προκλητικές ενέργειες στην ανατολική Μεσόγειο», είπε αρχικά ο κ. Πέτσας.
«Οι άλλοι δύο πυλώνες είναι αλληλένδετοι. Το "καρότο"- η οποιαδήποτε βοήθεια όταν η Τουρκία δείξει με συνέπεια και συνέχεια την αποκλιμάκωση. Και το "μαστίγιο", αν η Τουρκία δεν δείξει έμπρακτη διάθεση αποκλιμάκωσης με συνέχεια και συνέπεια», συμπλήρωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, προσθέτοντας ότι αυτοί οι τέσσερις πυλώνες μπορούν να ικανοποιήσουν όλα τα κράτη- μέλη.
Τι ανέφερε το πρώτο προσχέδιο
Το πρώτο προσχέδιο που παρουσιάστηκε στους Ευρωπαίους ηγέτες ανέφερε ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να «χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της», για να διασφαλίσει ότι γίνεται σεβαστή η κυριαρχία της Ελλάδας και της Κύπρου, σύμφωνα με το Politico.
Ακόμη, ανέφερε ότι αν γίνουν εποικοδομητικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση των ζητημάτων στην ανατολική Μεσόγειο, τότε οι ηγέτες της ΕΕ συμφωνούν να «ανοίξει μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας, με ιδιαίτερη έμφαση στην επικαιροποίηση της τελωνειακής ένωσης και της διευκόλυνσης εμπορίου», όπως και για «διάλογο σε υψηλό επίπεδο» και συνέχεια «στην συνεργασία για τα μεταναστευτικά ζητήματα, σε συνάρτηση με τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας το 2016».
Ακόμη, το αρχικό προσχέδιο ζητούσε «πολυμερή σύνοδο για την ανατολική Μεσόγειο» και καλωσόριζε τα «πρόσφατα βήματα από την Ελλάδα και την Τουρκία για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης».
Σε ό,τι αφορά στην Κύπρο, το κείμενο τόνιζε ότι οι τουρκικές ενέργειες πρέπει να σταματήσουν και ζητούσε από την Άγκυρα να ξεκινήσει διάλογο με τη Λευκωσία, για την επίλυση της διαφωνίας για τις θαλάσσιες ζώνες. Επίσης, το κείμενο στήριζε την «γρήγορη επανέναρξη των διαπραγματεύσεων» υπό τον ΟΗΕ, για τη δημιουργία «δικοινοτικής ομοσπονδίας» στο νησί.