Ο Αμπού Όμαρ αλ-Νάντι, πρώην εμίρης της Αλ Κάιντα στην Υεμένη, εμφανίστηκε ξανά στη δημόσια σφαίρα ως ηγέτης του νέου πολιτικού σχηματισμού Κίνημα Αλλαγής και Απελευθέρωσης στην επαρχία Χαντραμάουτ.
Παρά το παρελθόν του στην τρομοκρατική οργάνωση Αλ Κάιντα στην Αραβική Χερσόνησο (AQAP), δηλώνει τώρα υπέρμαχος της πολιτικής αλλαγής και εθνικής ανεξαρτησίας.
Ακριβώς δηλαδή, ό,τι δηλώνει και ο Αχμέντ Αλ Σαράα, μεταβατικός πρόεδρος της Συρίας, ο οποίος ήταν στέλεχος της Αλ Κάιντα και αγαπημένο παιδί του ηγέτη του ISIS Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι και πλέον απαρνήθηκε τον τζιχαντισμό ως ένα «νεανικό καπρίτσιο» και φόρεσε κοστούμι, με τις πλάτες της Τουρκίας.
Ισχυροί Δεσμοί με την Τουρκία
Το κίνημα διατηρεί σαφείς πολιτικούς δεσμούς με την Τουρκία, σύμφωνα με αναφορές. Ο ίδιος ο αλ-Νάντι δήλωσε:
«Η Τουρκία είναι μια χώρα που μας αγαπάει, και την αγαπάμε κι εμείς».”
Ο ηγέτης φέρεται να έχει προσωπικές σχέσεις με Τούρκους αξιωματούχους και το κίνημα φαίνεται να εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική της Άγκυρας να επωφεληθεί από τον κατακερματισμό της Υεμένης.
Πολιτικό Πρόγραμμα και Ρητορική Ανεξαρτησίας
Το κίνημα αυτοπαρουσιάζεται ως “ρεαλιστική απάντηση στην ανάγκη για αλλαγή” και διακηρύσσει στόχους όπως:
- Καταπολέμηση της διαφθοράς
- Δομικές μεταρρυθμίσεις στη διακυβέρνηση
- Ισότητα και δικαιοσύνη για όλους τους πολίτες
- Συμμετοχή της κοινωνίας στη διαμόρφωση πολιτικής
Αν και χρησιμοποιεί φιλολαϊκή ρητορική, αναλυτές επισημαίνουν τον κίνδυνο εκμετάλλευσης του λαϊκισμού για γεωπολιτικά συμφέροντα.
Από τρομοκράτης σε πολιτικό παίκτη;
Ο αλ-Νάντι είχε συγκρουστεί με την ηγεσία της AQAP και, σύμφωνα με ρεπορτάζ, είχε σκεφτεί να ενταχθεί στο ISIS, αλλά τελικά κατέφυγε στην Τουρκία, όπου φέρεται να έλαβε πολιτική υποστήριξη — παρόμοια με την περίπτωση του Αχμάντ αλ-Σαράα, πρώην τζιχαντιστή και νυν «προσωρινού προέδρου» της Συρίας με τουρκική υποστήριξη.
Η Τουρκία και οι περιφερειακές της φιλοδοξίες
Η Άγκυρα επιχειρεί να ενισχύσει την επιρροή της στη Μέση Ανατολή μέσω συνεργασίας με ισλαμιστικά κινήματα και πρώην τζιχαντιστές ηγέτες. Εκτός από τη Συρία:
- Διατηρεί στρατιωτική βάση στη Σομαλία
- Υπέγραψε συμφωνίες εξόρυξης ουρανίου με το Νίγηρα
- Στηρίζει το δίκτυο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας με υποδομές ΜΜΕ, σχολεία και ΜΚΟ
Ο Ερντογάν επιχειρεί να χτίσει έναν “άξονα” φιλικών ισλαμιστικών κυβερνήσεων, μέσω ελέγχου ή στήριξης κινημάτων σε Συρία, Υεμένη και Βόρεια Αφρική.
Νέος Παίκτης στο Υεμενίτικο Σκάκι
Η Υεμένη παραμένει διαμελισμένη:
- Οι Χούθι ελέγχουν τη Σανάα
- Το Μεταβατικό Συμβούλιο (STC) με την υποστήριξη των ΗΑΕ ελέγχει το Άντεν
- Το Προεδρικό Συμβούλιο υποστηρίζεται από τη Σαουδική Αραβία
Το Κίνημα Αλλαγής και Απελευθέρωσης επιχειρεί να καθιερωθεί ως νέος, φιλοτουρκικός παίκτης, με αμφιλεγόμενο παρελθόν και φιλόδοξο αφήγημα εθνικής αναγέννησης.
Καθώς οι ΗΠΑ αυξάνουν την πίεση στους Χούθι, μια παράλληλη απειλή αναδύεται: η τουρκική διείσδυση στην Υεμένη μέσω φαινομενικά “πολιτικών” κινημάτων με ρίζες σε εξτρεμιστικά δίκτυα. Η γεωπολιτική ισορροπία στην Αραβική Χερσόνησο φαίνεται πιο ασταθής από ποτέ.