ΚAΠΟΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ πήρα μέρος σε μια δημοσιογραφική σύσκεψη που μου έχει μείνει αξέχαστη. Το θέμα, η επερχόμενη «Ημέρα της Γυναίκας», ήταν έτσι κι αλλιώς άχαρο (στ' αλήθεια, τι καινούργιο μπορείς να πεις για την Ημέρα της Γυναίκας;), αλλά εκείνη την ημέρα με θυμάμαι να ακούω αποσβολωμένη τις ενοχλημένες απορίες των αντρών συναδέλφων μου, όταν προτείναμε θέματα για τον φεμινισμό: «Υπάρχουν όντως άντρες που δεν σέβονται τις γυναίκες;», «Γιατί χρειάζονται οι γυναίκες τον φεμινισμό, αφού τα έχουν όλα λυμένα;», «Γιατί δεν καταγγέλλουν τους βιαστές;».
Καμία απάντηση δεν τους ικανοποιούσε, φυσικά, για όλα υπήρχε μία ακόμα ερώτηση. Μήπως δεν είχαμε καταλάβει καλά; Ναι, μπορεί να μας είχαν συμβεί πράγματα, αλλά μήπως κι εμείς είχαμε πει κάτι που δεν έπρεπε; Μήπως υπερβάλλαμε; Μήπως κάτι δεν θυμόμαστε;
Αν ψαχούλευε κανείς λιγουλάκι, θα έβλεπε πως ουσιαστικά η ερώτηση ήταν μία: «Γιατί δεν βγάζετε, επιτέλους, το σκασμό;».
Ξαναθυμήθηκα τις απορίες τους με αφορμή τις αποκαλύψεις για το ελληνικό #metoo. Πίσω από τις απανωτές «αθώες» ερωτήσεις, όπως «γιατί τώρα;», «γιατί δεν τον έσπρωξε;», «γιατί δεν φώναξε;», κρύβεται μια βαθιά άγνοια για τη γυναικεία εμπειρία, για το τι σημαίνει να μεγαλώνεις σαν κορίτσι, για το πώς ακριβώς φτάνεις να παγώνεις ολόκληρη από την ντροπή σου και τον τρόμο σου, όταν σου συμβαίνει κάτι πέρα από τη θέληση σου.
Θα ήθελα να λύσω τις απορίες αυτών των αντρών, ρωτώντας τους πώς θα τους φαινόταν μια εργασιακή ζωή με λιγότερα χρήματα για την ίδια δουλειά και θέση ή πώς θα ένιωθαν αν το αφεντικό τους αποκτούσε ένα ελαφρώς αφηρημένο βλέμμα κάθε φορά που μιλούσαν.
Μπορεί όλοι αυτοί οι άντρες, οι γεμάτοι απορίες και ερωτήσεις, να έχουν μανάδες, συντρόφους, γυναίκες και κόρες, αλλά οι γυναίκες παραμένουν ένα αίνιγμα, ένα χαριτωμένο εξωτικό ζωάκι με αιχμηρά δοντάκια σε ντοκιμαντέρ του National Geographic («Το θηλυκό αιμορραγεί κάθε 28 μέρες και κρύβεται τρομαγμένο στη σπηλιά του, μακριά από το αρσενικό. Μόλις τελειώσει η έμμηνος ρύση, θα ξεμυτίσει πάλι χαρούμενο») ή γι' αυτούς η γυναικεία υπόσταση απλώς εξαντλείται σε διάφορα ασπρόμαυρα δίπολα.
Υπάρχει πάντα το κλασικό «πόρνη» (όποια έχει πάει με πάνω από 1,5 άντρα στη ζωή της) - «Παναγιά» (μανούλα με δύο αγγελούδια που πλένει τάπερ με τα δάκρυα της αυταπάρνησης), καθώς και το εξαιρετικά δημοφιλές «γυναίκα με την οποία δυνητικά θα έκανα σεξ» - «γυναίκα με την οποία δεν θα έκανα σεξ, άρα είναι αόρατη».
Δεν υπάρχει τίποτα πιο κουραστικό από το να προσπαθείς συνέχεια να εξηγήσεις σε έναν άντρα, σε οποιονδήποτε άντρα, μέσα σε τι πλαίσιο μεγαλώσαμε. Για τον φόβο που όλα αυτά τα χρόνια μάς έκανε να γυρνάμε σπίτι μας κρατώντας τα κλειδιά μας τόσο σφιχτά, που μας άφηναν αποτύπωμα στην παλάμη, για τη γνώση πως δεν έπρεπε να είμαστε «πολύ» σε τίποτα: πολύ θυμωμένες, πολύ ομιλητικές, πολύ έντονες, πολύ σεξουαλικές, πολύ παρούσες. Μεγαλώσαμε παρακολουθώντας ταινίες και διαβάζοντας βιβλία για την αντρική ενηλικίωση και πορεία προς την αυτοπραγμάτωση.
Η σχέση των αντρών με τον πατέρα τους, ο τρόπος με τον οποίο ανακάλυψαν το σώμα τους, σχεδόν υποχρεωτικά πλάνα με κάποιο αγοράκι που χαϊδεύει γυναικεία στήθη ανάμεσα από σαπουνόφουσκες. Οι γυναίκες δεν είχαμε αυτό το προνόμιο. Ζήσαμε την ενηλικίωσή μας μέσα από το αντρικό βλέμμα. Η δική μας αυτοπραγμάτωση δεν υπήρχε πουθενά.
Θα ήθελα να λύσω τις απορίες αυτών των αντρών, ρωτώντας τους πώς θα τους φαινόταν μια εργασιακή ζωή με λιγότερα χρήματα για την ίδια δουλειά και θέση ή πώς θα ένιωθαν αν το αφεντικό τους αποκτούσε ένα ελαφρώς αφηρημένο βλέμμα κάθε φορά που μιλούσαν.
Θυμάμαι ακόμα τη φορά που προσπαθούσα να πείσω έναν συνάδελφό μου πως σε ένα site που γράφαμε για φεμινισμό ίσως να μην ήταν καλή ιδέα να ανεβάσει ένα ρωσικό βίντεο με τρεις ξανθιές που δυσκολεύονται να παρκάρουν. «Ρε, θα καούν τα καλώδια, ρεεεε, θα πέσουν τα ντουί από τα νούμερααααααα που θα κάνει αυτό, ρε» μου έλεγε ξανά και ξανά, προσπαθώντας να με πείσει.
Ίσως, βέβαια, να τιμωρούσα αυτούς τους άντρες με την εσχάτη των ποινών, το comment moderation. Kάθε φορά που ανεβάζαμε κάποιο νέο για έναν βιασμό, τα σχόλια ήταν πάνω-κάτω στο ίδιο μοτίβο: «Βγαίνουν με τα μίνι ως τις αμυγδαλές και μετά φταίει ο βιαστής». Άλλες φορές, πάλι, ήταν αναπάντεχα δημιουργικά μέσα στην καφρίλα τους. «Κυρία μου, γράφετε ότι δεν σας αρέσει η Αίγινα. Ξεκάθαρα δεν σας έχει γ... σει Αιγινήτης. ΑΚΟΜΑ».
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
σχόλια