AΠΟ ΤΟΝ ΜΠΑΜΠΗ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΑΔΗ
Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος στις 31 Οκτωβρίου γιορτάζεται διεθνώς η "Ημέρα της αποταμίευσης". Τώρα, στην Ελλάδα που εδώ και μερικούς μήνες βρίσκεται υπό το καθεστώς των capital controls και με το κούρεμα των καταθέσεων να "παίζει" ακόμα ως σενάριο, να δούμε τί σκατά θα σκαρφιστούν να πουν οι δάσκαλοι στα παιδιά για την αξία της αποταμίευσης... Ήταν 31 Οκτωβρίου του 1924 όταν ιδρύθηκε στο Μιλάνο το Διεθνές Ινστιντούτο Ταχυδρομικών Ταμιευτηρίων και σε ανάμνηση του γεγονότος καθιερώθηκε να γιορτάζεται η συγκεκριμένη μέρα κάθε χρόνο ως η "Ημέρα της αποταμίευσης". Πράγματι, τις προηγούμενες δεκαετίες η τραπεζική πίστη ήταν ακλόνητη: ήταν αδιανόητο να χαθούν οι καταθέσεις των πολιτών ή να περιοριστεί η πρόσβασή τους σε αυτές. Τέτοια πράγματα μόνο σε καιρό πολέμου θα μπορούσαν να συμβούν. Σε περίοδο ειρήνης ποτέ. Μα τότε, μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος, πώς φτάσαμε ως εδώ? Καπιταλισμό είχαμε και τότε, καπιταλισμό έχουμε και σήμερα. Κι όμως, δεν είναι ακριβώς ο ίδιος....
Oι ελληνικές τράπεζες είναι σαν κουβάς με τρύπιο πάτο και τώρα, τους προσεχείς μήνες, πρέπει εκ νέου να ανακεφαλαιοποιηθούν με 20-25 δισ. ευρώ, τα οποία θα πρέπει να δανειστεί το κράτος από το εξωτερικό για να το πράξει.
Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 υπήρξε ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας, ιδιαίτερα στην πληροφορική και τις τηλεπικοινωνίες. Ταυτόχρονα, στις αγορές χρήματος άρχισαν να ξεφυτρώνουν σα τα μανιτάρια νέα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, όπως λ.χ. τα «παράγωγα» τα οποία επέτρεπαν στους επενδυτές να «ποντάρουν» σε κάθε λογής «στοίχημα» (άνοδος-πτώση μετοχών, χρηματιστηριακών δεικτών, νομισμάτων και εμπορευμάτων) και μάλιστα με «αέρα», καταθέτοντας μόνον ένα μικρό μέρος του ποσού για το οποίο «στοιχημάτιζαν». Ο συνδυασμός των παραπάνω, δηλαδή της ανάπτυξης της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών καθώς και των χρηματιστηριακών παραγώγων, έδωσε τη δυνατότητα σε κάθε λογής «αλογομούρη» να βγάζει χρήμα – αέρα, 24 ώρες το 24ώρο και από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Δυνατότητα που δεν υπήρχε ούτε τη δεκαετία του ’80, ούτε του ’70, ούτε φυσικά παλιότερα. Μέσα από τη διαδικασία αυτή «γεννήθηκε» με ταχύτατους ρυθμούς χρήμα το οποίο δεν αντιστοιχούσε στην πραγματική οικονομία, στην παραγωγή. Αυτό το χρήμα, όμως, έπρεπε κάπου να επανεπενδυθεί. Τα ομόλογα εταιρειών, τραπεζών και κρατών ήταν βασικός προορισμός αυτού του «αέρα» χρήματος, το οποίο μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις τύγχανε να δηλώνει ως έδρα σε φορολογικούς παραδείσους μέσω off shore εταιρειών.
Έτσι, για μία δεκαετία, ας πούμε από το ’95 έως το 2005, υπήρχε άφθονο χρήμα στις λεγόμενες χρηματαγορές, το οποίο προκάλεσε τον υπερδανεισμό εταιρειών και κρατών: κυβερνήσεις, όπως για παράδειγμα η ελληνική, έβρισκαν όσα λεφτά ήθελαν στις διεθνείς αγορές για να στηρίξουν μία… «δανεική» ανάπτυξη, δηλαδή μία οικονομική πολιτική που στηρίχθηκε σε ομόλογα όπου τοποθετούσαν το «αέρα κοπανιστό» χρήμα που είχαν δημιουργήσει οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί –και όχι μόνο- οργανισμοί. Έτσι, όταν πια το ελληνικό δημόσιο αναγκάστηκε να "κουρέψει" τα ομόλογά του λόγω της αδυναμίας του να τα αποπληρώσει, οι ελληνικές τράπεζες, που ήταν τίγκα εκτεθειμένες σε αυτά, κατέρρευσαν. Και χρειάστηκε να ανακεφαλαιοποιηθούν με τη συνδρομή του κράτους για να μη χάσει ο κόσμος τα λεφτά του.
Μόνο που οι ελληνικές τράπεζες είναι σαν κουβάς με τρύπιο πάτο και τώρα, τους προσεχείς μήνες, πρέπει εκ νέου να ανακεφαλαιοποιηθούν με 20-25 δισ. ευρώ, τα οποία θα πρέπει να δανειστεί το κράτος από το εξωτερικό για να το πράξει. Τις προηγούμενες ημέρες παράγοντες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δήλωναν σε ελληνικά μέσα ενημέρωσης ότι το θέμα του κουρέματος των καταθέσεων παραμένει ανοικτό στην περίπτωση που η Ελλάδα δεν καταφέρει να έρθει σε συμφωνία με τους δανειστές της επί του συγκεκριμένου θέματος (σ.σ. ο γνωστός εκβιασμός...). Έτσι λοιπόν, φέτος στις 31 Οκτωβρίου, που πέφτει ημέρα Σάββατο, ας πάρει κάθε μπαμπάς το παιδί του να πάνε μαζί στο ΑΤΜ της τράπεζα. Από τα μεσάνυκτα της Παρασκευής θα έχει "γυρίσει" και η εβδομάδα για τους τραπεζικούς περιορισμούς και θα μπορεί να σηκώσει τα 420 ευρώ που του επιτρέπεται, αν φυσικά τα διαθέτει. Και υπό τις νέες απειλές των δανειστών για κούρεμα των καταθέσεων, ας μιλήσει στο παιδί για την αξία της αποταμίευσης.
σχόλια