Καθώς οι πανελλαδικές εξετάσεις πλησιάζουν, μετά την επιστράτευση των εκπαιδευτικών που απείλησαν να απεργήσουν στη διάρκεια μιας τόσο κρίσιμης περιόδου για τους μαθητές της Γ' Λυκείου και τις οικογένειές τους, έχω μια απλή πρόταση που νομίζω ότι θα εκτιμηθεί από όσους πιστεύουν σε ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις.
Όλοι γνωρίζουν ότι η διδαχθείσα ύλη στα λύκεια της χώρας, ακόμα και αν παπαγαλιστεί απολύτως κι επιτυχώς από τους νέους και τις νέες, δεν προσφέρει πολλά στη διάπλαση του νου τους. Αντίθετα, σκοτώνει τη δημιουργικότητά τους και δολοφονεί την αγάπη τους για πραγματική γνώση. Παράλληλα, η περίοδος των εξετάσεων, από τις οποίες εξαρτώνται οι ελπίδες χιλιάδων οικογενειών για το μέλλον των παιδιών τους, αποτελούν ιδανική ευκαιρία για τους συνδικαλιστές-καθηγητές να εκβιάσουν το κράτος και την κοινωνία ώστε να πετύχουν τους ποταπούς τους στόχους, απειλώντας με απεργίες κατά τη διάρκεια των εξετάσεων.
Μια απλή λύση που θα προαγάγει την αποτελεσματικότητα στον εκπαιδευτικό κλάδο, καταργώντας με μια μονοκοντυλιά τόσο τη σπατάλη ενέργειας των μαθητών όσο και την εξουσία των καθηγητών-συνδικαλιστών απέναντι στην υπόλοιπη αγωνιώσα κοινωνία, είναι η εξής: άμεση κατάργηση όλων των εξετάσεων και αντικατάστασή τους από ένα έξυπνο σύστημα δημοπρασιών, όπου οι γονείς των υποψηφίων θα πλειοδοτούν για μια θέση στο πανεπιστημιακό τμήμα στο οποίο θέλει να εισαχθεί το σπλάχνο τους.
Αντιγράφοντας τα εξελιγμένα ηλεκτρονικά συστήματα δημοπρασιών που σχεδίασαν διακεκριμένοι παιγνιοθεωρητικοί για τη διάθεση των συχνοτήτων κινητής τηλεφωνίας 3G και 4G στις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, είναι τεχνικά απλή υπόθεση: εντός μερικών ημερών, αυτομάτως και χωρίς καμία εξέταση ή διόρθωση γραπτών, οι σειριακές αυτές ηλεκτρονικές δημοπρασίες να κατανέμουν τους «επιτυχόντες» στα διάφορα ανά την επικράτεια πανεπιστημιακά τμήματα στη βάση της ζήτησης και της προσφοράς.
Τα θετικά μιας τέτοιας αγοραίας λύσης στο ακανθώδες θέμα των Πανελλαδικών είναι πάμπολλα. Θα αναφέρω τέσσερα. Πρώτον, οι μαθητές δεν θα χρειάζεται να παπαγαλίζουν κατεβατά που τους κάνουν να μισούν την ιστορία, τη βιολογία, τη φυσική, τα αρχαία. Δεύτερον, οι καλοί καθηγητές δεν θα χρειάζεται πλέον να καταναλώνουν τόσες ώρες διορθώνοντας μετριότατα γραπτά, και θα κερδίζουν πολύτιμο χρόνο που θα τον χρησιμοποιούν για να επιμορφώνονται. Όσο για τους κακούς καθηγητές, το να μη διορθώνουν τα γραπτά των παιδιών μας είναι μια σημαντική συνεισφορά στην κοινωνία. Τρίτον, καταργείται άμεσα η παραπαιδεία (καθώς κανείς δεν θα έχει λόγο να στέλνει το παιδί του σε φροντιστήριο) και όλα αυτά τα χρήματα θα διατίθενται στα πανεπιστημιακά τμήματα μέσω των δημοπρασιών. Τέταρτον, και σε επέκταση του τρίτου, τα πανεπιστήμια ξάφνου θα αποκτήσουν τεράστιους πόρους με τους οποίους θα μπορέσουν να προσελκύσουν καλούς καθηγητές από το εξωτερικό, να βελτιώσουν τις υποδομές, να προσφέρουν σημαντικές υπηρεσίες στους φοιτητές κ.λπ.
Θα μου πείτε όμως: ναι, αλλά οι δημοπρασίες δεν καταργούν την αξιοκρατία; Είναι ένα ενδιαφέρον επιχείρημα. Όμως, από την άλλη, το επιχείρημα αυτό είναι βαθιά υποκριτικό. Γιατί, δηλαδή, θα είναι καλύτερος γιατρός στα σαράντα του εκείνος που παπαγάλισε τα βιβλία βιολογίας του ΟΕΔΒ στα δεκαοκτώ του από εκείνον ή εκείνη των οποίων οι γονείς έχουν τη θέληση και τη δυνατότητα να πληρώσουν τα μέγιστα δίδακτρα ώστε το παιδί τους να μπει στην Ιατρική; Δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι κάτι τέτοιο ισχύει. Όπως έχει αποδειχτεί σε έρευνες παγκοσμίως, οι επιδόσεις στην τελευταία τάξη του λυκείου δεν προβλέπουν καθόλου καλά τις επιδόσεις του τελευταίου έτους στο πανεπιστήμιο – πόσο μάλιστα τις επιδόσεις στο χειρουργείο ή στο δικαστήριο τριάντα χρόνια αργότερα.
Ακόμα, όμως, κι αν ισχύει ότι ο φοιτητής του 20 των Πανελλαδικών είναι εν δυνάμει καλύτερος δικηγόρος ή μηχανικός από εκείνον του 8, κάλλιστα μπορεί το σύστημα δημοπρασιών είτε να θέσει έναν ελάχιστο βαθμό ως προαπαιτούμενο για τη συμμετοχή των υποψηφίων στη δημοπρασία είτε να θεσπίσει έναν διαφορετικό τιμοκατάλογο έτσι ώστε, π.χ., τα χίλια ευρώ που προσφέρει η οικογένεια ενός φοιτητή του 20 να αντιστοιχούν στα δέκα χιλιάδες ευρώ που προσφέρει η οικογένεια του φοιτητή του 10. (Βέβαια, σε αυτή την περίπτωση, τα οφέλη αποτελεσματικότητας από την παντελή κατάργηση των λυκειακών εξετάσεων χάνονται.)
Στην εποχή που ψάχνουμε απεγνωσμένα, και κάτω από την επιτήρηση της τρόικας, για λύσεις που χρησιμοποιούν την αγορά ως εργαλείο μείωσης της αναποτελεσματικότητας και κατάργησης των κρατικιστικών μηχανισμών διανομής των κοινωνικών αγαθών, η πρόταση αντικατάστασης των Πανελλαδικών από καλά οργανωμένες δημοπρασίες είναι ριζοσπαστική και εντέλει απόλυτα συμβατή με το δημόσιο συμφέρον. Όλοι γνωρίζουμε ότι η αξιοκρατία έχει προ πολλού πεθάνει στη χώρα μας και ότι οι πανελλαδικές εξετάσεις επιλέγουν τα παιδιά είτε εκείνων που είχαν τα χρήματα να τα στείλουν στα καλύτερα σχολειά-φροντιστήρια είτε που κατάφεραν να παπαγαλίσουν πράγματα των οποίων η αποστήθιση είναι απολύτως άχρηστη από επιστημονικής πλευράς και, άρα, αντίθετη με τις ανάγκες μιας πραγματικά πανεπιστημιακής παιδείας. Από τη στιγμή, λοιπόν, που οι πανελλαδικές εξετάσεις κοστίζουν απίστευτα ποσά στις ελληνικές οικογένειες, τα οποία καταλήγουν στις τσέπες φροντιστών, καλύτερα δεν είναι τα ποσά αυτά να καταλήγουν, μέσω των προτεινόμενων δημοπρασιών, στα δημόσια πανεπιστήμια;
Θεωρώ ότι μια τέτοια μεταρρύθμιση θα χαιρετιζόταν από την πλειονότητα της ελληνικής κοινωνίας, με εξαίρεση τις φτωχότερες οικογένειες που διατηρούν, ως επί το πλείστον ανοήτως, ελπίδες ότι το παιδί τους, παρά το γεγονός ότι στερούνται τους πόρους να το στείλουν στα καλά φροντιστήρια, θα καταφέρει, παρ' όλα αυτά, να περάσει σε μία από τις καλές σχολές. Την ίδια στιγμή νομίζω ότι και η τρόικα θα εκτιμήσει μια τέτοια ριζοσπαστική μετάβαση σε ένα αγοραίο σύστημα που θα μειώσει σημαντικά το κόστος του εκπαιδευτικού συστήματος την ώρα που εξασφαλίζει τεράστιους πόρους στα πανεπιστήμια να κάνουν τη δουλειά τους καλύτερα.
Νομίζω ότι δεν είναι καθόλου παρακινδυνευμένο να ισχυριστεί κανείς πως η ώρα μιας τέτοιας μεταρρύθμισης έχει έρθει!
ΥΓ.: Το γεγονός και μόνο ότι κάποιοι αναγνώστες μπορεί να θεώρησαν ότι σοβαρολογώ, ίσως ότι το επιχείρημά μου έχει μια «βάση», αποδεικνύει ότι η κοινωνία μας έχει διαβρωθεί σχεδόν ανεπανόρθωτα από το δηλητήριο της ιδεολογίας της αγοράς εν καιρώ κρίσης. Τίποτε άλλο...
σχόλια