Το κύρος δεν πουλιέται ούτεαγοράζεται. Μοιάζει σε πολλά με το τάλαντο. Όσο κι αν καταγίνεσαι, έλεγαν οιπαλιοί, αν δεν το 'χεις δεν γίνεσαι. Κατά συνέπεια, στο ρόλο της πολιτικής αρχηγίαςδεν γίνεται να σταθεί ένα πρόσωπο περιορισμένης αξίας. Όποιες κι αν είναι οιαρετές του, αν στερείται το καρούμπαλο της εξουσίας, αποδεικνύεται ανεπαρκής,παλιάτσος, μασκαράς και αργά ή γρήγορα περιπίπτει σε λαϊκή ανυποληψία.
Η περίπτωση Σημίτη, η οποία συνήθως αντιπροτείνεταιως αντιπαράδειγμα, ουσιαστικά επαληθεύει τον κανόνα. «Λογιστής», αδέξιος καικακός ρήτορας, χωρίς ίχνος αρχηγικής παρουσίας, κέρδισε τη λαϊκή ψήφο διότιενσάρκωσε τον αντι-αρχηγό, τον αντι-ηγέτη που είχε ανάγκη ο κόσμος, καθώς είχε υπερκορεσθείαπό λαοπρόβλητα πρόσωπα σαν τον Καραμανλή και τον Παπανδρέου που μονοπωλούσανπράγματα τα οποία δεν μονοπωλούνται. Στη θέση του ηγήτορα ανέβηκε ένας άνθρωποςπου θύμιζε καθημερινό νεοέλληνα, με γνωρίσματα μεσοαστού πατέρα, με ατέλειεςπου τον καθιστούσαν συμπαθή, καθώς το λαϊκό αίσθημα έπαιρνε και μια αδήλωτηεκδίκηση σε βάρος των προηγηθέντων υπερ-αρχηγών.
Τα πράγματα όμως με τον Γιώργο Παπανδρέουκαι τον δεύτερο Κωνσταντίνο Καραμανλή τίθενται σε διαφορετική βάση. Πολιτικοί χωρίςπαρελθόν, αδοκίμαστοι σαν πρόσωπα, κληρονόμοι χωρίς κληροδότηση, ανέλαβαν τιςυποχρεώσεις τους πρώτα σαν ονόματα και μετά σαν πρόσωπα. Ουσιαστικά το όνομα ήταν«μέσο», νεποτιστικό μικροσκάνδαλο. Αφού λοιπόν η κομματική ανάγκη το καλούσε,οι ινστρούκτορες των παρασκηνίων στρώθηκαν στη δουλειά για να καλουπώσουν τουςδελφίνους. Έπρεπε να υπερβάλλουν εαυτούς στις μεταμορφώσεις και εν πολλοίς τακατάφεραν.
Περιέργως, η υπεροχή του Καραμανλή έναντι τουΓιώργου βασίζεται στο απλό γεγονός ότι είναι «ντόπιος». Παρ' ότι οιονείχοντρομπαλάς, αδέξιος κι αυτός και διόλου ψημένος, πέρασε δυο δυο τις τάξειςτης μαθητείας, βρήκε έναν πειστικό τόνο ρητορικής και άρχισε να κερδίζει τιςεντυπώσεις. Αλλά η μεγάλη μεταμόρφωση του προαλειφόμενου ηγέτη της Δεξιάςοφείλεται στο καίριο γεγονός ότι ο νεόφυτος δεξιός άλλαξε τροπάρι. Όπως παλαιότεραη Δεξιά ιδιοποιήθηκε τη μουσική του Θεοδωράκη στις πολιτικές της συγκεντρώσεις,αφήνοντας άναυδη την προοδευτική παράταξη, παρόμοια ο Καραμανλής στιςπροεκλογικές του ομιλίες εμφανίστηκε περίπου σαν οργισμένος «αριστερός» πουθέλει να επανιδρύσει το διαλυμένο κράτος. Η παρουσία του αποδείχθηκε συμπαγής,το κόλπο, με λίγα λόγια, έπιασε.
Στην ετέρα παράταξη όμως το «κόλπο»αποδείχθηκε δεινή σπαζοκεφαλιά. Ο Γιώργος διέθετε παράστημα επιβλητικό, είχε λευκόπολιτικό ποινικό μητρώο, ήταν συμπαθής, αλλά ήταν και νεοέλλην εξ Αμερικής,μουσαφίρης σε μια χώρα που δεν αγαπά τους μουσαφίρηδες και κάνει πάντα τοκουσούρι του αρχηγού στίγμα. Σε κάθε του εμφάνιση έπαιζε σκληρά το ποιος πρέπεινα είναι και ποιος ήταν. Το όνομα πήγαινε μπροστά και σε σημαντική απόστασηακολουθούσε ο νεαρός Παπανδρέου με την προσήνεια που τον διακρίνει σαν άνθρωποαλλά τον μειώνει σαν πολιτικό. Παρασκήνια δεν ξέρουμε, ούτε τις διοικητικές τουαρετές μπορούμε να κρίνουμε. Απλώς κρίνουμε την εικόνα, τον αθέρα του προσώπου,αφού ο λαός λέει ότι το πρόσωπο είναι σπαθί.
Δοθέντος ότι ο κομματικός αρχηγόςσυμπυκνώνει την ουσία της παράταξης, όλη του η νευματολογία αντανακλάται στουςυπολοίπους - στελέχη και ψηφοφόρους. Ακουσίως, ο Γιώργος εσωτερίκευσε τηνκριτική του κόσμου και των αντιπάλων και, αντί να την κάνει πυγμή, υποτάχθηκεσε αυτή. Με τα χρόνια συνηθίσαμε μια έκφραση απολογητικού πολιτικού, με όψη νικημένηςπερηφάνιας, ο οποίος, για να αντισταθμίσει το μειονέκτημα, επιδίδεται σε παρατεταμένηκαι άτονη επιθετικότητα. Και μόνο η σκέψη ότι μοιάζει καλύτερος όταν δεν μιλάει,τα λέει όλα.
Στο άλλο άκρο, ο Καραμανλής βελτιώθηκε σταρητορικά του καθήκοντα. Είναι βέβαια άνθρωπος χωρίς αποχρώσεις, στερείται τοχάρισμα και το τάλαντο, ωστόσο επέμεινε σε μια παρουσία στην οποία συγχωρείς τημετριότητα εν ονόματι της εργατικότητας και μιας ευθύτητας που ενίοτε ξεγελάεισαν λαϊκή. Κοντά σε αυτό, η αποφυγή σκανδάλων και η διαμονή του στηνυποβιβασμένη Ραφήνα ενισχύουν την εικόνα του αφοσιωμένου στο σκοπό του ανθρώπουκαι του πολιτικού που αποφεύγει τις κακοτοπιές ή ξέρει να τις μεταθέτει σεξένους ώμους.
Ο πολιτικός βέβαια, όσο κι αν κερδίζει τατηλεοπτικά δημοψηφίσματα, τελικά υφίσταται το «μανή, θεκέλ, φάρες» με βάση τοκριτήριο μιας ενεργού ακεραιότητας η οποία έχει το σθένος να υπερβεί τακομματικά και άλλα δεσμά. Στο κάτω κάτω είναι πρωθυπουργός όλων των νεοελλήνων -και όχι μόνο της Δεξιάς και του ΚΚΕ. Επ' αυτού ο Καραμανλής σκόνταψε άγρια. Οιπυρκαγιές και τα ομόλογα αποτέλεσαν ένα κυβερνητικό Βατερλό, το οποίο αρνήθηκενα δει και να αναλάβει την ευθύνη του. Μάλιστα, ο Γιώργος δεν κατάφερε νακερδίσει ό,τι έχασε ο Κώστας. Διαβάζοντας καθημερινά τα «φοβερά» κείμενα πουτου σερβίρουν οι κονδυλοφόροι του, απαγγέλλοντας ιερεμιάδες χωρίς αιχμέςαληθινής δεινολογίας, έκανε ό,τι δεν μπορούσαν να κάνουν οι ναυαγισμένοιαντίπαλοί του.
Αν πιστέψουμε τη σκέψη ότι κάθε ιστορικήστιγμή βρίσκει τον άνθρωπό της, η χώρα έχει να διαλέξει ανάμεσα σε έναν πολιτικόπου βασίζεται στα μειονεκτήματα του αντιπάλου, και σε έναν δεύτερο πολιτικό πουελλείψει άλλου είναι αναντικατάστατος.
σχόλια