Η έκβαση της τουρκικής επέμβασης στη Συρία θα φέρει πολλές αλλαγές, αρκετές από τις οποίες αναμένεται να επηρεάσουν άμεσα όχι μόνο τις γενικότερες ισορροπίες στην περιοχή αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα. Για την ώρα, οι κερδισμένοι μοιάζει να είναι οι Ρώσοι με τον Άσαντ, όμως μένουν πολλά ακόμα για να κατανοήσουμε το διπλωματικό παιχνίδι που έχει παιχτεί.
Εν τω μεταξύ, η Γερμανία και οι υπόλοιπες δυνάμεις της Ε.Ε. προβαίνουν σε κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας, την ίδια ώρα που ετοιμάζονται να δώσουν στον Ερντογάν εκατομμύρια ευρώ από τα ευρωπαϊκά ταμεία για το προσφυγικό (που προκαλεί ο ίδιος). Η αιτιολόγηση, για να μην αντιδράσει η κοινή γνώμη, είναι ότι θα του δώσουν λίγα μόνο δισεκατομμύρια ευρώ και όχι τα δεκάδες που ζητάει, καθώς και ότι αυτήν τη φορά θα υπάρχουν προϋποθέσεις και όροι για να τα πάρει (παρότι και ως τώρα υπήρχαν, αλλά τηρήθηκαν μερικώς μόνο από τον Ερντογάν).
Κατά τα άλλα, η Γερμανία, προκειμένου να δείξει ότι αντιδρά στην παράνομη εισβολή της Τουρκίας στη Συρία και στη στρατιωτική επίθεση κατά των Κούρδων, ανακοίνωσε μέσω του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών, Χάικο Μάας, ότι αποφάσισε να αναστείλει την εξαγωγή γερμανικών όπλων στην Τουρκία. Όπως διευκρίνισε, η απόφαση αυτή δεν αφορά τους εξοπλισμούς γενικά αλλά τις νέες εξαγωγές εξοπλισμού που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στη Συρία. Δεν επηρεάζει δηλαδή τις συμφωνίες που έχουν με την Τουρκία για άλλους εξοπλισμούς, όπως τα όπλα που σχετίζονται με το πολεμικό ναυτικό και προορίζονται για τα υποβρύχια.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις που κυκλοφόρησαν την περασμένη εβδομάδα, η κοινή γνώμη εμφανίζεται σχετικά ικανοποιημένη, εκτός από το θέμα της διαχείρισης του προσφυγικού-μεταναστευτικού, στο οποίο υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια από τη συντριπτική πλειοψηφία.
Ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον, όμως, είχε η αποκάλυψη που προέκυψε από την απάντηση της γερμανικής κυβέρνησης σε σχετική ερώτηση βουλευτή του αριστερού κόμματος Die Linke ότι η Γερμανία εξήγαγε όπλα οικονομικής αξίας 243 εκατομμυρίων ευρώ στην Τουρκία το 2018, δηλαδή περίπου το 1/3 των γερμανικών εξαγωγών όπλων. Μετά από αυτή την αποκάλυψη, αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα την αξία των κυρώσεων, όπως η «αναστολή των εξαγωγών όπλων που μπορεί να χρησιμοποιηθούν στην εισβολή στη Συρία». Προφανώς τα όπλα που χρειαζόταν η Τουρκία για τη Συρία τα είχε προμηθευτεί έτσι κι αλλιώς το προηγούμενο διάστημα.
Κυρώσεις, που επίσης δεν φαίνεται να ενοχλούν ιδιαίτερα την Τουρκία, αποφασίστηκαν από τους υπουργούς Εξωτερικών της Ε.Ε. και για τις παράνομες γεωτρήσεις στην τουρκική ΑΟΖ. «Οι προκλήσεις δεν είναι αποδεκτές από κανέναν μας και είμαστε στο πλευρό της Κύπρου» δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Μάικλ Ροτ, την ώρα που η χώρα του εξακολουθεί να κάνει τεράστιες επενδύσεις στην Τουρκία.
Στο εσωτερικό της χώρας, η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι ευχαριστημένη από τις πρώτες 100 μέρες και σχεδόν όλοι τους έχουν πέσει με τα μούτρα στα οικονομικά-επιχειρηματικά, τα οποία είναι η πρώτη τους προτεραιότητα. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις που κυκλοφόρησαν την περασμένη εβδομάδα, η κοινή γνώμη εμφανίζεται σχετικά ικανοποιημένη, εκτός από το θέμα της διαχείρισης του προσφυγικού-μεταναστευτικού, στο οποίο υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια από τη συντριπτική πλειοψηφία.
Στο θέμα αυτό η κυβέρνηση Μητσοτάκη, παρότι προεκλογικά ασκούσε σκληρή κριτική στην προηγούμενη κυβέρνηση, ακολουθεί πάνω-κάτω την πολιτική της. Επιπλέον, μεταφέρει πρόσφυγες και μετανάστες από τα νησιά στην ενδοχώρα, προτείνοντας μάλιστα οικονομικά ανταλλάγματα στις τοπικές κοινωνίες για να μην αντιδρούν, ενώ κατά την προεκλογική περίοδο ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωνε ότι «η λύση δεν είναι η μεταφορά τους στην ενδοχώρα αλλά η επιστροφή στην Τουρκία». Έτσι τώρα δέχεται μεγάλη πίεση από τα δεξιά, καθώς πιέζεται από τους δεξιούς ψηφοφόρους να κάνει όσα έλεγε, αλλά και από τα αριστερά, με τον ΣΥΡΙΖΑ να τον κατηγορεί ότι ακολουθεί πολιτική Όρμπαν. Το τελευταίο, βέβαια, δεν στοιχειοθετείται, αφού ο Μητσοτάκης ακολουθεί την ίδια πολιτική με τον Τσίπρα σε γενικές γραμμές και γι' αυτό ακριβώς βράζει μεγάλο τμήμα της βάσης της ΝΔ.
Το μεταναστευτικό ήταν από τα ελάχιστα θέματα στα οποία ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν πιο προετοιμασμένος από τη ΝΔ, αν όχι το μοναδικό. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε συγκεκριμένη θέση και αυτήν εφάρμοσε, μένοντας πιστός στη γραμμή του. Αντιθέτως, η ΝΔ φάνηκε να μην έχει κανένα πολιτικό σχέδιο για το θέμα αυτό και για την ώρα κατηγορείται από πολλούς ψηφοφόρους της για «κωλοτούμπα».
Γενικότερα, όμως, είναι κοινή διαπίστωση ότι το επιτελείο του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν πολύ πιο προετοιμασμένο για τη διακυβέρνηση της χώρας απ' ό,τι ήταν του Αλέξη Τσίπρα. Τη διαπίστωση αυτή ήρθαν να επιβεβαιώσουν τις προηγούμενες μέρες και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, όπως ο Νίκος Βούτσης και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, οι οποίοι παραδέχτηκαν ότι δεν ήταν έτοιμοι να κυβερνήσουν το 2015, όταν κέρδισαν τις εκλογές.
Οι δημόσιες αυτές παραδοχές ενόχλησαν τον Αλέξη Τσίπρα, λένε οι πληροφορίες, και πολλοί «προεδρικοί» του ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζουν ότι δεν έγιναν τυχαία αλλά σχετίζονται με τους εσωκομματικούς ανταγωνισμούς που διεξάγονται στο παρασκήνιο εν όψει συνεδρίου για το ποιοι θα κυριαρχήσουν σε αυτό.
Βασική αιτία της διαμάχης είναι ότι ο κομματικός κορμός του παλιού ΣΥΡΙΖΑ δεν επιθυμεί να αποκτήσουν ρόλο στο κόμμα οι «νεοφερμένοι πασόκοι», ούτε και θέλει ένα «ανοιχτό και μαζικό» κόμμα, όπως θέλει ο Αλέξης Τσίπρας. Αυτοί το θέλουν μικρό, όπως ήταν, για να συνεχίσουν να το ελέγχουν οι υφιστάμενοι κομματικοί μηχανισμοί, χωρίς να διαταραχτούν οι ισορροπίες. Αντιθέτως, ο Τσίπρας δεν επιθυμεί ένα κόμμα μηχανισμών αλλά ένα μεγάλο και μαζικό κόμμα, με τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ ενσωματωμένα, κάτι που δεν έχει επιτευχθεί ως τώρα.
Αυτή την εβδομάδα ξεκίνησε τυπικά η επιχείρηση ανοίγματος του κόμματος και η προσπάθεια προσέλκυσης νέων εγγραφών μαζί με την «πορεία προς τον λαό», όπως έχουν ονομάσει τις περιοδείες του Αλέξη Τσίπρα και των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ σε όλη την Ελλάδα. Η αρχή έγινε από την Πάτρα, στην οποία, κατά τις πρόσφατες εκλογές, βγήκε πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ. Εκεί ο Τσίπρας ανακοίνωσε ότι «ξεκινάει η ηλεκτρονική πλατφόρμα όπου ο καθένας μέσα σε δύο λεπτά θα εγγράφεται μέλος και θα αποκτά το δικαίωμα στη συμμετοχή».
Στην πραγματικότητα, αυτή ήταν η πρόθεσή του, αλλά κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί, αφού ο κομματικός μηχανισμός κατάφερε να επιβάλει το δικό του, η εγγραφή να μη γίνεται αυτόματα, όπως θέλει ο Τσίπρας, αλλά το κάθε νέο μέλος να περνάει και από την κομματική οργάνωση πρώτα. Για τον λόγο αυτόν οι προεδρικοί κατηγορούν τους κομματικούς ότι θέλουν να επιβάλουν «face control» στα νέα μέλη, εμποδίζοντας στην πράξη τη διεύρυνση, ενώ οι κομματικοί κατηγορούν τους προεδρικούς ότι δεν θέλουν ενεργά μέλη αλλά «followers», όπως είχε πει ο γραμματέας του κόμματος Πάνος Σκουρλέτης, με τον οποίο συνασπίζονται ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Νίκος Βούτσης, ο Νίκος Φίλης κ.ά. Το επερχόμενο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται να σφραγίσει καθοριστικά τη φυσιογνωμία και το μέλλον του και θεωρείται ήδη ο πιο σημαντικός σταθμός μετά την εκλογική νίκη του 2015.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO
