Φράσεις του τύπου «τίποτα δεν θα είναι ίδιο μετά από αυτό» προσωπικώς τις αντιμετωπίζω με σκεπτικισμό. Ούτε η Νέα Υόρκη άλλαξε ριζικά μετά την 11η Σεπτεμβρίου, ούτε η Μαδρίτη, ούτε το Λονδίνο, ούτε το Παρίσι. Μετά το αρχικό σοκ, επέστρεψαν στην κανονικότητά τους.
Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι δεν θα συμβεί απολύτως τίποτα. Θα παρθούν κάποια πρόσθετα μέτρα ασφαλείας. Θα ληφθούν ενδεχομένως κάποιες έκτακτες δράσεις προστασίας ή πρόληψης. Θα επηρεαστεί σίγουρα η κυρίαρχη ρητορική, ίσως και οι πολιτικοί συσχετισμοί. Κόμματα με πιο ξενοφοβικό λόγο θα ενισχυθούν, ενώ λογικά θα έχουμε αυστηρότερη πολιτική σε ζητήματα μετανάστευσης.
Αυτό που έχει ενδιαφέρον να δούμε είναι αν θα αλλάξει η πολιτική αντιμετώπισης του ISIS και ποια τακτική θα προταχθεί.
Όλα αυτά όμως συνιστούν επιμέρους αλλαγές πολιτικής. Δεν αποτελούν θεμελιακή αλλαγή του τρόπου ζωής μας, του θεσμικού και πολιτισμικού κεκτημένου μας. Οι ευρωπαϊκοί λαοί –ειδικά αυτοί της παλαιάς Ευρώπης– έχουν εμπεδώσει έναν τρόπο ζωής εδώ και δεκαετίες, έχουν ισχυρούς θεσμούς, εμπεδωμένη κουλτούρα και τη συγκριτική ισχύ για να την περιφρουρήσουν. Και αυτό δεν θα αλλάξει με μία ή δύο ή δέκα επιθέσεις, όσο πόνο ή πανικό και αν σκορπίσουν.
Αυτό που έχει ενδιαφέρον να δούμε είναι αν θα αλλάξει η πολιτική αντιμετώπισης του ISIS και ποια τακτική θα προταχθεί. Ως προς αυτό, τρία πράγματα είναι βέβαια:
Πρώτον, ότι η τυφλός αντιμουσουλμανικός λόγος δεν αποτελεί λύση. Ακόμα και αν δεν ενοχλεί κάποιον σε επίπεδο αξιών, σίγουρα δεν είναι αποτελεσματικός, καθώς σπρώχνει κόσμο στην αγκαλιά των εξτρεμιστών. Με 1,5 δισεκατομμύρια μουσουλμάνων παγκοσμίως και κάμποσα εκατομμύρια μουσουλμάνων πολιτών στις χώρες της Ε.Ε., αυτά τα πράγματα είναι επικίνδυνα.
Δεύτερον, ότι καλή και χρήσιμη η αυτοκριτική για τα λάθη της Δύσης, αλλά και η ενοχικότητα έχει ένα όριο. Επειδή υπήρξαν οι σταυροφορίες, ο ιμπεριαλισμός του 18ου αιώνα και αρκετές λάθος εκτιμήσεις της Δύσης, θα δεχόμαστε σήμερα πυροβολισμούς σε εστιατόρια και βόμβες στο μετρό και θα εξακολουθούμε να μεμφόμαστε τους εαυτούς μας; Ούτε το αυτομαστίγωμα είναι λύση και κάπου αυτή «η τυραννία της μεταμέλειας» θα πρέπει να τελειώνει.
Τρίτον, ότι δεν υπάρχει μια εύκολη λύση. Υπάρχει συνδυασμός δράσεων. Στρατιωτικών/επιχειρησιακών, οικονομικών, διπλωματικών. Φανερών και μυστικών. Και πάλι, όμως, ακόμα και αν γίνουν όλα όσα λένε οι ειδικοί, δεν θα μπορούμε να είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι ο κίνδυνος θα εκλείψει 100%.
Σε κάθε περίπτωση, η Δύση θα πρέπει να αναλογιστεί σοβαρά αν θα γίνει πιο ενεργή στην αντιμετώπιση του εξτρεμισμού ή αν θα περιμένει δειλή, μοιραία και άβουλη το επόμενο αθώο αίμα σε καφετέριες, θέατρα ή στάσεις μετρό.
σχόλια