Με φράσεις, δεν μακραίνεις τη ζωή
Ο Γιάννης Λεοντάρης πρωτοπαρουσίασε την περφόρμανς «Σχέδιο για Ηλέκτρα - Σχέδιο για Ιφιγένεια» τον περασμένο Ιούνιο στη βιβλιοθήκη του «Φουγάρου», ενός βιομηχανικού κτιριακού συγκροτήματος στο Ναύπλιο που έχει μετατραπεί σ' ένα ζωντανό κύτταρο για τις τέχνες και τα γράμματα. Βασίζεται σε δύο κείμενα του Γιώργου Βέλτσου (το πρώτο με πρόφαση την Ηλέκτρα, το δεύτερο με πρόφαση την Ιφιγένεια και τον Ορέστη) και, με τους ίδιους ηθοποιούς, μόλις έφτασε στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων.
Τα τρία αδέλφια αφήνουν τον χώρο του μύθου κι αποκτούν σώμα και λόγο, ύπαρξη, μέσω των ηθοποιών: της Αιμιλίας Βάλβη, της Ηλέκτρας Νικολούζου και του Κώστα Βασαρδάνη. «Μιλούν τους ήχους μιας γλώσσας που απορεί». Η σκιά τους συγκλίνει και συμπίπτει με τη σκιά του συγγραφέα που τους χρησιμοποιεί, πρόσωπα του μύθου και ηθοποιούς, για να θεραπεύσει –πάντα προσωρινά– τη νόσο της ύπαρξης. Όλα τα υλικά της ζωής, από τη στιγμή της γέννησης, την πορεία στον κόσμο, το επερχόμενο φινάλε, είναι εδώ, σκέψεις και λέξεις αγωνιωδώς τοποθετημένες ώστε να σημαίνουν την αδυναμία τους: το Νόημα δεν υπάρχει, διαχέεται σε μικρές πράξεις ζωής. Σε παραστάσεις. «Θα τιμήσω τον θάνατο όταν έρθει η ώρα / Τώρα, υποφέρω τη ζωή» λέει η Ηλέκτρα.
«Έγραψα έναν διπλό διάλογο με το ακατονόμαστο: την ψύχωση. Έγραψα, "στη σφενδόνη", το όνομα "Ορέστης" με τον τρόπο του Γιώργου Σεφέρη. Αλλά δεν ιστόρησα καμία ιστορία εκτός της ιστορίας της γλώσσας μου που χειμάζει στα λόγια της Ηλέκτρας, της Ιφιγένειας, του Ορέστη, καθώς περιπλανώνται στα ερείπια αυτού που κάποτε ήταν ένα εργοστάσιο αισθημάτων» σημειώνει ο συγγραφέας.
Info:
«Σχέδιο για Ηλέκτρα - Σχέδιο για Ιφιγένεια / Δεύτερο Σχεδίασμα»
Θέατρο Οδού Κυκλάδων - Λευτέρης Βογιατζής
Κυκλάδων 11 & Κεφαλληνίας, Κυψέλη, 210 8217877
Δευτ., Τρ., εισ.: €5-15
Στροχάϊμ
To 1950 ο Αυστρο-αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης Έριχ φον Στροχάιμ (1885-1957) και η μεγάλη σταρ του βωβού κινηματογράφου Γκλόρια Σουάνσον (1899-1983) πρωταγωνίστησαν στη Λεωφόρο της Δύσης του Μπίλι Γουάιλντερ. Ήταν μια σπουδαία ασπρόμαυρη ταινία που έγραψε ιστορία για την υπόθεση, τις ερμηνείες και τις σκηνοθετικές ιδιαιτερότητές της. Ο Γουάιλντερ θέλησε να μιλήσει για τον κόσμο που εδραίωσε τη σχετικά καινούργια τέχνη του κινηματογράφου, τους ηθοποιούς και τους σκηνοθέτες των βωβών ταινιών. Πολλοί βρίσκονταν ακόμη τότε εν ζωή, όμως στο περιθώριο και στην αφάνεια, αφού δεν μπόρεσαν να μεταπηδήσουν στη νέα συνθήκη των ταινιών με ήχο.
Η Λεωφόρος της Δύσης αποτελεί την έμπνευση και την ουσιώδη αναφορά για το έργο Στροχάιμ του Δημήτρη Δημητριάδη. Εδώ η ήδη νεκρή Νόρμα Ντέσμοντ επισκέπτεται τον ετοιμοθάνατο Έριχ φον Στροχάιμ στο σπίτι του στη Γαλλία όπου συγκατοικούσε επί σειρά ετών με την Ντενίζ Βερνά. Η Ντενίζ είναι ο «θεατής» των δύο «τεράτων», ένα alter ego του κοινού της παράστασης. Αυτή δίνει στον διάλογό τους την υπόσταση και τη σημασία του, αυτή επιβεβαιώνει τη διάχυση του πραγματικού στο επινοημένο (κι αντίστροφα), το αδιαχώριστο των δύο. Η Νόρμα και ο Έριχ μπορούν να συναντηθούν γιατί ο θεατρικός χρόνος και τόπος το επιτρέπει, «επιτρέπει να συμβεί με όλη τη φαντασμαγορία τού αδιανόητου και του υπερλογικού», όπως σημειώνει ο συγγραφέας.
Τη Νόρμα Ντέσμοντ ερμηνεύει η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, τον Έριχ φον Στροχάιμ ο Άκις Βλουτής και την Ντενίζ η Αγλαΐα Παππά. Ο τέταρτος, πολύ ενδιαφέρων παράγων της παράστασης στο Από Μηχανής είναι ο Σταμάτης Φασουλής (ένας άνθρωπος που η ζωή του είναι το θέατρο). Ανέλαβε τη σκηνοθεσία, αφήνοντας για λίγο τις μεγάλες σκηνές και τα εμπορικά θέατρα του κέντρου, όπου κινείται και πρωταγωνιστεί.
Info:
«Στροχάιμ» του Δημήτρη Δημητριάδη
Από Μηχανής Θέατρο
Ακαδήμου 13, Μεταξουργείο, 210 5231131
Τετ., Πέμ., Παρ., Σάβ., Κυρ. 21:00, Εισ.: €14, €10 (μειωμ.), €5 (ατέλεια)
Ου μοιχεύσεις, ου φονεύσεις
Δύο μονόπρακτα του Παντελή Πρεβελάκη, η Δεύτερη Εντολή και το Τρελό Αίμα, αποτελούν το βασικό υλικό της παράστασης που ετοιμάζει η Άντζελα Μπρούσκου στο Θέατρο Τέχνης. Και τα δύο εξελίσσονται σε δύο χωριά της Κρήτης, σε μικρές κοινωνίες με αυστηρούς κώδικες ηθικής. Στο πρώτο δύο εραστές σε ώριμη ηλικία συζητούν – η γυναίκα προτρέπει τον άνδρα να σκοτώσει τον σύζυγό της. Μόνο που η ίδια θα φορέσει τα ρούχα του, προκαλώντας τον θάνατό της – και την αυτοκτονία του εραστή της. Στο δεύτερο, πάλι, το ζευγάρι, νέων αυτήν τη φορά, πρωταγωνιστεί. Η γυναίκα είναι έγκυος, αλλά όχι από τον (ανίκανο) άνδρα της. Οργισμένος θα πάρει τ' όπλο του και θα σκοτώσει τον εραστή, που συμβαίνει να είναι ο αδελφός της κοπέλας. Η είδηση θα την οδηγήσει στην αυτοκτονία. Τα μονόπρακτα του Πρεβελάκη, με εντυπωσιακή πύκνωση και ενσυναίσθηση της γυναικείας φύσης και ψυχολογίας, εκθέτουν την ασφυξία του γυναικείου σώματος που σφύζει από πόθο ζωής και έρωτα σε περιβάλλοντα κλειστά και συντηρητικά. Η ιδέα που διατρέχει τη σκηνική πράξη αφορά τη σχέση της πατριαρχίας, της φαλλοκρατίας και του φασισμού. Αν πρώτο θύμα τους είναι η γυναίκα, στην πορεία στοχοποιούν όλους όσοι είναι, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, «διαφορετικοί».
Ένας χορός ανθρώπων θα αφηγηθεί τις δύο ιστορίες σ' έναν τόπο που μοιάζει με θέατρο, εκκλησία και μπουζουξίδικο. Η δραματουργία εμπλουτίζεται με εκκλησιαστικά κείμενα, συνεντεύξεις διασήμων, ένα ποίημα του Ρίλκε και τέσσερις πολύ μικρές ιστορίες ζευγαριών του Γιάννη Κοντραφούρη. Όλοι οι ηθοποιοί είναι διαρκώς στη σκηνή, ερμηνεύουν τα μονόπρακτα, παίζουν όργανα, τραγουδούν και χορεύουν. Η σκηνική πράξη θυμίζει τελετουργία, αλλά μια τελετουργία της ζωής και του θανάτου, που θα μπορούσε να παραπέμπει στον Ανωγειανό Πηδηχτό, τον χορό που χορεύουν στην Κρήτη γύρω από το φέρετρο προσφιλούς νεκρού.
Η σύλληψη, η δραματουργία, η σκηνοθεσία και τα κοστούμια είναι της Άντζελας Μπρούσκου. Παίζουν η Παρθενόπη Μπουζούρη, ο Διαμαντής Καραναστάσης, ο Βασίλης Παπαγεωργίου, η Κωνσταντίνα Αγγελοπούλου και ο Γιάννης Χαρτοδιπλωμένος. Τη μουσική υπογράφει η Nalyssa Green.
Info:
«Το τρελό αίμα» και «Η Δεύτερη Εντολή» του Παντελή Πρεβελάκη
Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν
Φρυνίχου 14, Πλάκα, 210 3222464 & 210 3236732
Aπό 24/4, Πέμ., Παρ., Σάβ. 21:15, Κυρ. 20:00. Εισ.: Πέμ. €10, Παρ. €15 & €10 (μειωμ.), Σάβ. & Κυρ. €16 & €12 (μειωμ.)
σχόλια