21 Μαρτίου, Διεθνής ημέρα κατά του ρατσισμού
"Άγνωστα πρόσωπα"
Αναρωτήθηκα καταρχάς πώς, και αν, το βλέμμα των φωτογραφιζομένων -μέσα από τις ποικίλες αποχρώσεις του- θα μπορούσε να μας κάνει να αισθανθούμε ομογάλακτοι της ζωής, κι αν ίσως θα μπορούσε να μας κάνει να νιώσουμε συνυπεύθυνοι μιας κοινωνίας που διαχωρίζει το ίδιο της το σώμα, επιτίθεται σε κάποια μέλη του, και εν τέλει το κατασπαράζει χρησιμοποιώντας απάνθρωπες ιδεολογίες περί βιολογικής ή πνευματικής ανωτερότητας.
Έτσι άρχισα να αφαιρώ πληροφορίες, όπως όνομα, καταγωγή, επάγγελμα, καθώς και επιθετικούς προσδιορισμούς, όπως πρόσφυγας, μετανάστης, αλλοδαπός. Ήθελα να μείνει το πρόσωπο γυμνό, το βλέμμα ατόφιο, ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες, κληρονομικές ή επίκτητες.
Αντ' αυτών, κατονομάζω τον τόπο και το χρόνο της φωτογράφισης που αφορούν στη δική μου συνάντηση με τον "Άλλον" μέσα στα συγκεκριμένα χωροχρονικά πλαίσια. Ο χρόνος και ο χώρος της φωτογραφίας αποτέλεσαν ζώνες αξιολογικά "ουδέτερες".
Τα ερωτήματα αυξήθηκαν. Πότε ένας άνθρωπος είναι άγνωστος; Πότε ο άγνωστος μετατρέπεται σε ξένο; Πότε ο ξένος σε εχθρό; Φτάνοντας στο παντελώς απογυμνωμένο βλέμμα του άλλου, αυτό με "άραξε". Καθρεφτίστηκα μέσα του και άρχισα να με αναγνωρίζω. Όσο με αναγνώριζα τόσο με έλκυε κι όσο με έλκυε άρχισα να αναρωτιέμαι για την ύπαρξη του άλλου. Τότε γεννήθηκε μέσα μου η επιθυμία να τον γνωρίσω. Πώς αλλιώς θα μπορούσα, αν όχι μέσα από τη βαθιά γνώση της ετερότητάς του;
Αφού τα αφαίρεσα όλα, κατάλαβα πως οι "επιθετικοί" προσδιορισμοί συνιστούν μία επιθετική χειρονομία απέναντι στον άλλον σκεπάζοντας το ανθρώπινο πρόσωπό του. Ετικέτες, που μετατρέπουν τον συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο και ιστορικό χρόνο από "ουδέτερη ζώνη" σε "εμπόλεμη". Καταπίνουν το όνομα, την καταγωγή και όλες τις ιδιότητες του προσώπου του, μέχρι να καταπιούν τον άνθρωπο στο σύνολό του, προκειμένου να χτίσουν απέναντί μας τον "εχθρό".
Αν προτείνω σήμερα τα πορτρέτα αυτών των ανθρώπων είναι για να υπενθυμίσω την πρωταρχική έννοια του ουσιαστικού Άνθρωπος μέσα από το βλέμμα. Το δικό του και το δικό μας.
Παναγής Χρυσοβέργης
Βιογραφικό σημείωμα
Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1978. Πτυχιούχος Mηχανολόγος Mηχανικός, απόφοιτος του τμήματος Μηχανολόγων μηχανικών του ΤΕΙ Αθήνας, και κάτοχος διπλώματος Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών με ειδίκευση στην παράκτια μηχανική του τμήματος Επιστήμης της Θάλασσας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Αφού εργάστηκα ως μηχανικός από το 2005 ως το 2010, και έχοντας την φωτογραφία ως χόμπυ, αποφασίζω να ασχοληθώ εκτενέστερα με αυτό το κομμάτι.
Παρακολουθώ το μονοετές σεμινάριο καλλιτεχνικής φωτογραφία του Πλάτωνα Ριβέλλη στο μουσείο Μπενάκη. Στη συνέχεια, μετά από κατατακτήριες εξετάσεις εισάγομαι στο Τμήμα Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Μέσων του ΤΕΙ Αθήνας. Το 2012 παρακολουθώ με υποτροφία το πρόγραμμα σπουδών «Photojournalism and documentary photography" στο International Center of Photography (ICP) στη Νέα Υόρκη. Το Σεπτέμβριο του 2013 έρχομαι στην Γαλλία όπου και παρακολουθώ το πρόγραμμα σπουδών στο Ecole Nationale Superieure de la Photographie (ENSP) στην Αρλ της Γαλλίας. Παράλληλα με τις σπουδές μου παρακολουθώ workshops δίπλα σε καταξιωμένους φωτογράφους, όπως Patrick Zachmann (Magnum Agency), Nikos Economopoulos (Magnum Agency), Ed Kashi (National Geographic), και Bruce Gilden (Magnum Agency).
Μερικές από τις χώρες που αναφέρεται η φωτογραφική μου δουλειά είναι η Ινδία, Τουρκία, Συρία, Ιορδανία, Γαλλία, Ιταλία, Εσθονία, Σουηδία, Φινλανδία, Πολωνία, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής κ.α.
Από το 2011 εικόνες μου συναντάμε σε ιστοσελίδες, εφημερίδες και περιοδικά σε παγκόσμια κλίμακα (Photo. fr, L oeil de la photographie, Le journal de la photographie, National Geographique, κ.α.).
Έχω διακριθεί σε διεθνείς και εγχώριους διαγωνισμούς. Ενδεικτικά, το 2013 διακρίνομαι και επιλέγομαι στους 10 Νέους Έλληνες Φωτογράφους στα πλαίσια του Athens Photo Festival, που αποτελεί το μεγαλύτερο φωτογραφικό διαγωνισμό στην Ελλάδα, ενώ το 2014 διακρίνομαι με την 1η θέση στα International Sony Photography Awards το μεγαλύτερο φωτογραφικό διαγωνισμό με συμμετοχές απο 135 χώρες και εκατομμύρια φωτογράφους , εκπροσωπώντας την Ελλάδα στο Somerset House στο Λονδίνο.
Μέχρι σήμερα έχω συμμετάσχει σε ατομικές (Indianapolis University of Athens, Gallery Arena – ENSP Arles, France, KLAP – Marseille, France) και ομαδικές εκθέσεις (Lone Tree Arts Center - Colorado, USA, Greek Young Photographers - Athens Photo Festival 2013, Somerset House of London, UK) τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Εδώ και 1.5 χρόνο εργάζομαι στο Παρίσι δίπλα στον διεθνώς καταξιωμένο φωτογράφο και διευθυντή του διεθνούς πρακτορείου Magnum, Patrick Zachmann, ενώ έχω μονιμη συενργασία με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα (MSF) και την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες (UNHCR).
Δουλειά μου και αναλυτικότερο χρονολογικό βιογραφικό μπορεί να δει κανείς στην προσωπική μου ιστοσελίδα http://www.panayischrysovergis.com.
σχόλια