* scroll down for the english text
«Sing Your Song λέγεται η ταινία που θα δεις σε λίγο…» μου είπαν, «είναι για τον Χάρι Μπελαφόντε. Δεν αφορά, όμως, μόνο τη μουσική του. Θα δεις...», μου είπαν αινιγματικά.
Απρόσμενα θα πήγαινα να δω μια ταινία για τον Χάρι Μπελαφόντε, αλλά τι ήξερα γι’ αυτόν; Όχι τόσα πολλά, εκτός από το γεγονός ότι είναι ένας ζωντανός θρύλος. Μετά την προβολή της ταινίας, έμαθα ότι στο αμάξι ήμουν μαζί με την Σούζαν Ρόστοκ και την Τζίνα Μπελαφόντε, σκηνοθέτη και παραγωγό της ταινίας αντίστοιχα.
Γνωρίζοντας τη Σούζαν Ρόστοκ
Μετά την προβολή και το Q&A που ακολούθησε, πήγα για μεσημεριανό με τη σκηνοθέτη σε ένα ζεστό καφέ εκεί κοντά. Ανάμεσα στα άλλα μιλήσαμε και για την Ελλάδα («και στις Ηνωμένες Πολιτείες, υπάρχει το ίδιο πρόβλημα με την Ελλάδα, υπάρχει τρομερή διαφθορά...», μου είπε).
Το φιλμ παρουσιάζει τον Χάρι Μπελαφόντε κυρίως ως ακτιβιστή, και πρωταγωνιστή στη μάχη υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κατά του ρατσισμού. Σήμερα είναι 84 χρονών. Τη ρώτησα αν αυτός έχει την ίδια αισιοδοξία όπως όταν ήταν μικρός, αν πιστεύει ακόμα ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν.
Ο Χάρι έχει τον ίδιο ενθουσιασμό όπως είχε μικρός. Ακόμα και τώρα προσπαθεί να βρει λύσεις. Στην ταινία όταν μάζεψε τους ανθρώπους από την αφρο-αμερικανική κοινότητα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, συνειδητοποίησε ότι σε αυτές τις συγκεντρώσεις οι άνθρωποι αν και ήταν ικανοποιημένοι από τα κατορθώματα του παρελθόντος και ο ένας μετά τον άλλον σηκωνόταν πάνω και μιλούσαν γι’ αυτά, ωστόσο δεν είχαν κανένα σχέδιο για το μέλλον. Σε μια σκηνή της ταινίας η Ρούμπι Ντι σηκώνεται θυμωμένη και λέει: ‘Δεν μπορώ απλά να έρχομαι σε αυτές τις συγκεντρώσεις ξανά και ξανά, χρειάζομαι να έχω ένα ρόλο.’ Το θέμα όμως είναι ότι δεν θα έπρεπε να ζητάς να έχεις ένα ρόλο, θα πρέπει να παίρνεις την πρωτοβουλία να βρεις κάποιον μόνος σου.
Η ταινία απευθύνεται σε νέους ανθρώπους και τους γεμίζει αισιοδοξία. Την περασμένη άνοιξη την έδειξα στην κόρη μου και στους φίλους της και ακόμα και τώρα την αναλύουν και τη συγκρίνουν με άλλα πράγματα στη ζωή τους. Και αυτό που θέλω να λέω σε αυτά τα φεστιβάλ είναι ότι όλοι εμείς οι κινηματογραφιστές, οι δημοσιογράφοι, οι τραγουδιστές, έχουμε ευθύνη: μπορεί να δεις μια ταινία 104 λεπτών και να αλλάξει όλη την κοσμοθεωρία σου. Θα μπορούσες να κάθεσαι σε διαλέξεις για χρόνια και να μην συμβεί αυτό αλλά αυτά τα 104 λεπτά θα μπορούσαν να είναι μια αποκάλυψη, ιδιαίτερα αν παρουσιάζουν σημαντικά κομμάτια της ιστορίας σαν και αυτά.»
Βλέπω πως κάποιες αλλαγές συμβαίνουν ήδη. Για παράδειγμα, αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο σε χώρες σαν την Αίγυπτο, την Τυνησία κτλ…
Ο κόσμος ξυπνάει και παίρνει πρωτοβουλίες και αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό. Αρχίσαμε να μαχόμαστε για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πιστεύουμε ότι ο κόσμος πρέπει να αλλάξει. Μαχόμαστε για τους ίδιους λόγους όπως παλιά.
Με σοκάρει ότι υπάρχει ακόμα ρατσισμός. Υπάρχει παντελής έλλειψη κατανόησης και ευαισθησίας. Αλλά ο κόσμος αλλάζει και αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς.
Δεν μπορώ να μιλήσω για τον υπόλοιπο κόσμο αλλά στην Αμερική είμαστε πολύ απομονωμένοι αυτή τη στιγμή. Ο κόσμος φοβάται τον διπλανό του και όλοι αυτοί οι γελοίοι που θέλουν να γίνουν Πρόεδροι των ΗΠΑ ενθαρρύνουν αυτό το φόβο. Αντί ο κόσμος να ανοίγεται προς τα έξω συμβαίνει το αντίθετο.
Στην ταινία προσπάθησα να αγγίξω και θέματα άλλων χωρών όπως είναι η Αιθιοπία και η Ρουάντα. Ο κόσμος μας δεν είναι μόνο η Αμερική κι η ταινία δε μιλάει μόνο για το φυλετικό ρατσισμό, είναι για το μίσος, το πάθος, το φόβο - και πώς να τα ξεπεράσεις.
Την ταινία μου την παρουσίασα σε ένα γκρουπ νέων ανθρώπων, σε κολεγιόπαιδα. Ένας νεαρός σηκώθηκε στο τέλος και ρώτησε: «Και τώρα τι κάνουμε»; Απάντησα: «Χρειάζεσαι να αναλάβεις ένα ρόλο, να πάρεις την πρωτοβουλία!»
Όταν ο Χάρι βοήθησε τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ήταν 28 χρονών, ο Τζον Λούις ήταν 19. Και παρ’ όλα αυτά ρίσκαραν τη ζωή τους για να φέρουν την αλλαγή. Αλλά οι άνθρωποι φοβούνται πολύ τώρα. Πρέπει να πιστεύεις σε κάτι, να ενεργοποιείσαι, δεν πρέπει να περιμένεις τους άλλους να ενεργοποιηθούν για σένα.
Η μαμά του Χάρι τού έλεγε όταν ήταν μικρός να μην πηγαίνει στο κρεβάτι του να κοιμηθεί, πριν προηγουμένως να έχει ένα μικρό πράγμα για την αδικία στον κόσμο. Έτσι ανατράφηκε. Αυτό πιστεύω και εγώ. Εκπαίδευσε τα παιδιά καλά και ο κόσμος αυτός θα γίνει καλύτερος. Νομίζω ότι το κακό υπάρχει λόγω της κακής εκπαίδευσης, και οι δικτάτορες μπορούν να κάνουν ό,τι κάνουν, για αυτό το λόγο.
Πρέπει να αντισταθείς κι αυτό δεν χρειάζεται να γίνει με βία. Δεν σημαίνει ότι πρέπει κυριολεκτικά να βάλεις τη ζωή σου στην γραμμή του πυρός. Και δεν μπορείς να αλλάξεις το μέλλον, χωρίς να κατανοήσεις το παρελθόν…
Trailer.
Στο τέλος του ποστ ένα ακόμα βίντεο με τον Χάρι Μπελαφόντε, τη Νάνα Μούσχουρη και τον Ντάνι Κέι. Δείτε το και για τα σχόλια για τον Μάνο Χατζιδάκι (τραγούδια του οποίου έχει πει ο Μπελαφόντε).
--------------------------------
I was leaving my breakfast table at the hotel restaurant one morning going to watch a film at the Roy Cinema, one of the Göteborg festival venues. But my attention was drawn to two ladies that were sitting at the table opposite me. I talked to them and after a minute they said “Come and watch our film, we will meet you downstairs in 15 minutes, we will wait for you…”
Magnetised by their enthusiasm, I didn’t hesitate. After a cute scene of them trying to persuade our Swedish driver to load five people in his car, and not succeeding, I found myself traveling with these American ladies to the cinema.They were Susanne Rostock –the director, and Gina Belafonte the producer of the film.
Sing Your Song is the name of the film I was about to watch…
“The film is about Harry Belafonte”, they said, “but it is not just about music… you will see.”
So, unexpectedly, I was about to watch a documentary about Harry Belafonte…What did I know about him? Not that much, apart from the fact that he is a legend.
Meeting Susanne Rostock
After the screening and the Q&A, I went for lunch with the director of the film, in a warm coffee shop nearby. Talking about Greece, Susanne said to me: “There is the same problem in the States, as in Greece. There is unbelievable corruption”
The documentary focuses on Harry Belafonte as an activist and an early champion for civil rights against racism. He is now 84 years old. Is he optimistic, the way he used to be earlier in his life, that things can change?
“Oh yes”, Suzanne replied. “He is as optimistic as he has always been. At present he is trying to find solutions”.
In a scene of the film, when he called together the people of the African American community for the civil rights, he found that people were happy with their past achievements and one after another they would get up and talk about what has been achieved before - but they had no plans for the future! In one of these meetings Ruby Dee gets up and says “I can’t come to these meetings over and over again, I need an assignment!” The thing is that, she shouldn’t be asking for an assignment, she should be looking for one.
That’s why this film turns to the young and gives them optimism. Last Spring I showed it to my daughter and her friends, and they still talk to me about it comparing it to other things in their life. What I want to say to these festivals is that all of us filmmakers, journalists, singers have this responsibility. You can watch a 104 minute film and it can change the whole of your world view. You could be studying in lectures for years and not get it, but these 104 minutes could be a revelation, especially when you lay out a history like that.
I see the beginning of things happening, for example what happens to the occupied world, like Egypt, Tunisia etc… People are changing and taking responsibility, and that’s encouraging. We fight for the civil rights and we think that the world should not go back the way it was. We are still fighting for the same reasons .
It is shocking for me that racism still exists. You can see total luck of understanding and sensitivity. But the world is changing and it is changing fast. I can’t speak for the rest of the world but in America we are so insular at the moment. There is the fear of other and all those idiots running for presidents encourage this. Instead of the world becoming global, its going the other way.
In the film I tried to touch upon many other subjects like Ethiopia, Rwanda, and tried to show that “this is not just America”, this is not just the black point issue, it’s really about hatred and passion. Being so afraid and how to overcome that…
The film was watched by a young audience, college students. A young person in the end stood up and asked “so what do we do now?” I answered “oh you need an assignment!”
When Harry Belafonte helped Martin Luther King for the civil rights he was 28 years old, John Lewis was 19 and they took their lives in the front line to make a difference. But people are so afraid now…
You have to believe in something, you have to act, you cant wait for other people to do it for you. Harry’s mother taught him as a child never to go to sleep at night without during the day striking a blow against injustice. He was raised with that.
That’s what I believe in, “educate your children well” and the world will be a better place. I think the evil is allowed to exist because of bad education, and the dictators get away with what the get away with.
You have to stand up and it does not have to be with violence. You don’t allow evil to exist if you don’t see evil if you don’t support evil…You don’t have to physically put your life on the line. You cant change the future without understanding the past…
Danny Kaye, Harry Bellafonte & Nana Moushouri, at 1966, in Danny's show. Interesting variation of OPA NINANAI! Check their comments about Manos Hatzidakis!
The song expresses optimism, happiness and Celebrationism*! Enjoy!
*Celebrationism: a new religion founded by a young girl in New York that believes in celebration of life, excitement and positivity.
σχόλια