Τη γέννηση και εδραίωση του ρομαντισμού στη μουσική της κεντρικής Ευρώπης των πρώτων δεκαετιών του 19ου αιώνα ψηλαφεί, υπό τη διπλή ιδιότητα του πιανίστα και του αρχιμουσικού, ο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ, επικεφαλής της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Σκάλας του Μιλάνου. Μετά το μεταβατικό Κοντσέρτο αρ. 3, που επισφραγίζει την πρώτη ωριμότητα του τριαντάχρονου Μπετόβεν (1770-1827), ακολουθεί η Φανταστική συμφωνία του εικοσιεπτάχρονου Εκτόρ Μπερλιόζ (1803-1869), έργο έντονα αναθεωρητικό, που σημάδεψε την τέχνη της ενορχήστρωσης και καθιέρωσε στον μουσικό χάρτη την προγραμματική μουσική.
Με το 3ο Κοντσέρτο καταπιάστηκε ο Μπετόβεν αμέσως μετά τη σύνθεση της 2ης Συμφωνίας του, έργο 36, και υπήρξε το πρώτο ορχηστρικό έργο στο οποίο αξιοποίησε την τονικότητα της ντο ελάσσονος, που τόσο χαρακτηριστικά συνηθίσαμε να συνδέουμε με την 5η Συμφωνία. Το εκτέλεσε για πρώτη φορά ο ίδιος ο συνθέτης στις 5 Απριλίου του 1803 στο πλαίσιο παρουσίασης πρόσφατων έργων του.
Με το «Επεισόδιο από τη ζωή ενός καλλιτέχνη», που συνέθεσε το καλοκαίρι του 1830, και που σήμερα γνωρίζουμε υπό τον παράτιτλό του Φανταστική συμφωνία, ο Μπερλιόζ στόχευσε με όλες τις δυνάμεις του στη χειραφέτησή του από τον ακαδημαϊσμό. Αυτόν το σκοπό υπηρέτησε και η δημοσίευση, πριν από την πρώτη παρουσίαση της συμφωνίας, ενός εκτενούς προγραμματικού κειμένου για το πενταμερές έργο. Υπό το κράτος του πάθους του για τη σαιξπηρική ηθοποιό Χάρριετ Σμίθσον, και προτού ο γάμος τους απομυθοποιήσει τον έρωτα, ο Μπερλιόζ παρουσιάζει τον έρωτα αυτό σε μια σειρά παραισθήσεων υπό το κράτος της λήψης μεγάλης αλλά όχι θανατηφόρας δόσης οπίου.
σχόλια