Ο χώρος της παιδείας μοιάζει άνω-κάτω φέτος, με πολλούς να μιλούν για ένα ανεπανάληπτο αλαλούμ. Γονείς, εκπαιδευτικοί και, κυρίως, μαθητές αγωνιούν για τη νέα χρονιά, ο καθένας για τους δικούς του λόγους.
Οι μαθητές βρίσκονται μπροστά σε έναν νέο τύπο λυκείου που θα ισχύσει από φέτος κιόλας για τους μαθητές της πρώτης τάξης. Το νέο σύστημα περιγράφεται ως αυστηρό και πολλοί φοβούνται ότι οι αδύναμοι μαθητές θα δυσκολεύονται έστω και να περάσουν την τάξη. Ο κ. Γεράσιμος, καθηγητής με 30χρονη εμπειρία σε λύκειο των Άνω Λιοσίων, μας τονίζει την αντίφαση: «Θα υπήρχε μια λογική, αν ήθελαν να τονώσουν τον χαρακτήρα του γενικού λυκείου και να κατευθύνουν τους αδύναμους μαθητές στα Τεχνικά Λύκεια. Όμως, με την κατάσταση που επικρατεί εκεί, είναι σαν να μην τους δίνεις καμιά επιλογή».
Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα για τους αδύναμους μαθητές, δηλαδή, αλλά και οι υπόλοιποι δεν είναι σε καλύτερη κατάσταση. Αν και στα περισσότερα σχολεία τα προβλήματα με τη διανομή των βιβλίων έχουν περιοριστεί σημαντικά φέτος, δεν ισχύει το ίδιο και με τους καθηγητές. Οι ελλείψεις είναι αρκετές. Ενδεικτικά, στο 4ο Λύκειο Γαλατσίου λείπουν καθηγητές για τη Βιολογία, τα Θρησκευτικά και την Ιστορία, ενώ και στο 1ο Λύκειο Ν. Χαλκηδόνας δεν υπάρχει καθηγητής για Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, Αρχές Οικονομικής Θεωρίας και Σχέδιο. Οι περισσότεροι μαθητές με τους οποίους μιλήσαμε αναγνωρίζουν και την αξία του θεσμού των σχολικών φυλάκων, που αποτελούν παρελθόν μετά από περίπου 10 χρόνια στα σχολεία της χώρας. Οι καθηγητές προτρέπουν τους γονείς να επισκέπτονται τα σχολεία μόνο κατά τη διάρκεια του διαλείμματος, ώστε να υπάρχει καθηγητής στο προαύλιο που να μπορεί να τους ανοίξει, αλλά το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα συμβαίνει τα βράδια, ειδικά σε υποβαθμισμένες γειτονιές του κέντρου.
Δάσκαλοι και καθηγητές, λοιπόν, θα αναγκαστούν με τη νέα χρονιά, θέλοντας και μη, να πάρουν περισσότερες ευθύνες από τις ήδη αυξημένες. Όλοι οι εκπαιδευτικοί με τους οποίους μιλήσαμε καταγγέλλουν το απίστευτο «ράβε-ξήλωνε» του υπουργείου Παιδείας στο ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθημάτων, και μάλιστα λίγες εβδομάδες πριν από την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Κάθε έννοια προγραμματισμού πήγε περίπατο, όταν οι επίσημες κατευθύνσεις από το υπουργείο δόθηκαν 21 Αυγούστου, δηλαδή 10 (ημερολογιακές) μέρες πριν από τον αγιασμό. Στην Α' Γυμνασίου μειώθηκε κατά μία ώρα η Φυσική Αγωγή και στη θέση της μπήκε ένα μάθημα «project», για το οποίο οι εκπαιδευτικοί που θα το διδάξουν δεν γνώριζαν τίποτα, ενώ για ένα άλλο μάθημα της ίδιας τάξης δεν υπάρχει καν βιβλίο.
Η κυβερνητική πολιτική στην παιδεία χωλαίνει και αυτό φαίνεται να βρίσκει σύμφωνη τη μεγάλη πλειονότητα των εκπαιδευτικών, όπως δείχνει και η μεγάλη συμμετοχή τις πρώτες μέρες των απεργιών. Ό,τι και να λένε ο Κεδίκογλου και ο Αρβανιτόπουλος, γεγονός παραμένει ότι η Ελλάδα (μαζί με τη Ρουμανία) βρίσκεται στην τρίτη χαμηλότερη θέση στην Ε.Ε. όσον αφορά τις δημόσιες δαπάνες για την παιδεία. Πιο κάτω από εμάς είναι μόνο η Βουλγαρία και η Σλοβακία. Χαρακτηριστικό μέτρο σύγκρισης αποτελεί η επίσης δοκιμαζόμενη από την κρίση Πορτογαλία, που δαπανά το 6,35% του ΑΕΠ της για την παιδεία, την ώρα που εμείς δίνουμε μόλις το 4,1%.
Το προσωπικό είναι επίσης κακοπληρωμένο. Ένας πρωτοδιόριστος δάσκαλος στην Ελλάδα παίρνει 648 ευρώ τον μήνα καθαρά. Και με αυτά τα λεφτά πρέπει να συντηρήσει σπίτι, συχνά μακριά από τον τόπο καταγωγής του. Οι κατώτερες ετήσιες μεικτές αποδοχές του δασκάλου στην Ελλάδα είναι 15.327 ευρώ, όταν στην Ιταλία φθάνουν τα 22.394 ευρώ και στην Πορτογαλία τα 25.758. Ενώ, λοιπόν, πληρώνονται χειρότερα από τους συναδέλφους τους στην Ευρώπη, δουλεύουν και παραπάνω. Το ωράριο των εκπαιδευτικών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης αυξήθηκε πρόσφατα κατά δύο ώρες, από 21 σε 23 ώρες την εβδομάδα, όταν ο μέσος όρος διδασκαλίας στην Ε.Ε. για τα λύκεια είναι 18,4 ώρες.
Οι γονείς –ο τελευταίος τροχός της αμάξης– παρακολουθούν τις εξελίξεις στον χώρο της παιδείας μουδιασμένοι. Αναμφίβολα το μεγαλύτερο πλήγμα γι' αυτούς ήρθε με την ουσιαστική κατάργηση του ολοήμερου σχολείου. Η Κατερίνα, διευθύντρια δημοτικού σχολείου της περιοχής των Αμπελοκήπων, μας λέει: «Έρχονται γονείς με δάκρυα στα μάτια. Κλαίνε στο γραφείο μου και με ρωτάνε τι μπορούμε να κάνουμε για να επαναλειτουργήσει». Με το ολοήμερο σχολείο τα παιδιά του δημοτικού μπορούσαν να απασχοληθούν στο σχολείο ως τις 16.15, τρεις και τέσσερις ώρες δηλαδή μετά το κλείσιμο, και αυτό φυσικά ήταν μια μεγάλη ανάσα για εργαζόμενους γονείς, που δεν έχουν περίσσευμα για νταντά και δεν διαθέτουν την πολυτέλεια της... γιαγιάς.
Στο ελληνικό σχολείο παραμένουν ακόμα πολλά δομικά προβλήματα, παρά τις άπειρες «μεταρρυθμίσεις». Ίσως να πρέπει να ασχοληθούμε πρώτα με αυτά και μετά να πιάσουμε την προσευχή και τα Αρχαία.
σχόλια