Την πρόταση νόμου για τις διαδηλώσεις παρουσίασε σήμερα ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης. Όπως είπε ο Δήμαρχος Αθηναίων, παρουσίασε αυτή την πρόταση τώρα γιατί «έκρινα ότι εν όψει της προεκλογικής περιόδου έπρεπε να πάρουν σαφή θέση τα πολιτικά κόμματα». Το νέο πλαίσιο που θα αποσταλεί και στα κόμματα προβλέπει μεταξύ άλλων ότι και οι συμμετέχοντες σε μια διαδήλωση φέρουν ευθύνη για την ομαλή διεξαγωγή της και θα πρέπει να ειδοποιούν την αστυνομία σε περίπτωση σε περίπτωση που υπάρξουν άτομα που φέρουν όπλα ή αντικείμενα για την άσκηση βίας. Οι δε διοργανωτές θα πρέπει, εκτός των άλλων, να αποζημιώνουν όσους υποστούν βλάβες.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση της πρόταση του δήμου, πηγή έμπνευσης των διατάξεων αποτελούν οι αντίστοιχοι νόμοι των κυριότερων ευρωπαϊκών κρατών και η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Βασικές αρχές στις οποίες βασίσθηκε η πρόταση είναι τρεις: η μη προστασία των βίαιων συναθροίσεων από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, η αρχή της αναλογικότητας με βάση την οποία δύνανται να επιβληθούν περιορισμοί, η υποχρέωση των κρατικών αρχών να προστατεύουν τους συμμετέχοντες από αντιδιαδηλωτές, που παρακωλύουν τη διεξαγωγή της συνάθροισης.
Σύμφωνα με το tvxs όπως σημειώνεται στις γενικές διατάξεις, σκοπός του νόμου είναι η διασφάλιση της άσκησης του δικαιώματος του συνέρχεσθαι δημοσίως, σύμφωνα με το άρθρο 11 του Συντάγματος και το άρθρο 11 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Δεν είναι δυνατόν, σημείωσε ο κ. Καμίνης, να λειτουργούμε με ένα χουντικό διάταγμα του 1971.
Υποχρεώσεις των διαδηλωτών
Στο νέο πλαίσιο, οι συμμετέχοντες σε διαδηλώσεις φέρουν ευθύνη για την ειρηνική διεξαγωγή της διαδήλωσης. Όπως συγκεκριμένα αναφέρεται στο άρθρο 4, «ο οργανωτής οφείλει να μεριμνά για την ειρηνική πραγματοποίηση της δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης λαμβάνοντας κάθε αναγκαίο μέτρο, όπως είναι η απομάκρυνση προσώπων που φέρουν όπλα ή άλλα αντικείμενα για την άσκηση βίας και η εν γένει περιφρούρησή της».
Όπως διευκρίνισε ο κ. Καμίνης, στις περιπτώσεις αυτές, οι διαδηλωτές θα πρέπει να ειδοποιούν άμεσα την αστυνομία ώστε να επέμβει και θα πρέπει επίσης να ειδοποιείται άμεσα ο εισαγγελέας. Σε περίπτωση βλαβών ζωής, σωματικής ακεραιότητας και ιδιοκτησίας, οι διοργανωτές διαδήλωσης υποχρεούνται να αποζημιώσουν όσους υπέστησαν τις βλάβες (άρθρο 14).
Απαγόρευση και περιορισμός διαδηλώσεων
Στο άρθρο 6 ορίζεται ότι διαδηλώσεις μπορούν να απαγορευθούν «αν επαπειλείται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια, λόγω ιδιαιτέρως πιθανής διάπραξης σοβαρών εγκλημάτων ιδίως κατά της ζωής, της ακεραιότητας, της ιδιοκτησίας και της πολιτειακής εξουσίας». Εξίσου μπορούν να απαγορευθούν «σε ορισμένη περιοχή, αν απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής».
Αρμόδιος για την απαγόρευση επικείμενης διαδήλωσης είναι ο κατά τόπους αρμόδιος αστυνομικός διευθυντής σε συνεργασία με τον πρόεδρο Πρωτοδικών και τον δήμαρχο (άρθρο 9). Οι διοργανωτές διαδήλωσης, που απαγορεύθηκε, έχουν δικαίωμα να προσφύγουν στην Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας (άρθρο 11).
Με βάση την αρχή της αναλογικότητας, διαδηλώσεις λίγων ατόμων μπορούν να περιορισθούν, για παράδειγμα στο πεζοδρόμιο, ώστε να μη διαταράσσεται η λειτουργία της πόλης (άρθρο 7). Μπορεί επίσης να διαταχθεί διάλυση διαδήλωσης, εάν οι συμμετέχοντες δεν συμμορφώνονται στους περιορισμούς που έχουν επιβληθεί (άρθρο 8). Όσοι παρεμποδίσουν τη διεξαγωγή διαδήλωσης, ή παρεισφρήσουν σε αυτήν με σκοπό να αλλοιώσουν τον ειρηνικό χαρακτήρα της τιμωρούνται με φυλάκιση δυο ετών (άρθρο 13).
Υποχρεώσεις της αστυνομίας
Σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις της αστυνομίας, ορίζεται (άρθρο 5) ότι «οφείλει να διασφαλίζει την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκηση» της διαδήλωσης και «σε συνεργασία με τον οργανωτή (να) λαμβάνει προς τούτο κάθε αναγκαίο μέτρο».
Σε περίπτωση διάλυσης διαδήλωσης που βρίσκεται σε εξέλιξη (άρθρο 10), η αστυνομία «οφείλει προηγουμένως να απευθυνθεί προς τον οργανωτή ζητώντας του να καλέσει τους συμμετέχοντες να απομακρυνθούν ειρηνικά. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, επιβάλλει τη διάλυση, αφού προηγουμένως καλέσει δυο τουλάχιστον φορές τους συμμετέχοντες να απομακρυνθούν ειρηνικά».
Στο ίδιο άρθρο (παρ. 4) απαγορεύεται η χρήση χημικών για τον περιορισμό, την απαγόρευση ή τη διάλυση διαδήλωσης.
Ερωτώμενος σχετικά ο κ. Καμίνης είπε ότι «ουδείς είναι βέβαιος ότι τα χημικά είναι ασφαλή. Υπάρχουν άλλοι τρόποι για τη διάλυση μιας διαδήλωσης που έχει εκτραπεί. Η άμετρη χρήση των δακρυγόνων είναι ανάλογη της συνήθειας της αστυνομίας να κλείνει όλο το κέντρο για μια πορεία 100 ατόμων. Υπέρμετρος ζήλος».
Ο κ. Καμίνης έκανε δηλώσεις και για το θέμα των αστυνομικών επιχειρήσεων κατά μεταναστών χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα στο κέντρο της πόλης: «Δεν αποδέχομαι τον όρο "σκούπα". Δεν μιλάμε για σκουπίδια. Μιλάμε για ανθρώπους. Το να μπαίνουν 10.000 άνθρωποι κάθε χρόνο στη χώρα, έχει συμβάλει αποφασιστικά στην επιδείνωση των συνθηκών ζωής. Πρέπει όλοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους».
