Ποια είναι η αξία της ανθρώπινης ζωής; Μια καινοτόμος θεραπεία για τον καρκίνο υπόσχεται να σώσει ζωές όμως είναι εξαιρετικά ακριβή. Θα την καλύψουν οι ασφαλιστικές εταιρείες; Ποια θα είναι η απόδοση της επένδυσης του κατασκευαστή; Και μήπως τελικά οι λομπίστες είναι αυτοί που παρασύρουν τις τιμές των φαρμάκων στα ύψη;
Το 2018, η γονιδιακή θεραπεία Kymriah εγκρίθηκε στην Ευρώπη. Τα ανοσοκύτταρα λαμβάνονται από τον ασθενή, γενετικά επαναπρογραμματίζονται σε καρκινικά κύτταρα και επιστρέφονται στον ασθενή ως έγχυση. Τα αποτελέσματα της μελέτης Kymriah καλύπτουν μόνο μια περίοδο 18 μηνών. Σε 40 τοις εκατό των ασθενών, ο καρκίνος των λεμφαδένων δεν επανέρχεται κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Δεν είναι σαφές εάν η Kymriah έχει μακροπρόθεσμη επίδραση. Η ελβετική φαρμακευτική εταιρεία Novartis προσφέρει τη νέα θεραπεία που κοστίζει 370.000 ελβετικά φράγκα ανά ασθενή. Οι εταιρείες ασφάλισης υγείας δεν είναι συνήθως διατεθειμένες να πληρώσουν τόσο πολύ και διαμαρτύρονται για έλλειψη διαφάνειας.
Όμως αυτά τα «δολοφονικά» κύτταρα δεν εφευρέθηκαν στα εργαστήρια Novartis, αλλά σε ένα πανεπιστήμιο των ΗΠΑ. Όταν ο καθηγητής Carl June ξεκίνησε την έρευνά του πριν από σχεδόν 30 χρόνια, καμία φαρμακευτική εταιρεία δεν ενδιαφερόταν. Μόνο χάρη στη χρηματοδότηση από χρήματα που κατάφερε να συγκεντρώσει μέσω της φορολογίας και μέσω δωρεών ήταν που κατάφερε να αναπτύξει την θεραπεία Kymriah.
Μετά από μια ιστορία που κυκλοφόρησε σε όλο τον κόσμο σχετικά με ένα κορίτσι με λευχαιμία του οποίου ο καρκίνος εξαφανίστηκε χάρη στην Kymriah, η φαρμακευτική εταιρεία επικοινώνησε με τη Novartis και εξασφάλισε αποκλειστικά δικαιώματα μάρκετινγκ. Για να κυκλοφορήσει το Kymriah στην αγορά, η Novartis χρηματοδότησε τις απαραίτητες κλινικές δοκιμές. Δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό: Πάνω από το 60% των πρόσφατα εγκεκριμένων φαρμάκων στις ΗΠΑ αναπτύσσονται από μικρές εταιρείες βιοτεχνολογίας ή πανεπιστήμια. Οι φαρμακευτικές εταιρείες σήμερα ενεργούν συχνά ως πάροχοι κεφαλαίου, συνεργάζονται με πανεπιστήμια ή αγοράζουν εταιρείες βιοτεχνολογίας.
Κι έτσι έχει σημειωθεί μια μετατόπιση στη φαρμακευτική βιομηχανία: Ενώ οι υψηλές τιμές των φαρμάκων δικαιολογούσαν το ερευνητικό κόστος, η βιομηχανία χρησιμοποιεί τώρα την αξία της διάρκειας ζωής που κερδίζεται για να υποστηρίξει την υπόθεσή της.
Πηγή: DW Documentary
