Aπό το δελτίο Τύπου της documenta14
Ένα θεατρικό έργο. Μια φορητή σκηνή. Προτεινόµενο περιοδεύον θέατρο.
Πώς θα ακούγεται αυτό το µελλοντικό θεατρικό έργο;
Με τι θα µοιάζει;
Ποιοι είναι οι ηθοποιοί, οι συγγραφείς, το κοινό του;
Το κείµενο αυτού του έπους θέτει σε πρώτο πλάνο τους Ροµά, φεµινιστικές και αυτόχθονες φωνές, και όλοι οι ηθοποιοί πρόκειται να είναι γυναίκες. Λογοτεχνικά προηγούµενα ίσως περιλαµβάνουν γραπτά για το καθεστώς των Ροµά, ιστορίες των Λαπώνων (της φυλής των Σάµι) και φεµινιστικά αφηγήµατα.
Το έργο, που παίζεται πάνω στη φορητή σκηνή αυτού του περιοδεύοντος θεάτρου, επαναπροσδιορίζει το κράτος χωρίς σύνορα. Η συνεχής µετακίνηση του µετανάστη και ο αυτόχθων νοµάδας είναι η βάση µιας προτεινόµενης ουτοπίας. Η οικονοµία αυτού του µελλοντικού κόσµου δεν εξαρτάται από ένα εικονικό ή ακόµα κι από ένα δυνατό νόµισµα, αλλά από το εµπόριο και τις συναλλαγές. Ο αυτοσχεδιασµός είναι επίσης ένα κοµβικό σηµείο: η συνεχής εκ νέου δηµιουργία πραγµάτων από υπολείµµατα και απορρίµµατα της κυρίαρχης κοινωνίας αποτελεί αναγκαιότητα, αλλά και τρόπο επιβίωσης. Αυτός ο νέος κόσµος, καθώς δεν είναι άµεσα συνδεδεµένος µε κάποιο έθνος-κράτος, σχηµατίζεται από την ίδια τη διάσχιση εθνικών συνόρων, ο πολιτισµός δηµιουργείται από τη βάση της πυραµίδας και η µετανάστευση αποτελεί τη βάση του ανήκειν. Η ταυτότητα γεννάται από την έλλειψη, ενώ οι κοντινοί δεσµοί µε τη γη, τη γλώσσα και την επικράτεια έρχονται να καλύψουν αυτή την απουσία. Κυριαρχία χωρίς ιθαγένεια, παρέµβαση λόγω κινητικότητας. Το θέατρο πηγαίνει όπου το ζητάνε και αποκτά τις ηθοποιούς του και την οµάδα του καθ' οδόν.
Η σκηνή, κατασκευασµένη από υλικά και µε τεχνικές αυτόχθονων λαών από όλο τον κόσµο µε τρόπο ώστε να µπορεί να µεταφέρεται, είναι έργο του Joar Nango – ο οποίος είναι ένας από τους ελάχιστους εν ενεργεία Λάπωνες αρχιτέκτονες. Γεννήθηκε το 1979 και σήµερα ζει και εργάζεται στο Τρόµσο. Οι πρόγονοί του ήταν βοσκοί ταράνδων από το Σάπµι, την παραδοσιακή περιοχή των Λαπώνων που καλύπτει τη βόρεια Νορβηγία και τµήµατα της Σουηδίας, τη Φινλανδία και τη βορειοδυτική Ρωσία. Η ζωή τους εξαρτάται εδώ και πάρα πολλά χρόνια από τον αυτοσχεδιασµό – τις δεξιότητες που αποκτάει κανείς όταν βρίσκεται συνεχώς εν κινήσει. «Η ικανότητα στον αυτοσχεδιασµό», εξηγεί ο Nango, είναι µια «πολιτιστική νοοτροπία που διέπει την παράδοση στην κατασκευή και στον σχεδιασµό και υπάρχει σε πολλούς βόρειους αυτόχθονες πολιτισµούς όπου οι πόροι είναι λιγοστοί και το κλίµα απρόβλεπτο, σκληρό και ανηλεές. [...] Αυτό είναι ιδιαίτερα εµφανές στον τρόπο µε τον οποίο οι ηµινοµάδες βοσκοί ταράνδων διαµορφώνουν τον χώρο εργασίας τους, τις αυλές ή τις σκηνές τους, καθώς ταξιδεύουν µε τα κοπάδια τους από βοσκότοπο σε βοσκότοπο».
Σε αυτή τη φορητή σκηνή, κατασκευασµένη µε φροντίδα από υλικά που το καθένα κουβαλάει την ιστορία του, φωνές των Ροµά ενώνονται µε φωνές από τη Λαπωνία, από τη Μογγολία και ούτω καθεξής, για να ιχνογραφήσουν συλλογικά ένα εφικτό µέλλον.
Candice Hopkins
________
European Everything (Ευρώπη τα πάντα, 2017)
Εγκατάσταση και περφόρμανς
Σε συνεργασία με τους Sigbjørn Skåden, Anders Rimpi, Håvard Arnhoff/FFB, Martijn Int'tVeld, Tanya Busse, Adrian Gaspar και διάφορους τεχνίτες, άντρες και γυναίκες, από την Ευρώπη
Ωδείο Αθηνών, Αθήνα
