Το 1995 ο φωτογράφος Miron Zownir ταξίδεψε στη Μόσχα για να φωτογραφίσει τη νυχτερινή της ζωή, όμως οι εικόνες που αντίκρισε στο άπλετο φως της ημέρας ήταν τόσο σοκαριστικές που ήταν αδύνατο να τις αγνοήσει. «Η κατάσταση που με περίμενε μόλις κατέβηκα από το τρένο ήταν οδυνηρή» λέει «Οι άνθρωποι που ζούσαν στο δρόμο, σε άθλιες συνθήκες, ήταν πάρα πολλοί, τόσοι πολλοί που με συγκλόνισαν. Αποφάσισα έτσι να ακυρώσω τη δουλειά της νύχτας και να στρέψω το φακό μου στους χαμένους πολίτες της Μόσχας μήπως και τραβήξω την προσοχή του κόσμου και τους κάνω να ασχοληθούν με μια τραγωδία που όλοι φαινόταν ότι αγνοούν.
Αυτοί οι άνθρωποι πέθαιναν από πείνα, αρρώστιες ή αφυδάτωση μπροστά στα μάτια χιλιάδων ανθρώπων αλλά σχεδόν κανείς δεν φαινόταν να τους δίνει σημασία ή να νοιάζεται για αυτούς. Κανείς δεν ζητούσε βοήθεια, δεν φώναζε τις αρχές να τους προσφέρουν κάποια φροντίδα. Δεν μπορούσα να τους αγνοήσω και η νυχτερινή ζωή της Μόσχας δεν με ενδιέφερε καθόλου πια».
Τα πορτρέτα του είναι συγκλονιστικά. Ασπρόμαυρα και πολύ ρεαλιστικά αποκαλύπτουν μια κατάσταση που δεν αφορούσε μόνο τους μεθυσμένους ή ναρκωμένους ανθρώπους που βλέπεις να ζουν στο δρόμο σχεδόν σε κάθε μεγαλούπολη. Στη Μόσχα υπήρχαν παιδιά, ολόκληρες οικογένειες, άνθρωποι δαρμένοι γεμάτοι μελανιές και άνθρωποι με πληγές, άνθρωποι νεαρής ηλικίας και ηλικιωμένοι, ο καθένας με διαφορετική αιτία που βρέθηκε στο δρόμο.
Ποιος φανταζόταν το 1995 ότι σε είκοσι χρόνια θα κινδυνεύαμε ως λαός να βρεθούμε στην ίδια άθλια κατάσταση...
«Όταν κοιτάζω αυτές τις φωτογραφίες αισθάνομαι ακόμα ανήμπορος να βοηθήσω και μεγάλη λύπη. Οι φωτογραφίες μου δεν άλλαξαν τίποτα για αυτούς που απαθανάτισα και εμπλέκονταν σε αυτή την ανθρώπινη τραγωδία. Έμαθε κανείς κάτι από αυτό; Αμφιβάλλω. Αισθάνθηκε συμπόνια; Ίσως, αλλά με ποιο αποτέλεσμα;».
Μπορεί να υπήρχε πολιτικός αναβρασμός και τρελή διαφθορά σε κάθε τομέα, αλλά τα μέσα είχαν στρέψει την προσοχή τους στον πόλεμο της Τσετσενίας, έτσι οι απαράδεκτες πολιτικές, οικονομικές και ανθρωπιστικές συνθήκες που οδήγησαν αυτούς τους ανθρώπους στο δρόμο ήταν σαν να μην υπήρχαν. Κανείς δεν ασχολιόταν με αυτούς.
Οι πιο πολλοί άνθρωποι που ξεφυλλίζουν το βιβλίο δεν αντέχουν να φτάσουν μέχρι το τέλος, αισθάνονται άβολα και κάποιοι συγκινούνται. Μερικοί το κλείνουν μετά από μερικές σελίδες».
Είκοσι χρόνια μετά οι εικόνες του βιβλίου παραμένουν το ίδιο δυνατές και επίκαιρες.
Ποιος φανταζόταν το 1995 ότι σε είκοσι χρόνια θα κινδυνεύαμε ως λαός να βρεθούμε στην ίδια άθλια κατάσταση…
To βιβλίο Down and Out in Moscow κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Pogo Books.
σχόλια