Της Νίνας Κουλετάκη από το έγκλημα και τιμωρία
Η Vera Renzi έμεινε στην ιστορία για δύο λόγους. Ο πρώτος ήταν η απαράμιλλη ομορφιά της. Ο δεύτερος το γεγονός ότι στο κελάρι του πύργου της βρέθηκαν 35 τσίγκινα φέρετρα που «φιλοξενούσαν» ισάριθμους άντρες, δύο από τους οποίους υπήρξαν σύζυγοί της, ένας γιος της και οι υπόλοιποι τριάντα δύο εραστές της σε κάποια φάση της ζωής της. Κυρίες και κύριοι, το «Έγκλημα και Τιμωρία» σας παρουσιάζει την Υπόθεση Vera Renzi, την επιτομή του ορισμού «Μαύρη Χήρα».
Παιδική και νεανική ηλικία
Γεννήθηκε το 1895 στο Βουκουρέστι της Ρουμανίας, από Ούγγρο πατέρα και Ρουμάνα μητέρα. Οι γονείς της ανήκαν σε οικογένειες ευγενών που, αν και είχαν αρχίσει να παρακμάζουν, παρέμεναν ακόμη αρκετά πλούσιοι, ώστε να είναι σε θέση να προσφέρουν στην Vera μιαν άνετη ζωή και εκπαίδευση στα καλύτερα παρθεναγωγεία. Όταν ήταν περίπου δεκατριών ετών ο πατέρας της πέθανε και η Vera με την μητέρα της εγκαταστάθηκαν στην πόλη Berkerekul, στην πρώην Γιουγκοσλαβία, όπου η οικογένεια είχε κληρονομήσει από έναν πλούσιο θείο μια τεράστια έκταση με έναν καλοσυντηρημένο πύργο.
Τα πρώτα σοβαρά προβλήματα συμπεριφοράς κάνουν την εμφάνισή τους την ίδια περίοδο. Μια μέρα, ένα σκυλάκι που της είχαν χαρίσει βρέθηκε νεκρό στον κήπο. Όταν η μητέρα της την ρώτησε σχετικά, η Vera αποκρίθηκε ατάραχη: «α, το δηλητηρίασα με αρσενικό». Στη θέα της φρίκης που σχηματίστηκε στο πρόσωπο της μητέρας της, η μικρή εξήγησε: «σε άκουσα να λες ότι θα το χάριζες αλλού, επειδή γαύγιζε πολύ. Το δικό μου το σκυλί δεν θέλω ν’ ανήκει σε κανέναν άλλον. Όταν με αφήνει, αφήνει και τον κόσμο τούτο».
Ιδιαίτερα ζωηρή, κάνει την ζωή της μητέρας της –η οποία αδυνατεί να χαλιναγωγήσει την πρώιμα «σεξουαλικώς αφυπνισμένη» Vera– δύσκολη. Το σκάει συχνά από το σπίτι της, για να επιστρέψει μέρες αργότερα και αφού έχει περάσει αρκετές νύχτες στην αγκαλιά διαφόρων ανδρών, συνήθως αρκετά μεγαλύτερων από εκείνη. Οι φίλοι και οι γνωριμίες της εποχής παρουσιάζουν την Vera ως μιαν έφηβη που είχε μια σχεδόν παθολογική ανάγκη για την διαρκή συντροφιά ανδρών και ταυτόχρονα, ήταν ιδιαίτερα κτητική και ζηλιάρα. Υποπτευόταν τους συντρόφους της για ερωτικές «ατασθαλίες», συνήθως χωρίς να της δίνουν λαβές για κάτι τέτοιο.
Ο πρώτος φόνος
Η Vera έκανε τον πρώτο της γάμο, αρκετά πριν συμπληρώσει τα 20 της χρόνια. Την εποχή εκείνη διατηρούσε σχέση με έναν αρκετά μεγαλύτερό της τραπεζίτη από το Βουκουρέστι, αυστριακής καταγωγής, τον Karl Schick. Όταν η Vera έμεινε έγκυος παντρεύτηκαν και λίγο αργότερα γεννήθηκε ο γιος της Lorenzo. Το να μένει όλη ημέρα με το μωρό στο σπίτι, φροντίζοντας το νοικοκυριό, ενώ ο σύζυγός της έλειπε στην εργασία του, ήταν κάτι στο οποίο η Vera δεν ήταν συνηθισμένη. Σιγά-σιγά άρχισε να υποπτεύεται ότι η πολύωρη απουσία του άνδρα της οφειλόταν σε απιστίες του και όχι σε επαγγελματικές υποχρεώσεις.
Το μυαλό της δεν έπαυε να δημιουργεί ιστορίες απάτης, στις οποίες πρωταγωνιστούσαν ο σύζυγός της κι ένα σωρό γυναίκες. Ήταν μάλιστα τόσο σίγουρη για την ενοχή του, ώστε έφθασε στο σημείο να τον κατηγορεί ανοικτά, γεγονός που δημιούργησε ισχυρές προστριβές ανάμεσα στο ζευγάρι. Ένα βράδυ, μετά από μιαν έντονη λογομαχία πάνω στο θέμα, η Vera, θολωμένη από ζήλια έριξε μια γενναία δόση αρσενικού στο κρασί του άνδρα της, η οποία έστειλε τον ατυχή σύζυγο στον άλλο κόσμο. Στους συγγενείς και τους φίλους της οικογένειας, η Vera δήλωσε ότι ο άνδρας είχε εγκαταλείψει την ίδια και τον γιο τους και είχε φύγει με μιαν άλλη γυναίκα.
Κι άλλες δολοφονίες
Αφού πέρασε το κοινωνικά αποδεκτό διάστημα πένθους, η Vera ξαναπαντρεύτηκε, αυτή τη φορά έναν άνδρα κοντινής με την δική της, ηλικίας. Προκειμένου να επιτραπεί ο γάμος, καθώς ήταν ακόμη σύζυγος του Schick, η Vera πληροφόρησε τις αρχές ότι ο σύζυγός της είχε πεθάνει σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στο εξωτερικό. Έτσι θεωρήθηκε επισήμως, χήρα και μπόρεσε να παντρευτεί τον νέο της έρωτα, τον Joseph Renczi, έναν γοητευτικό επιχειρηματία, σερβικής καταγωγής.
Δυστυχώς, όμως, το σενάριο και αυτού του γάμου ήταν το ίδιο με του προηγούμενου. Η Vera, σίγουρη για το ότι ο άνδρας της σχετιζόταν και με άλλες γυναίκες, τον δηλητηρίασε λίγους μόνο μήνες μετά τον γάμο τους. Η εξαφάνισή του αποδόθηκε για άλλη μια φορά, σε εγκατάλειψη της συζυγικής στέγης. Με την συμπλήρωση ενός χρόνου από την εξαφάνιση του άνδρα της, η Vera ενημέρωσε τον περίγυρο ότι της είχε αποστείλει μιαν επιστολή, στην οποία την ενημέρωνε για τη -δήθεν- πρόθεσή του να μείνει μονίμως μακριά της.
Αυτός ήταν και ο τελευταίος γάμος που έκανε η Vera, μιας και είχε αποφασίσει πως οποιοσδήποτε και να γινόταν ο μελλοντικός σύζυγός της, θα κατέληγε να την απατήσει, όπως και οι δύο προηγούμενοι. Καθώς, όμως, ήταν απολύτως εξαρτημένη από την ανδρική παρουσία στο πλευρό της, δεν στερήθηκε τους εραστές. Οι σύντροφοί της προέρχονταν από όλα τα κοινωνικά στρώματα και η Vera τους επέλεγε αδιαφορώντας για το οικονομικό τους υπόβαθρο, την οικογενειακή τους κατάσταση, την εργασία ή την ηλικία τους, κ.λ.π. Όλοι ήταν καλοί για εκείνην, αρκεί να της ήταν πιστοί.
Εγκαταστάθηκε στον πύργο του πατέρα της στο Berkerekul, κυκλοφορούσε πάντα ντυμένη στα μαύρα, γεγονός που προσέδιδε ένα μυστήριο στην ομολογουμένως σπάνια ομορφιά της κι έκανε όλους τους άντρες να πέφτουν στα πόδια της. Κι εκείνη τους ερωτευόταν παράφορα, όμως η εμπιστοσύνη απέναντί τους δεν διαρκούσε πολύ και όλοι εξαφανίζονταν σε σύντομο χρονικό διάστημα, το οποίο ποίκιλε από λίγες ημέρες μέχρι μερικούς μήνες το πολύ, μετά την συνάντησή τους με τη Vera. Καθώς κυκλοφορούσε μαζί τους ανοιχτά, έλεγε πάντα στα άτομα του περιβάλλοντος ότι έφευγαν για αλλού, εγκαταλείποντάς την. Καθώς οι περισσότεροι ήταν ξένοι στο Berkerekul, προερχόμενοι από την Βιέννη, κανείς δεν συσχέτιζε την εξαφάνισή τους μ’ εκείνη. Σε διάστημα 10 ετών πάνω από 30 άνδρες, με τους οποίους η Vera είχε σχέση, εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς.
Η τακτική προσέλκυσής τους ήταν πάντα η ίδια. Σχεδόν κάθε βράδυ κατέβαινε στην πόλη και επισκεπτόταν τα καφέ και τα κέντρα διασκέδασης. Εκεί, ανάμεσα στους θαμώνες, εντόπιζε τον άνδρα που της άρεσε περισσότερο. Μερικές πολλά υποσχόμενες ματιές, έκαναν την δουλειά τους και η Vera έφευγε για τον πύργο της μ’ έναν νέο συνοδό κάθε φορά. Μην ξεχνάμε πως βρισκόμαστε στα μέσα των «roaring twenties», και το θέαμα μιας γυναίκας να εμφανίζεται μόνη σε μέρη διασκέδασης, που σε άλλες εποχές αυτό θα ήταν αδιανόητο, ήταν σύνηθες φαινόμενο.
Το τελευταίο θύμα
Γι αυτούς τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να εφευρίσκει δικαιολογίες, ήταν οι παντρεμένοι της εραστές, καθώς η παράνομη σχέση της μαζί τους έμενε κρυφή από τα μάτια των κατοίκων της πόλης. Κι όμως, η σχέση της με έναν παντρεμένο άντρα, έμελε να είναι αυτή που θα οδηγούσε στη σύλληψη και καταδίκη της.
Η Vera γνώρισε κι ερωτεύτηκε έναν, πολλά υποσχόμενο, Σέρβο τραπεζίτη, που άκουγε στο όνομα Milorad Pachich. Το κακό ήταν πως ο νέος της εραστής ήταν παντρεμένος, για περισσότερα από 20 χρόνια, με μια γυναίκα η οποία υποπτευόταν την, εκτός συζυγικής κλίνης, ερωτική δραστηριότητα του άνδρα της. Έτσι, κάποιο βράδυ, όταν εκείνος έφυγε από την οικογενειακή εστία προφασιζόμενος κάποια έκτακτη και επείγουσα υπόθεση, τον ακολούθησε και τον είδε να μπαίνει στον πύργο της Vera. Έτσι βεβαιώθηκε όχι μόνο για τις απιστίες του συζύγου της, αλλά και για την ταυτότητα της ερωμένης του.
Μετά από μια τέτοια βραδινή του έξοδο, ο Milorad εξαφανίστηκε. Όταν πέρασαν κάποιοι μήνες χωρίς να δώσει σημεία ζωής, η γυναίκα του απευθύνθηκε στις αρχές και έδωσε το όνομα της ερωμένης του, προκειμένου να την ανακρίνουν για να διαπιστώσουν αν ήξερε κάτι για την εξαφάνισή του.
Η πόλη του Berkerekul ήταν ήδη ένα καζάνι που έβραζε. Οι ερωτικές αδιακρισίες της Vera Renczi δεν είχαν περάσει απαρατήρητες και οι πικάντικες ιστορίες αναφορικά με αυτές είχαν συχνά γίνει πρωτοσέλιδο στις σκανδαλοθηρικές εφημερίδες της εποχής. Η Vera φαινόταν ν' αδιαφορούσε για όλα αυτά, η αστυνομία όμως δεν μπορούσε να κάνει το ίδιο.
Η μακάβρια αποκάλυψη
Πριν η Vera ενημερωθεί για τις υποψίες που την βάραιναν, η αστυνομία του Berkerekul έδρασε αστραπιαία και με μια συντονισμένη επιχείρηση εισέβαλε στον πύργο της Renczi. Μετά από μιαν ενδελεχή έρευνα στα διάφορα διαμερίσματα, όπου δεν ανακάλυψαν τίποτα το ενοχοποιητικό, κατευθύνθηκαν προς το κελάρι. Για να φτάσουν εκεί χρειάστηκε να σπάσουν τρεις βαριές σιδερένιες πόρτες, αφού προηγουμένως αναγκάστηκαν να περάσουν χειροπέδες σε μιαν ηλικιωμένη υπηρέτρια η οποία ήταν αποφασισμένη να τους απαγορεύσει την είσοδο.
Όταν τελικά εισέβαλαν στο τεράστιο, θολωτό κελάρι, βρέθηκαν μπροστά σ’ ένα απρόσμενο, όσο και μακάβριο θέαμα: συμμετρικά τοποθετημένα στον χώρο, βρίσκονταν τριάντα πέντε τσίγκινα φέρετρα, το καθένα με ταμπελίτσα στην οποία αναγραφόταν το όνομα του «ενοίκου» του. Όλα τα ονόματα ήταν ανδρικά. Όταν άνοιξαν τα φέρετρα, αποκαλύφθηκαν πτώματα ανδρών, σε διαφορετικά στάδια αποσύνθεσης. Ανάμεσά τους εκείνα των δύο συζύγων της Vera, αλλά κι εκείνο του δεκάχρονου γιου της Lorenzo.
Οι αστυνομικοί ανέβηκαν στα διαμερίσματα της Vera και την συνέλαβαν ενώ καλλωπιζόταν μπροστά στον καθρέφτη της. Αρχικά αρνήθηκε τις κατηγορίες και διαμαρτυρήθηκε έντονα για την σύλληψή της. Όταν ρωτήθηκε για την ύπαρξη των 35 φέρετρων στο κελάρι της, απάντησε πως επρόκειτο για μέλη της οικογένειάς της και για φίλους, τους οποίους αγαπούσε. Ισχυρίστηκε πως, αρκετοί από αυτούς, ήταν κάτοικοι του χωριού, δολοφονημένοι από τους Γερμανούς, όταν είχαν περάσει από τον τόπο. Φυσικά, η αστυνομία δεν πείστηκε από τα λεγόμενά της και καθώς είχε ήδη στα χέρια της τα ονόματα των πτωμάτων, δεν άργησε ν’ ανακαλύψει ότι όλοι είχαν υπάρξει εραστές της Vera σε κάποια φάση της ζωής της. Επιπλέον, σε κάποιο μυστικό ντουλάπι στο μπουντουάρ της, βρέθηκε το αρσενικό, το οποίο χρησιμοποιούσε για να δηλητηριάζει τους συντρόφους της. Την εποχή εκείνη, στην Γιουγκοσλαβία το αρσενικό ήταν πολύ κοινό δηλητήριο και εύκολο να το προμηθευτεί κανείς. Η αγαπημένη μέθοδος της Vera ήταν να το ρίχνει στο κρασί των κυρίων και να το αφήνει να δράσει.
Μετά την σύλληψή της η Vera δεν εμφανίστηκε ποτέ ξανά δημόσια. Κατά την διάρκεια της ανάκρισης η όμορφη φόνισσα λύγισε κι ομολόγησε. Όταν ο σκληροτράχηλος ανακριτής, ο οποίος δεν επηρεάστηκε από την ομορφιά της, την ρώτησε για ποιον λόγο δολοφόνησε τόσους ανθρώπους, η Vera απάντησε: «Ήταν άνδρες. Δεν μπορούσα να δεχτώ ότι θα αγκάλιαζαν άλλες γυναίκες μετά από εμένα». Στην παρατήρηση του ανακριτή ότι ανάμεσα στα θύματα βρισκόταν και ο μονάκριβος γιος της η Vera, ανάλγητη, εξήγησε: «Ανακάλυψε το μυστικό του κελαριού. Είδε το όνομα του πατέρα του στο φέρετρο. Έγινε έξαλλος και απείλησε να με προδώσει. Δεν μπορούσα να το διακινδυνεύσω. Ναι, ήταν μόνο ένα παιδί. Αλλά κι αυτός θα μεγάλωνε και θα γινόταν άνδρας και, τελικά, θ’ αγκάλιαζε μιαν άλλη γυναίκα».
Το τέλος
Η Vera Renczi οδηγήθηκε σε δίκη όπου και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη. Ο μόνος λόγος που γλύτωσε από την θανατική καταδίκη ήταν ότι στην Γιουγκοσλαβία την εποχή εκείνη δεν εκτελούσαν γυναίκες. Προφανώς η ζήλια της την είχε κάνει να παρανοήσει. Οι ψυχιατρικές σχολές της Ευρώπης θα αποφαίνονταν ότι η Vera έπασχε από το Σύνδρομο της Ηλέκτρας, ότι –εξαιτίας αυτού- αποζητούσε διαρκώς την ανδρική παρουσία και προσοχή και η σχιζοφρένειά της την οδηγούσε στο να βλέπει διαρκώς κινδύνους στην διατάραξη της σχέσης της με τους άνδρες. Δεν μπορούσε να διανοηθεί την εγκατάλειψη και την προλάβαινε δολοφονώντας τους συντρόφους της.
Στη φυλακή, η παράνοια της Vera ξεπέρασε κάθε προηγούμενο. Οι δεσμοφύλακες και οι άλλες κρατούμενες την έβλεπαν να περιφέρεται αδιάκοπα μέσα στο κελί της και την άκουγαν να συνομιλεί με τα θύματά της. Τους θυμόταν όλους, έναν προς έναν, με τα ονόματά τους και την διάρκεια του δεσμού τους, έτσι ακριβώς όπως τα είχε καταγράψει στις πλακέτες που κοσμούσαν τα φέρετρά τους.
Καθώς η διανοητική και ψυχική υγεία της Vera είχαν ολοκληρωτικά καταστραφεί, κρίθηκε αναγκαία η μεταφορά της από τις φυλακές σ’ ένα άσυλο ψυχοπαθών. Εκεί, με την θεσπέσια ομορφιά της αλλοιωμένη από την ασθένεια, πέθανε από εγκεφαλική αιμορραγία σε ηλικία περίπου σαράντα ετών, λίγο πριν το ξέσπασμα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι Μαύρες Χήρες
Τα εγκληματολογικά χρονικά βρίθουν περιστατικών, κατά τα οποία γυναίκες δολοφόνησαν τους συντρόφους τους. Ο χαρακτηρισμός «Μαύρη Χήρα» οφείλεται σ’ ένα μικρούλικο έντομο, την αράχνη Latrodectus, της οικογένειας των Theridiidae, η οποία τρώει το αρσενικό μετά την ολοκλήρωση του ζευγαρώματος.
Πέρα από τις πάρα πολλές περιπτώσεις των γυναικών που δολοφόνησαν συζύγους και εραστές (σε μερικές περιπτώσεις ο αριθμός των θυμάτων ήταν πραγματικά εντυπωσιακός), με κάποιες από τις οποίες έχουμε ασχοληθεί κι εδώ, στο «Έγκλημα και Τιμωρία», υπάρχουν ορισμένες που δικαιώνουν στο απόλυτο τον χαρακτηρισμό Μαύρη Χήρα, καθώς είχαν ως αποκλειστικό έργο τις δολοφονίες εραστών, όταν θεωρούσαν ότι αυτοί είχαν επιτελέσει το έργο τους και δεν τους ήταν πλέον απαραίτητοι.
Ειδικά για την Vera Renczi, είχε γραφεί στον τύπο της εποχής –μετά την αποκάλυψη του ιδιότυπου νεκροταφείου της- ότι αποτελούσε την μετενσάρκωση της Βασίλισσας Μαργαρίτας της Βουργουνδίας, συζύγου του Λουδοβίκου X, βασιλιά της Γαλλίας, η οποία πέθανε στην φυλακή μετά την καταδίκη της για μοιχεία στο σκάνδαλο του Tour de Nesle, που είχε συγκλονίσει την Γαλλία και την βασιλική οικογένεια.
Ο θρύλος το πήγε ακόμη παραπέρα και η Μαργαρίτα εμφανίζεται ως μια αδίστακτη νυμφομανής η οποία, αφού διασκέδαζε με όμορφους νεαρούς στο φυλάκιο του Tour de Nesle, στις όχθες του Σηκουάνα, στη συνέχεια διέταζε να τους χώσουν μέσα σ’ ένα σακί και να τους ρίξουν στα νερά του ποταμού.
Η Vera Renczi στην λαϊκή κουλτούρα
Η ιστορία της Vera Renczi και ιδίω, το προσωπικό της νεκροταφείο στο κελάρι του πύργου της, ενέπνευσε τον θεατρικό συγγραφέα Joseph Kesselring στο έργο του Arsenic and Old Lace, το οποίο γυρίστηκε σε ταινία από τον Frank Capra το 1944, με πρωταγωνιστή τον Cary Grant στον ρόλο του ανιψιού δύο γλυκύτατων γηραιών κυριών, ο οποίος διαπιστώνει έντρομος ότι οι θείες του έχουν μετατρέψει το υπόγειο του σπιτιού τους σε νεκροταφείο, όπου θάβουν τους ανυποψίαστους μοναχικούς εργένηδες που αποτελούν τα θύματά τους, αφού τους δηλητηριάζουν με αρσενικό. Παρά το φαινομενικά μακάβριο του θέματος, η ταινία είναι κωμωδία που σημείωσε μεγάλη καλλιτεχνική και εμπορική επιτυχία.
Το 2005, το The Discovery Channel, παρουσιάζει μια μίνι σειρά τριών επεισοδίων, με τίτλο Deadly Women, όπου παρουσιάζονται δραματοποιημένες οι υποθέσεις διαφόρων γυναικών εγκληματιών. Η υπόθεση της Vera, με τίτλο Obsession, παρουσιάζεται στο πρώτο επεισόδιο και αναλύεται από πράκτορες και profilers του FBI καθώς και από έναν παθολόγο της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας.
Ευχαριστίες
Ευχαριστώ θερμά τον Τάκη Κωστόπουλο, για την πολύτιμη βοήθειά του στην μετάφραση των κειμένων από την ρουμανική γλώσσα
Πηγές
-Εφημερίδα TheBee, 22 Μαΐου 1925
-Περιοδικό American Weekly, 1925
-Περιοδικό The New Yorker, Τεύχος 74
-Crime tv Romania, Vera Renczi, cel mai mare criminal roman din istorie – 35 de crime
-Crime tv Romania Romanca Vera Renczi, ultima femeie din viata a 35 de barbati
-Socyberty Crime, Vera Renczi, One of the Most Beautiful Female Serial Killers
-True Crime Library, Passion and Paranoia
-Wikipedia
-Francis Farmer’s Revenge
σχόλια