Σήμερα κατ' εξαίρεση δεν απαντάμε σε ερωτήσεις σας αλλά μιλάμε για την Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Τα δικαιώματα του ανθρώπου είναι τα δικαιώματα που έχει κανείς απλώς και μόνον επειδή είναι άνθρωπος. Πρόκειται για οικουμενικά δικαιώματα, τα οποία μοιράζονται όλοι ισότιμα. Στις μέρες μας, τα πολλαπλά νοήματα των δικαιωμάτων του ανθρώπου, η ιστορική τους μεταβολή και (σχηματικά) οι πολιτικές παραδόσεις που επέδρασαν σε διάφορες συνιστώσες τους αντανακλώνται και μορφοποιούνται στο κείμενο της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που υιοθετήθηκε από την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 10 Δεκεμβρίου 1948 (το κείμενό της στα Ελληνικά εδώ). Έτσι την ημέρα αυτή θέσπισαν τα Ηνωμένα Έθνη ως Human Rights Day.
Τα δύο πρώτα άρθρα της Διακήρυξης συμβολίζουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια την οποία δικαιούνται όλα τα άτομα, ανεξαρτήτως του φύλου, της φυλής, της εθνικότητας, της γλώσσας, της θρησκείας, του οικονομικού υποβάθρου, του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας φύλου ή άλλου χαρακτηριστικού τους.
Τα άρθρα 3-19 παραπέμπουν στην πρώτη γενιά των πολιτικών ελευθεριών και άλλων φιλελεύθερων δικαιωμάτων που κατακτήθηκαν κατά το Διαφωτισμό (ζωή, ελευθερία, περιουσία, γάμος, απαγόρευση βασανιστηρίων, κ.ά.).
Τα άρθρα 20-26 αναφέρονται στην δεύτερη γενιά δικαιωμάτων, δηλαδή στα δικαιώματα εκείνα που συνδέονται με την πολιτική, κοινωνική και οικονομική ισότητα και διεκδικήθηκαν με την επιρροή των σοσιαλιστικών ιδανικών κατά τη βιομηχανική επανάσταση (καθολική ψήφος, δημοκρατική αρχή, παιδεία, υγεία, εργασία, κοινωνική προστασία, κ.ά.).
Τα άρθρα 27-28 επικεντρώνονται στα δικαιώματα τρίτης γενιάς, αυτά που συνδέονται με την κοινωνική και την εθνική αλληλεγγύη και τα οποία διεκδικήθηκαν με την δύση της αποικιοκρατίας.
Τα άρθρα 29-30 καθορίζουν τις προϋποθέσεις για την υλοποίηση των δικαιωμάτων των ατόμων στο πλαίσιο της κοινωνίας και του κράτους.
Η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δεν έχει κυρωθεί με νόμο από την Ελλάδα. Όμως αναπτύσσει δεσμευτικότητα κατά την κρατούσα άποψη με δύο τρόπους: Πρώτον, ως ερμηνευτικό εργαλείο, αφού ο Καταστατικός Χάρτης του ΟΗΕ (ο οποίος είναι δεσμευτικό κείμενο για όλα τα μέλη του) αναφέρεται σε «ανθρώπινα δικαιώματα» και σε «θεμελιώδεις ελευθερίες», και ο ορισμός αυτών των δύο εννοιών βρίσκεται στην Οικουμενική Διακήρυξη. Δεύτερον, διότι, το περιεχόμενο της Οικουμενικής Διακήρυξης εντάσσεται σε αυτό που το Σύνταγμά μας ονομάζει «γενικά παραδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου» και που, σύμφωνα με το άρθρο 28 του Συντάγματος, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου.
_____________
Ρωτήστε κι εσείς τον Χρήστο Γραμματίδη στο City Legal, για τα νομικά ζητήματα που σας απασχολούν, συμπληρώνοντας την φόρμα δεξιά (αν δεν τη βλέπετε κάντε κλικ εδώ).
Παρακαλούμε, μία ερώτηση κάθε φορά.
σχόλια