Είναι μερικά καλλιτεχνικά έργα που τα έχεις παρακολουθήσει για μία φορά, κάπου, κάποτε, στη ζωή σου κι εξακολουθούν να τη στοιχειώνουν σε ανύποπτο χρόνο.
Απόψε θα σας μιλήσω για μία ελληνική μικρού μήκους ταινία του Κωστή Μεγαπάνου, την οποία ψάχνω ή, σωστότερα, θα ήθελα να έχω στην ταινιοθήκη μου από τότε που την πρωτοείδα.
Συγκεκριμένα, από το 1996, τότε που ανακάλυπτα κι εγώ το φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους της Δράμας, είτε στη Δράμα, είτε στην Αθήνα, όταν δηλαδή παίζονταν εδώ οι εκεί βραβευμένες ταινίες.
Η ταινία λεγόταν ''Νέα Τάξη'', ήταν αναρχική, αθυρόστομη, σοκαριστική σχεδόν για τα χρηστά ήθη, προκλητική, φασμπιντερικών ή μπουνιουελικών – αν θέλετε – καταβολών, ''βρώμικη'', αντεργκράουντ, ψυχοχειρουργική, ποιητική, πικρά χιουμοριστική και καταγγελτική μεσ' στις συμπαραδηλώσεις των σκηνών της.
Έχουν περάσει σχεδόν είκοσι χρόνια από τότε και προσπαθώ να θυμηθώ τώρα τι ήταν αυτό που μού'χε αρέσει στο εν λόγω πόνημα του Μεγαπάνου:
Ίσως η εναρκτήρια sequence. Ένας οδηγός πατάει με το αυτοκίνητο του έναν περαστικό. Βγαίνει ατάραχος απ' το όχημα, πιάνει το σώμα του τραυματισμένου ή σκοτωμένου και το ακουμπάει στο πεζοδρόμιο. Ξαναμπαίνει στ' αμάξι και φεύγει σα να μη συμβαίνει τίποτα. Η απάθεια και η αφασία στο μεγαλείο της!Εν τω μεταξύ η Άννα Φόνσου γυρίζει ως κλοσάρ στους δρόμους της Αθήνας και απαγγέλλει Ανδρέα Εμπειρίκο!
Λίγο παρακάτω – δεν είχε μεγάλη διάρκεια η ταινία – παρακολουθούμε έναν ηλικιωμένο ομοφυλόφιλο να ψωνίζει έναν πιτσιρικά. Τον πηγαίνει σπίτι του, όπου εκεί ο πιτσιρικάς αφοδεύει πάνω σε μία σημαία με τα αστεράκια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θυμάμαι ότι η περιγραφή αυτής της σχέσης δεν είχε τίποτα το σεξουαλικό, παρ' όλο το εύληπτο μήνυμα. Θύμιζε τον πιο ποιητικό και ωμό ταυτόχρονα ρεαλισμό του Νίκου Παπατάκη: Ο γέρος γκέι έμοιαζε με ένα ανάλογο γέρικο βαμπίρ, έτοιμο να απομηζύσει την ύπαρξη και τη νεότητα του αγοριού. Το σύντομο πλάνο με τα κόπρανα του ακριβώς στο κέντρο της σημαίας είχε κάνει πολλούς να αποχωρήσουν ενοχλημένοι από το Παλλάς, εμένα όμως με ένα φίλο, πού'χαμε πάει να δούμε τις ταινίες στη σειρά, αρχικά μας έκανε να γελάσουμε κι έπειτα να θέλουμε να χειροκροτήσουμε. Μάλιστα ο φίλος αυτός ήταν γνωστός του Μεγαπάνου κι όταν τον είδε ο σκηνοθέτης και τον ρώτησε ''Πάλι εσύ εδώ;'', του απάντησε ''Τι να κάνω, ρε Κωστή; Μου άρεσε πολύ η ταινία σου''.
Τώρα μπορώ να ξέρω γιατί μου είχε αρέσει τελικά η ''Νέα Τάξη''. Γιατί ακριβώς ζούμε τη Νέα Τάξη, έτσι όπως την περιέγραψε ο παιγνιώδης και ανατρεπτικός Μεγαπάνος, ίσως κι ακόμη χειρότερη.
Η ταινία αυτή δεν αναλώθηκε σε γκέι κλισέ με τραγούδια της Μοσχολιού. Δε χρησιμοποίησε λαϊκά άσματα ως πρόταξη του λούμπεν στοιχείου, ούτε αρκέστηκε στην περιγραφή μίας ή πολλών καταστάσεων.
Η ταινία αυτή ήταν προδρομική του φασισμού που βρωμίζει σήμερα τον αέρα αυτής της πόλης. Της μνημονιακής πολιτικής που αφανίζει τους ανθρώπους κι ενός ΕΣΥ που τους ωθεί στην αυτοχειρία. Κι ακόμη του μισού εκατομμυρίου των Ελλήνων που έβαλαν τη Χρυσή Αυγή στη Βουλή – είναι οι ίδιοι ακριβώς που έσπευσαν να κατηγορήσουν τους Ρομά ως απαγωγείς παιδιών, επειδή έτυχε η μικρή Μαρία να είναι ξανθιά και γαλανομάτα.
Και απορώ, κλείνοντας, τι να γίνεται ο Κωστής Μεγαπάνος και δεν απασχολεί πλέον τον ελληνικό κινηματογράφο; Τουλάχιστον αυτόν τον ''είδαμε'' να περνάει ως αερικό και να μην έχει νταλαβέρια με κανέναν τσανακογλείφτη.
Δηλώνω φαν του από αυτή τη μία και μοναδική δουλειά του που αξιώθηκα να δω και θα την κουβαλάω πάντα μέσα μου. Δεν είναι και λίγο πράγμα να σου συμβεί αυτό με μία – το τονίζω – μικρού μήκους ταινία.
* Δυστυχώς στο διαδίκτυο δεν υπάρχει τίποτα για τη ''Νέα Τάξη'', ούτε καν μια φωτογραφία του σκηνοθέτη. Ως εκ τούτου, μη ξέροντας με τι να ''στολίσω'' το post, επέλεξα πίνακες του Ιερώνυμου Μπος και μία αγαπημένη μπαλάντα της γλυκόλαλης Marissa Nadler.
