Πριν από τρεις μέρες ο συνθέτης Μίκης Θεοδωράκης, κατά την τελετή αναγόρευσης του σε επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, δήλωσε ότι οραματίζεται για την Ελλάδα να γίνει Ελβετία του Πολιτισμού για την Ευρώπη. Οι συγκεκριμένες φράσεις του φαίνεται ότι εξόργισαν την κόρη του Μανώλη Ρασούλη, Ναταλία, η οποία θεώρησε ότι ο Θεοδωράκης ουσιαστικά έκλεψε τα λόγια του πατέρα της ή και ότι τα δανείστηκε, χωρίς να αναφέρει την πηγή.
Από σήμερα το απόγευμα παρακολούθησα τη Ναταλία Ρασούλη να παραθέτει στο facebook της διάφορα links, στα οποία μπορεί κανείς να διαβάσει παλιότερες απόψεις του Μανώλη Ρασούλη που ταυτίζονται ακριβώς με ότι είπε προ ημερών ο Θεοδωράκης.
Ζήτησα από την ίδια τη Ναταλία να μου στείλει ένα κείμενο που να δικαιολογεί αυτήν ακριβώς τη διαδικτυακή έκρηξη οργής της. Αφενός, ήξερα - όπως και πολλοί άλλοι - το πόσο ευαίσθητη είναι με ζητήματα που αφορούν τον πατέρα της, αφετέρου ο λόγος της διαθέτει επιχειρήματα κατά πρώτον - όπως θα διαπιστώσετε - και, κατά δεύτερον, δεν διέπεται τελικά από οργή. Περισσότερο σκέψεις και ερωτήματα κατέθεσε η Ναταλία Ρασούλη προς αξιολόγηση από την κρίση του καθενός. Όπως και νά'χει, την ευχαριστώ:
Πότε αρχίζει να γεννάται μια θεωρία, ένα όραμα, ένα πνευματικό έργο και πότε παύει να αποτελεί πια προσωπικό γέννημα και μετατρέπεται σε κοινωνικό κτήμα; Πότε ένα έργο ή οι θέσεις και προτάσεις ενός διανοούμενου υπόκεινται σε θέματα του άχαρου απέραντου τομέα της πνευματικής ιδιοκτησίας και πότε όχι;
Αυτό το ερώτημα προκύπτει πάλι από μια πρόσφατη ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στην Ακαδημία Αθηνών με την ευκαιρία της αναγόρευσής του ως επίτιμου μέλους της. Η ομιλία αυτή κορυφώνεται στον βασικό άξονα του το οράματός του, λέγοντας χαρακτηριστικά: "Η πρότασή μου συνοψίζεται σε μία μόνο λέξη: ΟΥΔΕΤΕΡΟΤΗΤΑ. Και ένα Όραμα: Η Ελλάδα να γίνει η Ελβετία του Πολιτισμού και της Ειρήνης. Με σύμβολα την Ακρόπολη των Αθηνών, παγκόσμιο σύμβολο Πολιτισμού, την Ολυμπία και τους Δελφούς, παγκόσμια σύμβολα της Συναδέλφωσης μεταξύ των Λαών και της Ειρήνης."
Υπάρχει όμως ήδη στα "αρχεία του πνεύματος" καταγεγραμμένο και πολυ-δημοσιευμένο το συγκεκριμένο όραμα και πρόταση, ως όραμα και πρόταση του πατέρα μου, στιχουργού και διανοητή Μανώλη Ρασούλη εδώ και τουλάχιστον 25 χρόνια, ο οποίος το έχει γράψει στα βιβλία του, το έχει δηλώσει στις συνεντεύξεις του στην Ελλάδα και το εξωτερικό, το είχε κάνει πρόταση στις εκάστοτε αρχές της χώρας για την πολιτιμική ελβετοποίηση της Ελλάδας δηλώνοντας χαρακτηριστικά: "Ονειρευόμουνα να γίνει η Ελλάδα μια πολιτισμική Ελβετία και μητέρα που θα κυοφορήσει ένα όραμα για την παγκόσμια ειρήνη." Η πρότασή του για μια πολιτιστική Ελβετία στον τότε πρωθυπουργό της Ελλάδας Ανδρέα Παπανδρέου ήταν ακριβώς η επιθυμία του να προαχθεί με κάθε τρόπο η γλώσσα και ο πολιτισμός της χώρας μας.
Η ταύτιση των δύο θέσεων είναι εντυπωσιακά ακριβής, κάτι που με ενόχλησε ιδιαίτερα εξ ου και θίγω το θέμα δημόσια μιλώντας για πνευματική ιδιοκτησία των θέσεων και δηλώσεων του Μανώλη Ρασούλη, με αποτέλεσμα να ξανανοίξει το ιδιαίτερα λεπτό και σοβαρότατο θέμα περί πνευματικής ιδιοκτησίας.
Ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Μανώλης Ρασούλης είχαν μία στενή φιλία που κράτησε από το 1963 μέχρι και τον θάνατο του Μανώλη Ρασούλη. Συζητούσαν γι' αυτά ακριβώς τα θέματα πολλές ώρες. Ξέχασε ο συνθέτης τις θέσεις και τα οράματα του φίλου του, Μανώλη Ρασούλη; Δεν θυμήθηκε ότι κάπου τα είχε ξανακούσει; Ο κύκλος που τον συμβουλεύει δεν γνώριζε για τις συγκεκριμένες θέσεις; Τα οικειοποιήθηκε τεχνηέντως; Και τώρα, πώς γίνεται μια πρόταση προς στον ΟΗΕ παρουσιασμένη ως όραμα του Μίκη Θεοδωράκη, ενώ γεννήθηκε σαν ιδέα χρόνια τώρα από τον Μανώλη Ρασούλη και αποτέλεσε τον βασικό άξονα των αγώνων του για την πολιτισμική αναβάθμιση της Ελλάδας;
Τίθεται θέμα πνευματικής ιδιοκτησίας; Συμπτωματική ταύτιση απόψεων ή...όχι;
Ναταλία Ρασούλη, Αθήνα 7 Δεκεμβρίου 2013
* Στη photo του post, ο Μανώλης και η Ναταλία Ρασούλη τραγουδούν στα γενέθλια του Μίκη Θεοδωράκη.
** Στο βίντεο του post, ο Μανώλης Ρασούλης τραγουδάει μια αγαπημένη λαϊκότροπη μπαλάντα του Πέτρου Βαγιόπουλου σε δικούς του στίχους.
σχόλια