Η Αθήνα είναι μια πόλη που μετρά τη ζωή της σε χιλιετίες και όχι σε χρόνια -η καταγεγραμμένη ιστορία της εκτείνεται περίπου 3.400 χρόνια. Σε αυτά τα χρόνια και στην πορεία της εξέλιξής της από προ-μυκηναϊκό οικισμό, σε πανίσχυρη πόλη-κράτος, μετά σε χωριό και έπειτα σε πρωτεύουσα, έχουν συντελεστεί "κοσμογονικές" μεταβολές. Διάσπαρτα μέσα στο σημερινό αστικό ιστό υπάρχουν ακόμα σημάδια, τα οποία -αν κοιτάξεις καλά- σου φανερώνουν αυτές τις μεταβολές. Τα «Αστικά Σημάδια» είναι αυτό ακριβώς, μια απόπειρα της Ομάδας Άστυ για την καταγραφή τέτοιων ιδιαίτερων ή φορτισμένων, πολιτιστικά ή συναισθηματικά, σημείων μέσα στη σύγχρονη πόλη. Ένα κτήριο, μια ταμπέλα, ένα μικρό πάρκο, μια χάραξη δρόμου ή ένα graffiti μπορεί να αποτελούν ίχνη όλων αυτών των μικρών πραγμάτων που συνθέτουν την μυθολογία της Αθήνας.
Το πρώτο μας αστικό σημάδι βρίσκεται στην οδό Αιλιανού στα Κ. Πατήσια. Εκ πρώτης όψεως το κτήριο που βρίσκεται σε άσχημη κατάσταση δεν μας προϊδεάζει για κάτι σημαντικό. Το πηγάδι που βρίσκεται όμως ακριβώς μπροστά εξάπτει την περιέργεια, τι δουλειά έχει ένα πηγάδι -που συναντούμε κυρίως σε χωριά και αγροτικές περιοχές- σε μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες συνοικίες της πόλης των Αθηνών;
Μας εξηγεί ο Γιώργος Θάνος από την Ομάδα Άστυ:"Ακόμα και για χρόνια μετά την ίδρυση της νεότερης Αθήνας, η περιοχή των Πατησίων παραμένει αποκομμένη από τον κύριο όγκο της πόλης, αποτελώντας αρχικά χωριό με αγροικίες και περιβόλια και κατόπιν προάστιο με έντονα εξοχικό χαρακτήρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η απογραφή πληθυσμού το 1879 βρίσκει στα Πατήσια 847 μόνιμους κατοίκους, ενώ οι «οδηγοί πόλεως» της εποχής εξαίρουν το ωραίο κλίμα του προαστίου και την ευχάριστη ατμόσφαιρα του. Η σταδιακή επέκταση της Αθήνας προς τα βόρεια έχει ως αποτέλεσμα την ένωση του προαστίου με την κυρίως πόλη, παράλληλα με την ανάπτυξη της οδού Πατησίων. Παρόλο που τουλάχιστον μέχρι τον πόλεμο, το τέρμα της οδού θα παραμείνει αγαπημένος τόπος εκδρομής και αναψυχής για τους Αθηναίους, ο μετασχηματισμός των Πατησίων στην πυκνοκατοικημένη συνοικία που γνωρίζουμε σήμερα έχει ουσιαστικά ξεκινήσει.
Η οδός Αιλιανού στα Κάτω Πατήσια διασώζει στα 450 μέτρα της τεκμήρια της εξοχικής και αγροτικής φάσης της περιοχής. Τρεις εξοχικού τύπου οικίες του 19ου αιώνα, μαζί με τα περιβόλια τους αλλά και τα χαρακτηριστικά τους πηγάδια, λειτουργούν ως υπόμνηση του παρελθόντος της γειτονιάς, ανάμεσα στον πυκνοδομημένο αστικό ιστό που διαμορφώθηκε στα μεταπολεμικά χρόνια".
σχόλια