Στο ζήτημα της ταφής των νεκρών στην Ελλάδα, αλλά και στη συζήτηση για την αποτέφρωση, αναφέρεται σημερινό δημοσίευμα του BBC.
Το βρετανικό δίκτυο αναφέρεται στην ιστορία του Γιώργου Βλάσση, ο οποίος ταξίδεψε σχεδόν 500 χιλιόμετρα, από την Αθήνα στην Κέρκυρα, για να θάψει τον πατέρα του, Αλέξανδρο. Μετέφερε τα οστά του, που είχαν εκταφεί από ένα νεκροταφείο στου Ζωγράφου, σε ένα δοχείο από κασσίτερο. «Έπρεπε να εξηγήσω στο προσωπικό του αεροδρομίου τι επρόκειτο να βρουν μέσα», είπε στο BBC.
«Όταν έφτασε στο νησί, έθαψε τα οστά σε έναν ιδιωτικό τάφο στο χωριό του. Ο πατέρας του είχε επιτέλους έναν μόνιμο χώρο ανάπαυσης», σημειώνει το άρθρο, τονίζοντας ότι η ιστορία του κ. Βλάσση δεν είναι ασυνήθιστη στην Ελλάδα.
Εξηγεί ότι η ταφή στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας είναι προσωρινή, καθώς η έλλειψη γης σημαίνει ότι τα νεκροταφεία στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη είναι υπερπλήρη. Οι αρχές νοικιάζουν χώρους ταφής, και μία τυπική μίσθωση διαρκεί τρία χρόνια. Όταν η περίοδος αυτή παρέλθει, οι οικογένειες καλούνται να απομακρύνουν τα οστά.
Όπως σημειώνει το BBC, αν και η ενοικίαση τάφων δεν είναι εντελώς ασυνήθιστη στην Ευρώπη, η προσέγγιση της Ελλάδας είναι μοναδική.
Οι συγγενείς μπορούν να δώσουν κάποια χρήματα για να τοποθετήσουν τα οστά σε οστεοφυλάκιο, ενώ άλλοι επιλέγουν να τα μεταφέρουν σε τοπικά νεκροταφεία, όπου υπάρχει περισσότερος χώρος. Εάν κανένα μέλος της οικογένειας δεν παρευρεθεί στην εκταφή, τα οστά ξεθάβονται, διαλύονται σε χημικές ουσίες και τοποθετούνται σε ένα κοινό τάφο.
«Ο κ Βλάσσης έστειλε έναν εκπρόσωπο για να επιβλέψει τη διαδικασία γι 'αυτόν. Αυτό που συνέβη ήταν μια εμπειρία γνωστή σε πολλούς Έλληνες», αναφέρει το BBC. «Η σορός δεν είχε αποσυντεθεί. Μπορείτε να φανταστείτε; Ήταν πολύ θλιβερό», δηλώνει. «Έτσι μας είπαν ότι επρόκειτο να τον θάψουν και πάλι σε ένα ελαφρύ στρώμα από χώμα. Όταν πήγα ξανά, μήνες αργότερα, το σώμα είχε αποσυντεθεί. Βάζουν τότε τα οστά σε ένα πλαστικό κουτί. Ο ίδιος ο πατέρας μου, σε ένα κουτί», προσθέτει.
Ο Γιώργος Βλάσσης αναφέρει ότι ο πατέρας του θα προτιμούσε την αποτέφρωση, και την τέφρα του να διασκορπιστεί στη θάλασσα. Ωστόσο, η Ελλάδα είναι η μόνη ηπειρωτική χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς εγκαταστάσεις αποτέφρωσης.
Αν και η πρακτική της αποτέφρωσης νομιμοποιήθηκε το 2006, οι προσπάθειες να δημιουργηθεί ένα κρεματόριο έχουν καθυστερήσει λόγω των αντιδράσεων από τις τοπικές κοινότητες και την Εκκλησία, η οποία βλέπει την καύση των νεκρών ως κακοποίηση του ανθρώπινου σώματος και την απαγορεύει στα μέλη της, επισημαίνει το BBC. «Αυτό σημαίνει ότι όσοι έχουν βαπτιστεί στην ορθόδοξη πίστη πρέπει να αποκλίνουν από τις διδασκαλίες της και να ταξιδέψουν στο εξωτερικό για να αποτεφρώσουν τους αγαπημένους τους».
Ο Αντώνης Αλακιώτης σύστησε την Επιτροπή για το Δικαίωμα της Αποτέφρωσης των Νεκρών στην Ελλάδα αφότου παρακολούθησε την εκταφή του πατέρα του όταν ήταν 14 ετών, και ηγήθηκε μιας εκστρατείας κατά των αυστηρών κανονισμών ταφής στη χώρα.
«Για ένα νεαρό άτομο το να χάσει τον πατέρα του και στη συνέχεια να πρέπει να περάσει από αυτή τη διαδικασία, είναι μια πολύ κακή εμπειρία», είπε, μιλώντας στο BBC. «Είμαι 60 τώρα, αλλά αυτός εξακολουθεί να είναι ο τρόπος που γίνονται τα πράγματα». Ο ίδιος πιστεύει ότι η αποτέφρωση όχι μόνο θα λύσει το πρόβλημα της πληρότητας των νεκροταφείων, αλλά θα μειώσει και την οικονομική πίεση στις οικογένειες, καθώς η καύση αποτελεί πιο οικονομική επιλογή. Όπως λέει, κάποιος πληρώνει για έναν τάφο περίπου 2.500-3.000 ευρώ για τρία χρόνια, ενώ η αποτέφρωση στοιχίζει τα μισά.
Το BBC ζήτησε σχόλιο και από την Εκκλησία, αλλά δεν έχει λάβει απάντηση.
Το δημοσίευμα αναφέρεται και στον δήμαρχο της Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μπουτάρη, ο οποίος θέλει επίσης να δει μια εναλλακτική στο «δυσάρεστο και απάνθρωπο» σύστημα ενοικίασης. Πέρυσι πέτυχε να τροποποιήσει τη νομοθεσία ο υπουργός Περιβάλλοντος και να άρει τους περιορισμούς για το πού θα μπορούσαν να κατασκευαστούν τα κρεματόρια. «Η τελευταία έκδοση του νόμου καθιστά δυνατή την κατασκευή κρεματορίων έξω από τα νεκροταφεία, ανοίγοντας τον δρόμο για τη δημιουργία τους. Ψάχνουμε για το κατάλληλο οικόπεδο και, φυσικά, ψάχνουμε τρόπους για να χρηματοδοτηθεί το έργο», αναφέρει.
Η Ιερά Σύνοδος έχει καταδικάσει την αλλαγή του νόμου ως μια προσπάθεια «για να αφαιρεθεί η πίστη από κάθε πτυχή της ζωής». Οι παπάδες έχουν λάβει εντολή να μην πραγματοποιούν τελετές κηδείας για όσους επιλέγουν την αποτέφρωση. Ωστόσο, ο Γ. Μπουτάρης είναι αποφασισμένος να προχωρήσει με τα σχέδιά του και λέει ότι η Θεσσαλονίκη θα έχει ένα πλήρως λειτουργικό κρεματόριο από το 2016.
«Αυτό που διακυβεύεται είναι η ελευθερία της διάθεσης του σώματός σου», είπε. «Μία επιλογή, μία ελευθερία, παρόμοια με τη δωρεά των οργάνων σου».
