Πρόσφατα, έπεσα πάνω σε ένα video στο youtube όπου έδειχνε ένα συνέδριο του ΤΕDx , και η ομιλήτρια κάποια στιγμή έθεσε την εξής ερώτηση στο κοινό: Τι σας καθορίζει ως ανθρώπους;
Δεν θα επεκταθώ παραπάνω για το video (αν και ήταν συγκινητικά εύστοχο), για το λόγο ότι επικεντρώθηκα στη συγκεκριμένη ερώτηση. Ένιωσα πως απευθυνόταν σε μένα και στους εκατομμύρια διαδικτυακούς viewers που έχουν παρακολουθήσει το ίδιο video. Αλήθεια, τι μας καθορίζει ως ανθρώπους; Η χώρα καταγωγής μας; Το οικογενειακό μας background; Το εισόδημά μας; Η εξωτερική μας εμφάνιση; Το πόσες επιλογές έχουμε για το Σαββατόβραδο; Τι;
Κατά καιρούς (βράδια καλοκαιριού συνήθως), έχω κάνει άπειρες συζητήσεις με φίλους μου οι οποίες ξεκινάνε με τα ερωτήματα πόσα έχουμε καταφέρει στα 23 μας χρόνια και για το αν συμβαδίζουμε με το πρότυπο ζωής που πλασάρεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: τρομερές παρέες, κλαμπάρες, διακοπάρες, κινηματογραφικά μεθύσια, απίστευτες δουλειές, photo shootings και πολλά άλλα. Κάποιες φορές βρέθηκα κι εγώ στη δύσκολη θέση όπου θα έπρεπε να απαντήσω στα ερωτήματα αυτά με τέτοιο τρόπο ώστε να καθησυχάσω τον εκάστοτε φίλο μου. Αυτό όμως προϋποθέτει μια βαθύτερη ενδοσκόπηση.
Δυστυχώς οι περισσότεροι από εμάς είμαστε ετεροκαθοριζόμενα άτομα. Προσδιορίζουμε τον εαυτό μας ανάλογα με τις επιτυχίες/αποτυχίες των άλλων και την κοινή γνώμη, και δεν αγαπάμε/εκτιμάμε τα όσα έχουμε εμείς καταφέρει.
Δεν θα πω ψέματα ότι εγώ απέχω από όλα αυτά. Έχω πιάσει πολλές φορές τον εαυτό μου να αγχώνεται για το πόσα έχουν καταφέρει οι άλλοι σε σχέση με μένα (επαγγελματικά, κοινωνικά κλπ). Έχω ξοδέψει άπειρες ώρες και ενέργεια με το να τα αναπλάθω ξανά και ξανά. Αν μπορούσα να περιγράψω αλλιώς το πώς ένιωθα, θα το έλεγα με τον χιλιοειπωμένο όρο: σφίξιμο. Δε γίνεται να το αποφύγεις. Όλοι ξέρουμε πως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι στην ουσία ένα ιντερνετικό ημερολόγιο όπου ο καθένας μπορεί να γράφει για το πόσα έκανε, κάνει και θα κάνει. Δεν είναι ζήλεια αυτό που περιγράφω. Ανασφάλεια είναι . Σαν ξαφνικά κάποιος να σου βάζει ένα μαύρο πανί μπροστά στα μάτια σου, για να μη μπορείς να δεις τα όσα έχεις ΕΣΥ καταφέρει (μεγάλα ή μικρά δεν έχει σημασία), και απλά να επικεντρώνεσαι στο τι κάνουν οι άλλοι. Όσο και να σου υπενθυμίζουν οι φίλοι σου και οι γονείς σου τα όσα έχεις κάνει μέχρι τώρα, κλείνεις απλά τα αυτιά σου και επιλέγεις το να μην ακούς.
Κατά κάποιο τρόπο, τα δύο ερωτήματα που θέτω με τους φίλους μου συνθέτουν το πρώτο ερώτημα του κειμένου, το τι μας καθορίζει δηλαδή ως ανθρώπους. Σαν μια μαθηματική εξίσωση: α+β=γ. Το πόσα έχουμε καταφέρει σε σχέση με τους άλλους συν ο τρόπος ζωής μας σε σχέση με τους άλλους, ισούται με αυτό που μας καθορίζει. Και θα ήταν υγιής η εξίσωση αν έλειπε αυτό το 'σε σχέση με τους άλλους'.
Δυστυχώς οι περισσότεροι από εμάς είμαστε ετεροκαθοριζόμενα άτομα. Προσδιορίζουμε τον εαυτό μας ανάλογα με τις επιτυχίες/αποτυχίες των άλλων και την κοινή γνώμη, και δεν αγαπάμε/εκτιμάμε τα όσα έχουμε εμείς καταφέρει. Δεν αναγνωρίζουμε το περιβάλλον που μας εξέλιξε και μας έκανε αυτό που είμαστε, παρά μόνο επιλέγουμε περιβάλλοντα στα οποία δυσκολευόμαστε μόνο και μόνο επειδή εκεί προκόβουν άλλοι και θεωρούνται « in». Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει τη φράση: μείνε/πήγαινε εξωτερικό για να γίνεις(θεωρείσαι) πετυχημένος, ενώ το μόνο που θέλουμε/επιλέγουμε είναι να προσπαθήσουμε στη χώρα μας; Πόσες φορές δεν έχουμε βρεθεί σε ανεπιθύμητα πάρτυ μόνο και μόνο για να δικαιώσουμε το γεγονός πως 'περνάμε καλά και αυτό βγαίνει προς τα έξω';
Λένε πως είμαστε οι επιλογές μας. Αν όμως για ένα δευτερόλεπτο ξεχάσουμε τους άλλους και αναλογιστούμε πως οι δικές μας επιλογές, όποιες κι αν είναι, αναδεικνύουν μία καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας; Μία εκδοχή που απορρέει ηρεμία και γαλήνη; Μια εκδοχή που είμαστε εμείς; Τότε θα βλέπαμε τα κατορθώματα/επιλογές των άλλων με χαμόγελο γιατί θα κατανοούσαμε το γεγονός πως και κείνοι επιλέγουν να είναι ευτυχισμένοι, απλά με διαφορετικό τρόπο.
σχόλια