«Πώς τα πράγματα πήγαν τόσο στραβά» στην ευρωζώνη αναλύει σε νέο του άρθρο στους New York Times, ο Νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν. Μεταξύ άλλων, υποστηρίζει ότι το ευρώ έχει μετατραπεί σε παγίδα από την οποία δεν είναι εύκολο να ξεφύγει κανείς, ενώ προσθέτει πως κατά την εκτίμησή του η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα αποδειχθεί αναγκαία.
Όπως τονίζει, αν και υπάρχει μια σχετική ηρεμία στις ειδήσεις από την Ευρώπη, η υποβόσκουσα κατάσταση είναι χειρότερη από ποτέ: μεταξύ άλλων, η Ελλάδα βιώνει μία ύφεση χειρότερη από τη Μεγάλη Ύφεση και τίποτε από όσα συμβαίνουν δεν προσφέρει την ελπίδα της ανάκαμψης, ενώ η Ισπανία που χαρακτηρίστηκε success story συνεχίζει να έχει 22% ανεργία.
«Πώς πήγαν τα πράγματα τόσο στραβά;», αναρωτιέται. Σύμφωνα με τον Κρούγκμαν, «η απάντηση είναι πως αυτό συμβαίνει όταν αυτάρεσκοι πολιτικοί αγνοούν τους αριθμούς και τα διδάγματα της ιστορίας. Και όχι δεν μιλάω για τους αριστερούς στην Ελλάδα ή αλλού. Μιλάω για εξαιρετικά αξιοσέβαστους ανθρώπους στο Βερολίνο, το Παρίσι και τις Βρυξέλλες, που έχουν ξοδέψει το ένα τέταρτο αιώνα προσπαθώντας να διοικήσουν την Ευρώπη με βάση φαντασιακά οικονομικά».
Ο ίδιος προσθέτει, μεταξύ άλλων, ότι δεν ήταν δύσκολο να καταλάβει κανείς, ήδη από την αρχή, ότι μία νομισματική ένωση χωρίς πολιτική ένωση ήταν ένα πολύ αμφίβολο έργο. «Γιατί, λοιπόν, η Ευρώπη αποφάσισε να προχωρήσει με αυτό; Κυρίως, θα έλεγα, επειδή η ιδέα του ευρώ ακουγόταν τόσο καλή». Το ευρώ τελικά ήρθε, συμπληρώνει, τονίζοντας ότι «για μια δεκαετία μετά την εισαγωγή του μια τεράστια οικονομική φούσκα συγκάλυπτε τα υποκείμενα προβλήματα. Αλλά τώρα, όπως είπα, όλοι οι φόβοι των σκεπτικιστών έχουν δικαιωθεί».
Όμως η ιστορία δεν τελειώνει εκεί, σημειώνει. Όπως λέει, όταν ξεκίνησαν τα προβλήματα, η απάντηση της Ευρώπης ήταν να επιβάλει δρακόντεια μέτρα λιτότητας στα κράτη - οφειλέτες και να αρνηθεί την απλή λογική και τα ιστορικά στοιχεία που δείχνουν ότι οι πολιτικές αυτές θα προκαλέσουν φοβερή οικονομική ζημιά, ενώ δεν μπορούν να επιτύχουν την επιδιωκόμενη μείωση του χρέους.
Κατά τον Κρούγκμαν, δεν υπάρχουν καλές απαντήσεις στην ερώτηση τι πρέπει να κάνει η Ευρώπη τώρα, καθώς «το ευρώ έχει μετατραπεί σε μία παγίδα από την οποία είναι δύσκολο να ξεφύγει κανείς». Όπως επισημαίνει, εάν η Ελλάδα είχε ακόμα το δικό της νόμισμα, η εξέταση της υπόθεσης της υποτίμησής του, βελτιώνοντας έτσι την ανταγωνιστικότητα και βάζοντας τέλος στον αποπληθωρισμό, θα ήταν ακατανίκητη. Το γεγονός όμως ότι η Ελλάδα δεν έχει δικό της νόμισμα, αυξάνει κατά πολύ τις προκλήσεις, προσθέτει ο οικονομολόγος.
«Η εκτίμησή μου είναι ότι το Grexit θα αποδειχθεί αναγκαίο. Και σε κάθε περίπτωση θα είναι απαραίτητη η απομείωση μεγάλου μέρους του ελληνικού χρέους. Αλλά δεν υπάρχει μια ξεκάθαρη συζήτηση για αυτές τις επιλογές, γιατί η ευρωπαϊκή συζήτηση εξακολουθεί να κυριαρχείται από τις ιδέες που η ελίτ της ηπείρου θα ήθελε να είναι αληθινές, αλλά δεν είναι. Και η Ευρώπη πληρώνει ένα πολύ βαρύ τίμημα γι' αυτή την τερατώδη ματαιοδοξία», καταλήγει το άρθρο.
