Καθώς η υφήλιος περιστρέφεται στη δίνη των δασμών Τραμπ, το κύριο ερώτημα για τους πολίτες διεθνώς είναι «τι είναι οι δασμοί» και «γιατί τους επέβαλε ο Αμερικανός πρόεδρος»;
Ο Ντόναλντ Τραμπ βλέπει τους δασμούς ως έναν τρόπο για να δελεάσει τους Αμερικανούς κατασκευαστές να μείνουν στην πατρίδα τους και ταυτόχρονα, να δελεάσει ξένες εταιρείες να δημιουργήσουν καταστήματα στις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ πιστεύει ότι οι αυξημένοι φόροι στα ξένα αγαθά θα τα καταστήσουν μη ανταγωνιστικά, με στόχο την τόνωση των εγχώριων βιομηχανιών, των οποίων τα προϊόντα εξαιρούνται από εισαγωγικές εισφορές. Η αυξημένη εγχώρια παραγωγή θα οδηγούσε σε θέσεις εργασίας στην πατρίδα, υποστηρίζει.
Θέλει επίσης να χρησιμοποιήσει τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν από τους δασμούς για να πληρώσει για τις φορολογικές περικοπές που έχει υποσχεθεί στους Αμερικανούς - οι οποίες, πάντως, δεν έχουν ακόμη ψηφιστεί από το Κογκρέσο.
Ο Τραμπ βλέπει τους δασμούς, επίσης, ως διαπραγματευτικό εργαλείο για άλλες προτεραιότητες της πολιτικής του. Ενδεικτικά, τον Μάρτιο, επέβαλε δασμούς 25% στον Καναδά και το Μεξικό επειδή πιστεύει ότι οι γείτονες των ΗΠΑ δεν κάνουν αρκετά για να εμποδίσουν τους μετανάστες και το ναρκωτικό φαιντανύλη να εισέλθουν στις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ ισχυρίζεται ότι ένας δασμός 10% σε όλα τα έθνη και πολύ υψηλότεροι συντελεστές έως και 50% σε μεμονωμένες χώρες θα τονώσουν την οικονομία των ΗΠΑ και θα προστατεύσουν τις θέσεις εργασίας.
Ωστόσο, υπάρχουν προειδοποιήσεις ότι οι τιμές θα αυξηθούν για τους καταναλωτές στις ΗΠΑ και ότι η κίνηση αυτή του Αμερικανού προέδρου θα βλάψει συνολικά την παγκόσμια οικονομία.
Τι είναι οι δασμοί και πώς λειτουργούν;
Οι δασμοί είναι φόροι που επιβάλλονται σε αγαθά που εισάγονται από άλλες χώρες.
Συνήθως, αποτελούν ποσοστό της αξίας ενός προϊόντος. Για παράδειγμα, ένα τιμολόγιο 25% σε ένα προϊόν αξίας 10 $ θα σήμαινε επιπλέον χρέωση 2,50 $.
Οι εταιρείες που φέρνουν τα ξένα αγαθά στη χώρα πρέπει να πληρώσουν τον φόρο αυτό στο δημόσιο.
Οι εταιρείες μπορούν να επιλέξουν να μετακυλίσουν μέρος ή όλο το κόστος στους πελάτες ή μπορεί να αποφασίσουν να εισάγουν λιγότερα ξένα αγαθά.
Γιατί ο Τραμπ χρησιμοποιεί δασμούς;
Ο Τραμπ λέει ότι η λέξη «δασμοί» είναι η αγαπημένη του λέξη και για δεκαετίες υποστήριζε ότι οι ΗΠΑ πρέπει να τους χρησιμοποιήσουν για να τονώσουν την οικονομία τους.
Λέει ότι οι δασμοί θα ενθαρρύνουν τους καταναλωτές των ΗΠΑ να αγοράσουν περισσότερα προϊόντα αμερικανικής παραγωγής, θα αυξήσουν το ποσό του φόρου που θα αυξηθεί και θα οδηγήσουν σε τεράστια επίπεδα επενδύσεων στη χώρα.
Ο Τραμπ θέλει να μειώσει το χάσμα μεταξύ της αξίας των αγαθών που αγοράζουν οι ΗΠΑ από άλλες χώρες και της αξίας αυτών που πωλούν σε αυτές. Υποστηρίζει ότι η Αμερική έχει πέσει θύμα εκμετάλλευσης από «απατεώνες» και «λεηλατήθηκε» από ξένους.
Ο Τραμπ έχει κάνει και άλλες απαιτήσεις παράλληλα με τους δασμούς.
Το πρώτο μέτρο που ανακοινώθηκε κατά τη διάρκεια της τρέχουσας προεδρικής του θητείας είχε ως στόχο βασικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, την Κίνα, το Μεξικό και τον Καναδά. Είπε ότι ήθελε οι χώρες αυτές να κάνουν περισσότερα για να εμποδίσουν τους μετανάστες και τα ναρκωτικά να φτάνουν στις ΗΠΑ.
Ποιοι είναι οι «αμοιβαίοι δασμοί» του Τραμπ;
Ο Τραμπ είπε ότι ένας ελάχιστος δασμός 10% θα ισχύει για όλες τις εισαγωγές στις ΗΠΑ από τις 5 Απριλίου.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αργεντινή, η Αυστραλία, η Βραζιλία και η Σαουδική Αραβία είναι μεταξύ των χωρών για τις οποίες ισχύει το μέτρο αυτό.
Ωστόσο, πολλά έθνη θα αντιμετωπίσουν πολύ υψηλότερους δασμούς, ξεκινώντας από τις 9 Απριλίου.
Αυτοί οι δασμοί περιλαμβάνουν 49% στα προϊόντα της Καμπότζης, 46% στις εισαγωγές από το Βιετνάμ και ένα επιπλέον 34% σε εκείνα από την Κίνα (επιπλέον των δασμών 20% που είχαν ανακοινωθεί προηγουμένως). Τα αγαθά από την ΕΕ θα φορολογούνται με 20%.
Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου περιέγραψαν τους υψηλότερους δασμούς - στις χώρες που ο Τραμπ αποκάλεσε τους «χειρότερους παραβάτες» - ως «αμοιβαίους».
Αμοιβαίοι, θα σήμαινε ότι βασίστηκαν σε αυτά που οι χώρες χρεώνουν ήδη τις ΗΠΑ με τη μορφή υφιστάμενων δασμών, συν μη δασμολογικούς φραγμούς, όπως κανονισμούς. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει για όλες τις χώρες της λίστας.
Αντίθετα, ο δασμολογικός συντελεστής υπολογίστηκε με βάση ότι θα εξαλείψει το έλλειμμα εμπορίου αγαθών των ΗΠΑ με κάθε χώρα.
Οι δασμοί της 2ας Απριλίου δεν είναι οι πρώτοι που ανακοίνωσε ο Τραμπ. Προηγουμένως είχε ανακοινώσει δασμούς 10% στα κινεζικά προϊόντα, ο οποίος αργότερα διπλασιάστηκε σε 20%. Ανακοίνωσε επίσης δασμούς 25% σε αγαθά από το Μεξικό και τον Καναδά και δασμούς 10% στις καναδικές εισαγωγές ενέργειας, προτού ανακοινώσει ορισμένες εξαιρέσεις και καθυστερήσεις.
Έχει επίσης εισαγάγει δασμούς 25% σε όλες τις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου και δασμό 25% σε όλα τα αυτοκίνητα ξένης κατασκευής - με δασμό 25% στα ανταλλακτικά αυτοκινήτων που πρόκειται να κυκλοφορήσουν αργότερα.
Με πληροφορίες από BBC