To Retromaniax είναι ένα νοσταλγικό ηλεκτρονικό πόρταλ που αρχειοθετεί αναμνήσεις από μια παλιότερη Ελλάδα. Αναμνήσεις που αφορούν από παιχνίδια και τσιχλόφουσκες περασμένων δεκαετιών, μέχρι ηλεκτρονικούς υπολογιστές, βιντεοπαιχνίδια, τηλεοπτικές σειρές και παιδικές εκπομπές από τα ’60s μέχρι και τα ’90s. Παράλληλα όμως είναι πραγματικά ένας θησαυρός πληροφοριών. Ειδικά το Retro DB λειτουργεί σαν μια online εγκυκλοπαίδεια για ελληνικές παραγωγές της τηλεόρασης και του κινηματογράφου, που εμπλουτίζεται συνέχεια με προσωπική έρευνα από τα μέλη του και εξελίσσεται, προσθέτοντας νέες λειτουργίες. Ήρθαμε σε επικοινωνία με δύο από τους βασικούς διαχειριστές του site, τον Πάνο και τον Αντώνη, για να μας λύσουν όποια απορία είχαμε για τη δημιουργία και λειτουργία του.
Υπάρχουν άνθρωποι που με κάνουν να ανατριχιάζω με αυτά που θυμούνται. Πράγματα που δεν γίνεται να τα θυμάσαι. Ο άλλος ήταν 2μιση χρονών και θυμόταν τι γινόταν στο Μεθοριακό Σταθμό. Ή τι έπαιζε πριν από αυτόν ή μετά την Ομάδα G. Είναι λίγο spooky. Και αυτά είναι που κυνηγάμε να καταγράψουμε. Θέλουμε να είμαστε μια κιβωτός αναμνήσεων, τίποτα παραπάνω τίποτα παρακάτω.
— Πότε ξεκινήσατε αυτό που κάνετε;
Πάνος: Το 2006 ξεκίνησε η προσπάθεια μετά από μια συζήτηση που έγινε σε ένα forum. Είχαμε μαζευτεί κάποιοι άνθρωποι που ασχολιόμασταν με παλαιούς υπολογιστές. Θέλαμε να ψηφιοποιήσουμε το περιοδικό «Pixel», ένα παλιό ελληνικό περιοδικό πληροφορικής. Ένα από τα παιδιά που μιλούσαμε, ο Χρήστος, έστησε σε ένα domain που είχε ένα forum, και έτσι ξεκίνησε πολύ hardcore το Retromaniax. Ήταν κυρίως για υπολογιστές, αλλά το παιδί είχε την πρόνοια, την καλή ιδέα, να μην το περιχαρακώσει εκεί. Δηλαδή μαζί με όλη αυτή την χαρντκορίλα έβαλε και το ’80s culture, έβαλε και λίγο μουσική, έβαλε και λίγο ταινίες, έβαλε λίγο τηλεόραση κτλ. Μια πρωτόλεια εντελώς θεματολογία, αλλά για τα 12 άτομα που ήμασταν εκεί μέσα ήταν υπεραρκετή. Για πολύ καιρό ήμασταν μόνο αυτή η μικρή παρέα, αλλά σιγά-σιγά η προσπάθεια αυτή άρχισε να μεγαλώνει. Στην αρχή είχε την στενή έννοια της παρέας, με χαλαρό moderation. Αργότερα, όταν ξεκίνησε η ανάπτυξη της κοινότητας, τα πράγματα έφτασαν σε ένα “critical mass” και έπρεπε να πάρουμε σοβαρές αποφάσεις. Έτσι το retromaniax πήγε σε δικό του μηχάνημα, άλλαξε τεχνολογία, άλλαξε ύφος, moderation, διάρθρωση θεματολογίας, έγιναν αλλαγές στην διαχειριστική ομάδα και από τότε τρέχει με ένα δικό του ύφος-ήθος. Στην αρχή ήταν forum, αλλά όταν ο αριθμός των μελών αυξήθηκε, σκεφτήκαμε ότι πρέπει να γίνει ένα «’80s portal». Το πράγμα άρχισε να γίνεται σοβαρό και το moderation πιο αυστηρό. Ακόμα “τα ακούμε” γι’ αυτό. Το παραπάνω γεγονός μπορεί να ξένισε αυτούς που ήθελαν το εντελώς παρεΐστικο στυλάκι, αλλά παράλληλα συγκέντρωσε experts σε κομμάτια της θεματολογίας. Έτσι μπόρεσαν και χτίστηκαν πράγματα πάνω στο Retromaniax που το “πορταλοποίησαν”. Ένα από αυτά ήταν η Retro DB, το Phoenix (το περιοδικό), η Ark. Έτσι χτίστηκε αυτό το πράγμα.
Αντώνης: Το βασικότερο είναι ότι όλο αυτό είναι “ζωντανό”, μεγαλώνει και αύριο μπορεί να έχει και κάτι ακόμα, ανάλογα με το τι ζητάνε και το τι μπορούν να προσφέρουν θεματολογικά τα μέλη της κοινότητας.
— Επικεντρώνεται μόνο στα ’80s;
Α.: Όχι, η θεματολογία έχει διευρυνθεί. Ό, τι συνέβη στον κόσμο πριν το ’95 έχει θέση. Έχουμε στο Retro DB εγγραφής από το 1918, έχουμε ό, τι σειρά και ό, τι έχει παιχτεί στην τηλεόραση και κινηματογράφο. Που σημαίνει τα πάντα, όλα, και πριν το ‘80.
Π.: Η Retro DB ήταν μια εξαιρετική προσπάθεια. Έγινε και λίγο από σπόντα. Το όλο ύφος του forum έκανε τον κύριο Νάσο Κόλλια να επικοινωνήσει μαζί μας. Ο άνθρωπος αυτός κράταγε, ηλεκτρονικά και χειρόγραφα, αρχεία ταινιών, θεατρικών παραστάσεων, ηθοποιών και ήθελε να βρει έναν τρόπο να τα διαφυλάξει ηλεκτρονικά. Εκεί ο Αντώνης έστησε ένα wiki και πέσαμε αρκετά μέλη με τα μούτρα κι αρχίσαμε να βάζουμε τις σημειώσεις του κυρίου Νάσου. Ευτυχώς, μετά από αυτό, δημιουργήθηκε community και ήρθε πολύς κόσμος και συμπλήρωνε το Retro DB και συνεχίζει να το συμπληρώνει καθημερινά. Κάθε μέρα θα δεις 30-40 καινούρια λήμματα. Το μόνο λίγο άδικο με την όλη φάση είναι ότι, ενώ έχουμε μια πολύ χαλαρή άδεια χρήσης, (creative commons) που σου επιτρέπει να πάρεις ό, τι θες, να σε βοηθήσει για τη διπλωματική σου, για την εργασία σου, για τη δουλειά σου, αρκεί να γράψεις την πηγή, υπάρχουν 30 σάιτ αυτή τη στιγμή που παίρνουν υλικό από τη Retro DB -και μιλάμε για εμπορικά site με διαφημίσεις-, χωρίς κανένα credit. Αφήνουμε καμιά φορά για πλάκα ορθογραφικά για να γελάσουμε και αντιγράφουν και αυτά. Στέλνουμε κανένα email, αλλά οι περισσότεροι δεν απαντάνε. Αυτό μας ρίχνει λίγο το ηθικό, αλλά τουλάχιστον ξέρουμε ότι η Retro DB υπάρχει, ταΐζεται. Τώρα προσπαθούμε να κάνουμε τη Retro DB2.
Α.: Για την Ελλάδα θα είναι κάτι πολύ προχωρημένο. Στη νέα πλατφόρμα θα μπορείς να κάνεις αναζήτηση «πόσες γυναίκες ηθοποιοί έπαιξαν σε κωμωδίες μεταξύ του ’50 και του ’60 και σκηνοθέτης ήταν ο Σακελάριος» για παράδειγμα και να έχεις στοιχεία.
Π.: Έχουμε κάποια άτομα τα οποία είναι πολύ dedicated με αυτό που κάνουμε. Πολλοί Έλληνες feeders της imdb ήρθαν στη Retro DB.
Α.: Υπάρχουν μέλη μας που πάνε στα γραφεία της Ραδιοτηλεόρασης και ψάχνουν τα αρχεία. Άλλες φορές με φωτογραφικές μηχανές, άλλες φορές χειρόγραφα.
Π.: Υπάρχουν άτομα που μάζευαν τεύχη της Ραδιοτηλεόρασης, που τα έχουν όλα και κάνουν cross check με αυτά. Κάποια στιγμή θέλουμε να ψηφιοποιήσουμε, να βάλουμε σε μια βάση δεδομένων όλο το πρόγραμμα της κρατικής τηλεόρασης, από την αρχή της. Αφού έχουμε τα data θα κάνουμε μια φόρμα και θα πέσουμε 30-40 άτομα πάνω, ώστε να έχουμε όλο το πρόγραμμα μέχρι το ’85. Από εκεί και μετά δεν μας πολύ-ενδιαφερει προς στιγμήν.
— Οι πληροφορίες πώς βρίσκονται; Είναι καθαρά από έρευνα μελών;
Α.: Ναι. Έχουμε και πάρα πολύ κόσμο που μας στέλνει email πλέον. Στέλνει ο ηθοποιός και λέει έχω παίξει σ αυτές τις δουλειές και δεν με έχετε βάλει. Αυτή τη στιγμή, όχι να το περηφανευτούμε, αλλά είναι καταγεγραμμένοι όλοι: ηθοποιοί, σκηνοθέτες, αυτοί που κάνουν τα σκηνικά, τη μουσική. Λάθη γίνονται βέβαια. Π.χ. θυμάμαι την περίπτωση δύο γυναικών ηθοποιών με το ίδιο όνομα, η μία ήταν του σοβαρού θεάτρου και άλλη έπαιζε σε τσόντες. Εμείς κατά λάθος, λόγω του ονόματός της, περάσαμε εκτός από τα θεατρικά της, και ένα κάρο ταινίες απ’ τις “καλές”. Εντάξει, η γυναίκα ήταν έξαλλη, αλλά καταλαβαίνεις ότι με τόσο όγκο συμβαίνουν αυτά.
— Εκτός από τηλεόραση τι άλλα υπάρχουν. Π.χ. τι είναι το Ark με τις φωτογραφίες;
Α.: Η κιβωτός του Ark πιστεύουμε ότι θα είναι μια αποθήκη αναμνήσεων. Ο καθένας μας βάζει εκεί ό, τι μας ενδιέφερε από τα παιδικά μας χρόνια. Π.χ. τα παιδικά μας παιχνίδια. Ένας τύπος είχε όλη τη συλλογή της Lyra, που η ίδια η Lyra μπορεί να μην την έχει. Δίσκους, κασέτες, περιοδικά.
—Τους συλλέκτες τους βρίσκετε εσείς ή σας βρίσκουν
Π.: Μας βρίσκουν. Στα forum έχω καταλήξει ότι υπάρχουν δύο κανόνες. Πρώτον να σπας τη θεματολογία στο ειδικότερο μόνο όταν υπάρχει ύλη ικανή να το υποστηρίξει. Και δεύτερον, όσο και να είναι κακό γι’ αυτόν που τρέχει το forum, να έχεις αυστηρό και δίκαιο moderation. Να μένει η κουβέντα στα πλαίσια της θεματολογίας. Γι’ αυτό έρχεται και ο κόσμος, επειδή το κλίμα είναι σοβαρό.
— Ασχολείστε μόνο με αυτό;
Α.: Αυτό τρώει πάρα πολύ χρόνο. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο πολύ. Είμαστε τρεις administrators. Στα περισσότερα site είναι ένας, οπότε φαντάσου. Έχουμε σχεδόν 18.000 μέλη. Τις τελευταίες 30 μέρες έχουμε περίπου 1000 άτομα ενεργά που ποστάρουν. Πρόπερσι ξεκινήσαμε να φτιάχνουμε και ένα περιοδικό πληροφορικής. Βγαίνει μια φορά το εξάμηνο, ασχολείται με υπολογιστές και παιχνίδια, ρετρό. Λέγεται Phoenix και οι απανταχού ρετρο-κομπιουτεράδες αξίζει να του ρίξουν μια ματιά.
Π.: Και τα πράγματα έχουν αγριέψει πολύ. Τελευταία είμαστε πάρα πολύ ευαίσθητοι στο θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων. Επικοινωνούμε με κόσμο και συνεννοούμαστε πρώτα με τους κατόχους του copyright. Πρέπει να υπάρχει σεβασμός. Και οι δημιουργοί δεν είναι αρνητικοί. Αν του πάρεις το πόνημά του και το ανεβάσεις φόρα παρτίδα, χωρίς να τον ρωτήσεις, φυσικά θα νευριάσει.
Α.: Είναι χομπίστικη εντελώς η προσπάθειά μας, δεν υπάρχουν λεφτά, banner, εμπορικά κτλ. Θα θέλαμε να είχαμε αφήσει τη δουλειά μας και να ασχολούμασταν μόνο με αυτό, αλλά δεν γίνεται. Είναι ένα ωραίο χόμπι και δεν θέλω να γίνει και κάτι άλλο, δεν θέλω να γίνει βραχνάς.
Π.: Μας αρέσει αλλά μέχρι εκεί.
— Ποιο είναι το πιο αστείο πράγμα που έχετε δει να συλλέγουν;
Π.: Είναι υποκειμενικό αυτό. Και η γυναίκα μου αυτά που συλλέγω εγώ τα θεωρεί αστεία και παλιατζούρες. Θέλει να τα ξεφορτωθεί. Δεν μπορείς να κρίνεις μια συλλογή, το κόλλημα και την αγάπη του καθενός.
Α.: Αστείο σαν γεγονός είναι ότι κάποτε έγινε μια μήνυση ότι ανεβάζουμε ταινίες κάποιας γνωστής ηθοποιού και τρέχαμε στην ΓΑΔΑ να αποδείξουμε ότι δεν είμαστε ελέφαντες. Επειδή απλά είχαμε την αναφορά στην ταινία στο site τρέχαμε. Πολλοί δεν καταλαβαίνουν τι είναι το site και μπαίνουν να ψάξουν ταινίες, νομίζουν ότι είμαστε κανένα torrent.
— Έχει καλή μνήμη ο Έλληνας γενικά; Θυμούνται πράγματα;
Α.: Απίστευτα πράγματα θυμούνται.
Π.: Υπάρχουν άνθρωποι που με κάνουν να ανατριχιάζω με αυτά που θυμούνται. Πράγματα που δεν γίνεται να τα θυμάσαι. Ο άλλος ήταν 2μιση χρονών και θυμόταν τι γινόταν στο Μεθοριακό Σταθμό. Ή τι έπαιζε πριν από αυτόν ή μετά την Ομάδα G. Είναι λίγο spooky. Και αυτά είναι που κυνηγάμε να καταγράψουμε. Θέλουμε να είμαστε μια κιβωτός αναμνήσεων, τίποτα παραπάνω τίποτα παρακάτω.
— Τι ενδιαφέρει τους χρήστες πιο πολύ;
Α.: Τηλεόραση και παιχνίδια.
Π.: Η μάνα μου μια φορά μπήκε τυχαία στο site και εξεπλάγην που υπήρχε sci-fi ελληνική σειρά το '73. Ποιος θυμάται ότι το '73 υπήρχε ελληνικό σήριαλ με εξωγήινους. Έπαιζε ο Πρέκας και σκηνοθετούσε ο Μαστοράκης. Ο Μαστοράκης έχει κρατήσει δύο επεισόδια και τα έχει ανεβάσει στο site του. Και ελληνικό θρίλερ υπήρχε τότε. Το άδειο δωμάτιο με τον Διαμαντόπουλο.
— Το μέλλον πως το βλέπετε;
Α.: Ανάλογα με τον κόσμο, την δυναμική του και το τι ζητάει. Θέλουμε να φτιαχτεί η Αρκ όσο γίνεται πιο καλά και να βγει επιτέλους η RetroDB2. Ένα άλλο καλό που έχουμε στο Retromaniax είναι ότι κάνουμε κάποιες στοχευμένες συνεντεύξεις με μόνο σκοπό οι ερωτήσεις να μην έχουν ξαναγίνει. Μπορεί να πιάσουμε έναν cult ή έναν mainstream τύπο, αλλά θα τον ρωτήσουμε πράγματα που δεν τον έχει ρωτήσει άλλος. Και πιστεύω πως αξίζει να τις διαβάσει κανείς.
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά εδώ.
σχόλια