Είναι μία απ' τις 10 υποψήφιες για την καλύτερη συνοικία της Αθήνας, στα βραβεία του LIFO.gr.
Να λοιπόν τι (μεταξύ πολλών πολλών άλλων) είναι για μας τα Πετράλωνα, μέσα από τυχαία θραύσματα κειμένων, αναμνήσεων και φωτογραφιών.
Γράφει η Βικιπαίδεια:
Τα Πετράλωνα είναι συνοικία της Αθήνας. Εκτείνονται από την οδό Πειραιώς μέχρι το λόφο Φιλοπάππου και από την οδό Χαμοστέρνας μέχρι τη γέφυρα Πουλόπουλου. Βρίσκονται βόρεια του Ταύρου και της Καλλιθέας.
Στα ανατολικά συνορεύουν με το Κουκάκι, βορειοανατολικά με το Θησείο και στα βορειοδυτικά με το Γκάζι. Χωρίζονται από τις γραμμές των Ηλεκτρικών Σιδηροδρόμων Αθηνών - Πειραιώς σε Άνω και Κάτω Πετράλωνα.
Τα Άνω Πετράλωνα είναι ανατολικά των γραμμών και τα Κάτω δυτικά. Τα Πετράλωνα είναι κορεσμένη πυκνοκατοικημένη περιοχή με χαμηλά κυρίως κτίσματα, που γνώρισε έντονη ανοικοδόμηση, ήδη από την δεκαετία του 1950.
Η περιοχή εξυπηρετείται συγκοινωνιακά από τον σταθμό Πετραλώνων του μετρό της Αθήνας (ΗΣΑΠ), καθώς και γραμμές λεωφορείων και τρόλεϊ.
Κάπου στα Πετράλωνα
Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής
Μουσική: Σταύρος Κουγιουμτζής
Γιώργος Νταλάρας
Κάπου στα Πετράλωνα ένα χελιδόνι
έφερε την άνοιξη, έστησε φωλιά.
Άνθισε η γειτονιά, άνθισαν οι δρόμοι,
η παλιά αγάπη μου γύρισε ξανά.
Κάπου στα Πετράλωνα ο χορός αρχίζει,
το τραγούδι άναψε στις καρδιές φωτιά.
Κι ο γλυκός ο μπαγλαμάς κάτι μουρμουρίζει,
η παλιά αγάπη μου γύρισε ξανά.
Αλσος Πετραλώνων
Πέμπτη βράδυ, στα Πετράλωνα - Aπό την Δέσποινα Τριβόλη
(«Πού να τρέχω τώρα στα Πετράλωνα;» λέω στην Ο. σαν μούλικο του κέντρου. «Θα κατέβεις στην πλατεία Μερκούρη». «Πού είναι αυτό;». «Εκεί που είναι η Βραζιλιάνα. Τελείωνε».)
Έχω πάνω από έξι μήνες να έρθω στα Πετράλωνα. Όταν συναντάω τα κορίτσια περπατάμε μες στα σκοτάδια για κανένα δεκάλεπτο. Αναρωτιέμαι πού με πάνε. Όταν φτάνουμε σκέφτομαι πως τζάμπα η γκρίνια μου. Νομίζω πως το Κλουβί είναι από τα πιο χαριτωμένα μπαρ που έχω δει στην Αθήνα.
Το πάτωμα είναι στρωμένο με μωσαϊκό, όπως το πήρανε έτσι το αφήσανε, δεν το ξηλώσανε για να φτιάξουνε «ένα ζεστό χώρο στους τόνους της πέτρας και του ξύλου», το ντεκόρ είναι κάπως εκκεντρικό με μεταξοτυπίες και φωτάκια. Σκέφτομαι πως αυτό είναι ένα μπαρ αθηναϊκής αισθητικής με την καλή έννοια - δεν θα μπορούσες να το δεις σε καμία άλλη πόλη εκτός από την Αθήνα, πόσο μάλλον σε μια γειτονιά σαν τα Πετράλωνα, με νερατζιές και χαμηλά σπίτια.
Από συνέντευξη του ηθοποιού Ερρίκου Λίτση:
Eίμαι 50 χρονών. Γεννήθηκα στα Πετράλωνα.
Στα Άνω Πετράλωνα συγκεκριμένα – έχει διαφορά. Στον «Ζέφυρο» κάθε Κυριακή έβλεπα αγώνες κατς με τον Σουγκλάκο και τον Τρομάρα, και δίπλα είχε μια μάντρα με Καραγκιόζη. Πιο πέρα υπήρχε το σινεμά «Άννα». Έπαιζε ταινίες με τον Μασίστα και τον Γκοτζίλα. Αυτό ήταν εκεί που είναι τώρα ένα σούπερ μάρκετ, αν έχεις προσέξει. Ζούσα στην πρώτη πολυκατοικία των Άνω Πετραλώνων, στο κτήριο του Παυλίδη. Εκεί μεγάλωσα.
Είμαι από τα Κάτω Πετράλωνα
Στίχοι: Αννίτα Πάνια
Μουσική: Νίκος Καρβέλας
Ερμηνεία: Παναγιώτης Κολλημένος
Μη με περνάς για βλάκα, Θα πάθεις πλάκα
Σου λέω ατάκα, Εγώ δεν είμαι από την Πλάκα
Κατάλαβες;
Είμαι από τα Κάτω Πετράλωνα
Είμαι από τα Κάτω Πετράλωνα
Ναι, δε σφάζω αρνιά στα Σάλωνα
Αυτά να τα πεις σ' άλλονα, Όχι σε μένα και καλά...
Εγώ για σένα μάλωνα, Στράβωνα, τα 'χωνα
Με όλους πλακωνόμουνα, Σκατά γινόμουνα
Ναι, έχω φάει κόλλημα με σένα
Έχω φάει κόλλημα μεγάλο
Έχω φάει κόλλημα σου λέω
Έχω φάει κόλλημα μεγάλο
Κολλημένος με σένα
Κολλημένη με μένα
Κολλημένοι κι οι δύο
Κι έχουμε γίνει ένα
Έχω φάει κόλλημα, κόλλημα μεγάλο
Κόλλημα, κόλλημα, κόλλημα χοντρό
Ατταλειώτικα... Άνω Πετράλωνα
Προσφυγική συνοικία της Αθήνας, στο δυτικό τμήμα του Φιλοπάππου, στην περιοχή των Πετραλώνων
Η Μαντόνα απ' τα Πετράλωνα
Η Κατερίνα, μια νοικοκυρά από τα Πετράλωνα, πιστεύει ότι μοιάζει με την Μαντόνα. Έτσι ντύνεται και φέρεται σαν την διάσημη τραγουδίστρια, με αποτέλεσμα να κάνει τη ζωή του άντρα της, Κώστα, ένα συνεχές μαρτύριο.
Η Μαντόνα, κοντά στα άλλα της κουσούρια, είναι και πολύ ζηλιάρα. Για κακή της τύχη όμως, ο φίλος του άντρα της, Γιώργος, που είναι μεγάλος γυναικάς, αποφασίζει να χρησιμοποιήσει τον Κώστα σαν προπέτασμα καπνού για τα τσιλιμπουρδίσματα του.
Όταν μια μέρα η Μαντόνα βρίσκει τον άντρα της στην αγκαλιά...
bong da city - πετραλωνα
GreekHiphopPirate
Μια θρυλική συνοικία, μια καταραμένη ταινία
«Αυτή η ταινία δεν με αφορά, δεν με αντιπροσωπεύει. Για μένα τελείωσε στη λογοκρισία της». Είναι σχεδόν τραγική ειρωνεία που ο σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής μιας ταινίας τόσο σημαντικής για την Ιστορία της χώρας μας όσο η «Συνοικία το Ονειρο» (1961) αναφερόταν σε αυτήν πάντοτε με λύπη. Ο Αλέκος Αλεξανδράκης δεν ξέφυγε ποτέ από τη μαύρη σκιά της «σφαγής» που ακολούθησε τη δημιουργία της δεύτερης και τελευταίας ταινίας που σκηνοθέτησε.
Σε μια εποχή όπου η Ακροδεξιά έκανε πάρτι στην Ελλάδα, η «Συνοικία το Ονειρο» λογοκρίθηκε έχοντας προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων επειδή « δυσφημούσε την εικόνα της ευημερούσας Ελλάδας ». Τι ήταν όμως αυτό που είχε προκαλέσει το μένος του κράτους και των αρχών; Ηταν η «ενοχλητική» εικόνα μιας φτωχογειτονιάς της Αθήνας, του Ασύρματου. Μιας παραγκούπολης ανάμεσα στον λόφο του Φιλοπάππου και τα Ανω Πετράλωνα. Το κέντρο του κόσμου για τους κατοίκους της, οι οποίοι με κάθε τρόπο προσπαθούν να ξεφύγουν από τη φτώχεια και την ανέχεια, χωρίς ωστόσο να χάσουν την αξιοπρέπειά τους.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο Αλέκος Αλεξανδράκης και η τότε σύντροφός του Αλίκη Γεωργούλη αναζητούσαν μια φτωχή περιοχή για τα γυρίσματα της ταινίας τους. Δεν γνώριζαν τον Ασύρματο [στα Πετράλωνα] , μια συνοικία που ονομαζόταν έτσι επειδή εκεί ήταν τοποθετημένος ο ασύρματος των Γερμανών επί Κατοχής. Κάποιος είπε στον Αλεξανδράκη να δει την περιοχή. Το έκανε και είδε στις παράγκες, τις φτιαγμένες από κωνσταντινουπολίτες πρόσφυγες, το ιδανικό σκηνικό του. Θα μπορούσες να πεις ότι βρήκε το ντεκόρ της ταινίας... στο πιάτο. Το ίδιο συνέβη και με τους κομπάρσους. Οι ίδιοι οι ντόπιοι κάτοικοι της περιοχής, αυτοί που διέμεναν στις παράγκες, έπαιξαν στη «Συνοικία».
Το φιλμ προβλήθηκε κατακρεουργημένο- και προφανώς ποτέ δεν τον εξέφρασε πλήρως.
Σε συνέντευξή του στα «Νέα» ο Αλέκος Αλεξανδράκης είχε πει ότι χάρη στην προσωπική παρέμβαση της Ελένης Βλάχου στον Κωνσταντίνο Καραμανλή η ταινία μπόρεσε τελικά να παιχτεί, έστω και πετσοκομμένη. Οσο για τις σκηνές που κόπηκαν, κάηκαν στην πυρά! Και πάλι όμως, η πρώτη προβολή του «Συνοικία το Ονειρο» έγινε μέσα σε επεισόδια, καθώς η αστυνομία αποπειράθηκε να εμποδίσει την είσοδο του κοινού στον κινηματογράφο και η παρακολούθησή της ουσιαστικά κατέληξε να είναι πράξη αντίστασης.
«Τι πράγματα είναι αυτά που δείχνετε;» είχε ρωτήσει τον Αλέκο Αλεξανδράκη αστυνομικός διευθυντής που σταμάτησε την προβολή της ταινίας. «Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πεινασμένοι ούτε τρελοί που να κυκλοφορούν ελεύθεροι. Κάνετε κομμουνιστικ ήπροπαγάνδα ». Επίσης η «Συνοικία» δεν προβλήθηκε σε επαρχιακές πόλεις- ειδικά στις «εθνικά ευαίσθητες περιοχές» εκδόθηκε αυστηρή διαταγή απαγόρευσης.
Οντως, η «Συνοικία το Ονειρο», μετά την προβολή της στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και παρά την εύνοια της κριτικής, κατέληξε σε τρομερή αποτυχία. Κατά ένα μέρος συνέβαλε και αυτό στον θρύλο που δημιουργήθηκε γύρω της, θρύλος ο οποίος διατηρείται ακόμη και σήμερα αλώβητος.
Εκτός όμως από το ίδιο το θέμα της ταινίας, εκτός από το κυνηγητό που της ασκήθηκε από τη Δεξιά, για τη μυθοποίηση της «Συνοικίας» έπαιξαν ρόλο και άλλα πράγματα. Το τραγούδι που ερμήνευε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, το «Βρέχει στη φτωχογειτονιά» σε στίχους του ποιητή Τάσου Λειβαδίτη και μουσική Μίκη Θεοδωράκη, έγινε «ύμνος» της φτωχολογιάς και αποτελεί μια από τις σημαντικότερες στιγμές στην ιστορία του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού. Τέλος, υπήρξε και το μυστηριώδες παρασκήνιο γύρω από τον Αλεξανδράκη και τη Γεωργούλη: το φιλμ σήμανε την οικονομική καταστροφή τους αλλά και το τέλος της σχέσης τους. Από τότε, μόνο δυσάρεστες θα ήταν οι αναμνήσεις και των δύο για τη «Συνοικία το Ονειρο».
Γέννημα θρέμμα των Ανω Πετραλώνων και ένας από τους πιο ηλικιωμένους σήμερα κατοίκους της περιοχής, ο κ. Παναγιώτης θυμάται πολύ καλά τα γυρίσματα της ταινίας στο τέρμα της οδού Υπερίωνος: «Ακριβώς δίπλα στα σκαλάκια που οδηγούσαν στο βουνό βρισκόταν το σπίτι του αδελφού μου.Στο αριστερό σου χέρι βρισκόταν ο συνοικισμός, που ήταν το φόντο της ταινίας. Πολλοί κάτοικοι της περιοχής βοήθησαν στα γυρίσματα παραχωρώντας τα σπίτια τους. Ο πατέρας της Φωτεινής που τραγουδάει στο μαγαζί του Βασίλη το “Βρέχει στη φτωχογειτονιά” πουλούσε μαστίχα μπίλι-μπίλι-μπομ. Τη λέγαμε “η Φωτεινή, του μπίλι-μπομ η κόρη”».
"Το ωραιότερο τέλος ταινίας του παλιού ελληνικού κινηματογράφου"
Συνοικία το Ονειρο
* Γράψτε μας στα σχόλια τα θετικά και τα αρνητικά των Πετραλώνων, και μην ξεχάσετε να ψηφίσετε στο μεγάλο μας γκάλοπ, για να αναδείξουμε την Καλύτερη Συνοικία για να ζεις!
ΣΕ ΚΑΘΕ ΕΡΩΤΗΣΗ ΨΗΦΙΖΕΤΕ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΔΥΟ ΣΥΝΟΙΚΙΕΣ :)
σχόλια