Σήμερα είναι μια μέρα γιορτής για τη Βοστώνη καθώς διεξάγεται ο 121ος Μαραθώνιός της, στον οποίο αναμένεται να συμμετάσχουν περίπου 30.000 χιλιάδες αθλητές από όλο τον κόσμο.
Ο μαραθώνιος της Βοστώνης, διεξάγεται κάθε τρίτη Δευτέρα του Απριλίου και είναι ένας από τους κορυφαίους μαραθώνιους της υφηλίου που ξεκίνησε το 1897 με μόλις 15 συμμετέχοντες, όλοι άντρες. Και ενώ ο μαραθώνιος μεγάλωνε και γινόταν όλο και πιο δημοφιλής με το πέρασμα των ετών, μέχρι και το 1965 παρέμενε αποκλειστικά αντρικό προνόμιο και στις γυναίκες δεν επιτρέπονταν να τρέξουν.
Πριν από 51 χρόνια, στις 19 Απριλίου του 1966, η 23χρονη Roberta Gibb από τη Μασαχουσέτη, διέσχισε τη γραμμή τερματισμού σε 3 ώρες, 21 λεπτά και 40 δευτερόλεπτα, καταφέρνοντας να αφήσει πίσω της τα δύο τρίτα των συνολικά 400 αντρών που συμμετείχαν εκείνη τη χρονιά. Όμως ήταν παράνομη και όταν τελικά αυτό αποκαλύφθηκε προκάλεσε σκάνδαλο, αλλά και ενθουσιασμό. Ήταν μια νίκη για όλες τις γυναίκες και η ιστορία της εμπνέει μέχρι και σήμερα.
Δύο μήνες πριν το μαραθώνιο, η Gibb είχε γράψει στους διοργανωτές του αγώνα για να ζητήσει έντυπο συμμετοχής. Η απάντηση που έλαβε ήταν αρνητική και της εξηγούσαν πως οι κανονισμοί της A.A.U. (Amateur Athletic Union) απαγόρευαν τη συμμετοχή γυναικών σε αγώνες με διαδρομή μεγαλύτερη από 1,5 μίλι. Επιπλέον, "οι γυναίκες είναι φύσει ανίκανες να τρέξουν 26,2 μίλια" ανέφερε η απάντηση.
Η Gibb έμεινε έκπληκτη. Ήταν μια ντροπαλή κοπέλα με καλλιτεχνική φύση, ελάχιστο ενδιαφέρον για τον αθλητισμό και καμία όρεξη για ακτιβισμό και διαμαρτυρία. Όμως αγαπούσε να τρέχει με τις ώρες, είχε κάνει δύο χρόνια προετοιμασία για να τρέξει στο μαραθώνιο και οι κανονισμοί δεν θα μπορούσαν να τη σταματήσουν. Η απάντηση της διοργάνωσης της είχε παρουσιάσει μια νέα, μοναδική ευκαιρία. "Σκέφτηκα πως αν θα μπορούσα να τρέξω και να τερματίσω στη Βοστώνη, θα μπορούσα παράλληλα να διαγράψω και άλλες ψευδείς πεποιθήσεις σχετικά με τους περιορισμούς των γυναικών και όσα μπορούν ή δεν μπορούν να κάνουν" αναφέρει σε μια από τις συνεντεύξεις περιγράφοντας το πείσμα της.
Την ημέρα του μαραθωνίου, η Gibb μεταμφιέστηκε με ένα μεγάλο μπλε φούτερ με κουκούλα στην οποία έκρυψε τα μαλλιά της. Φόρεσε μια φαρδιά βερμούδα του αδελφού της και από μέσα ένα ολόσωμο μαγιό και κρύφτηκε πίσω από τους θάμνους κοντά στη γραμμή εκκίνησης, με την ανησυχία ότι η αστυνομία μπορεί να συλλάβει μια γυναίκα που θα επιχειρούσε να τρέξει.
Όταν κατάφερε να διεισδύσει στην ομάδα των δρομέων φοβόταν ότι οι άνδρες δρομείς θα την καταλάβαιναν και θα την πετούσαν εκτός αγώνα ή θα καλούσαν την αστυνομία. Όμως την υποδέχτηκαν με χαρά και όταν εκείνη τους είπε πως ανησυχούσε για την ασφάλεια της και πως φοβόταν παρέμβαση της αστυνομίας ή των θεατών, εκείνοι της υποσχέθηκαν πως θα την προστατεύσουν, λέγοντάς της παράλληλα πως είχε κάθε δικαίωμα να τρέξει μαζί τους. Λίγα λεπτά μετά την έναρξη του αγώνα, η Gibb είχε πια πάρει θάρρος και αποφάσισε να βγάλει το φούτερ της. Ήταν η ώρα της αποκάλυψης. Δεν ήξερε τι θα σήμαινε αυτό και δεν μπορούσε παρά να περιμένει τα χειρότερα. Ανακουφισμένη, άκουσε το πλήθος να ζητωκραυγάζει και να την επευφημεί. Όλοι της έδιναν κουράγιο και τα νέα πως μια γυναίκα έτρεχε στο μαραθώνιο, έφτασαν πριν από την ίδια στη γραμμή τερματισμού. Εκεί πια το πλήθος είχε ενθουσιαστεί και περίμενε με ανυπομονησία τη δρομέα να εμφανιστεί. Η ενέργεια ήταν απίστευτη.
Ο κυβερνήτης John Volpe της έσφιξε το χέρι και οι δημοσιογράφοι της όρμησαν για δηλώσεις. Κάποιοι τη ρωτούσαν αν αυτό που έκανε ήταν μια πράξη φεμινισμού ή αν μισούσε τους άντρς, αλλά εκείνη απλά απάντησε πως αγαπούσε το τρέξιμο, αγαπούσε τους άντρες και πίστευε πως μαζί με τις γυναίκες έπρεπε να κάνουν τα ίδια πράγματα. Όταν γύρισε σπίτι της, βρήκε δεκάδες δημοσιογράφους να την περιμένουν και την επόμενη μέρα η εφημερίδα Record-American την είχε κάνει εξώφυλλο. Όμως την ίδια μέρα oι διοργανωτές του μαραθωνίου ακύρωναν τη συμμετοχή της και άφηναν να εννοηθεί πως ήταν μια γυναίκα που απλά έτρεχε μόνη της σε δημόσιο δρόμο. '" Ας λένε ότι θέλουν, εγώ ξέρω πως έτρεξα και τερμάτισα στον μαραθώνιο της Βοστώνης" σκέφτηκε η Gibb.
Η Bobbi επέστρεψε στην Βοστώνη τα επόμενα δύο χρόνια και ήταν η πρώτη γυναίκα που τερμάτισε και πάλι. Αν και στο μαραθώνιο δεν είχε επιτραπεί η επίσημη συμμετοχή στον αγώνα, υπήρξαν αρκετές που την ακολούθησαν. Το 1972, η ομοσπονδία επέτρεψε τελικά επισήμως τη συμμετοχή γυναικών στον μαραθώνιο. Σήμερα, η Roberta Gibb ζει στο Σαν Ντιέγκο και κάθε χρόνο, τέτοια εποχή μνημονεύεται ως η θαρραλέα, πεισματάρα 23χρονη που έγραψε ιστορία για τα δικαιώματα των γυναικών.
Με πληροφορίες από: New York Times/ Βοston Herald/ Wikepedia
