Ποιος δεν ξέρει πως το Νέγρος και το Νέγρα σήμερα θεωρούνται προσβλητικά; Εκτός κι αν ο επίσημος τίτλος που έδωσαν οι Αρχαίοι που έφτιαξαν αυτό το αγγείο ήταν «Γυνή και Νέγρα» ή κάτι τέτοιο - που και σ' αυτήν την περίπτωση εικάζω ότι θα έπρεπε να τον γράψουν και στα αρχαιοελληνικά για να μη δίνεται η εντύπωση πως η περιγραφή είναι σύγχρονη.
Ταυτόχρονα, εντύπωση προκαλεί η αντιδιαστολή του «νέα» και του «γυναίκα» με το «νέγρα», λες και δεν θα μπορούσε να ήταν κι αυτή νέα ή γυναίκα.
Τις φωτογραφίες έβγαλε και μου έστειλε ο κ. Παντελής Καραγεώργης, ελπίζοντας να κινητοποιηθεί το Μουσείο και να αλλάξει τις περιγραφές. Πράγμα που έγινε, μετά από επικοινωνία του LIFO.gr με την Διευθύντρια του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.
Τόνιζε ο κ. Καραγεώργης στην επιστολή που μου έστειλε τον περασμένο μήνα:
Τόσο στα ελληνικά, όσο και στα αγγλικά, η περιγραφή είναι ρατσιστική και απαράδεκτη.
"2. Plastic vase in the shape of a woman's and a negress' head." (Η "νέγρα" δεν είναι γυναίκα;)
"2. Πλαστικό αγγείο σε σχήμα κεφαλής νέας και νέγρας." (Η "νέγρα" δεν είναι νέα;)
Και στις δύο περιπτώσεις η Αφρικανή αντιδιαστέλλεται με την Αθηναία πού είναι "νέα" και "γυναίκα" τα αντίθετα των οποίων θα ήταν "άντρας" και "ηλικιωμένη".
Επιπλέον, ο όρος "negress" ή "νέγρα" δεν χρησιμοποιείται πια. Ακόμα και άν στην Ελλάδα είμαστε γενικά λίγο πίσω στη ευαισθητοποίησή μας σε τέτοια θέματα, το Αρχαιολογικό Μουσείο είναι ένα μέρος πού το επισκέπτονται άνθρωποι από όλο τον κόσμο πού σίγουρα προσβάλλονται από την χρήση αυτής τής γλώσσας.
Δεν είναι θέμα πολιτικής ορθότητας αλλά ουσιαστικής χρήσης της γλώσσας.
Έχοντας μάθει πως η Δρ. Αρχαιολογίας και Διευθύντρια του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Μαρία Λαγογιάννη ενδιαφέρεται πραγματικά για τη διάδραση του Μουσείου για τους επισκέπτες επικοινώνησα μαζί της, θέτοντας στη διάθεσή την επιστολή του κυρίου Καραγεώργη.
Η αντίδρασή της ήταν πραγματικά άμεση και ήταν αυτή που θα περιμέναμε από ένα ζωντανό Μουσείο. Έδωσε εντολή να αλλαχθεί η περιγραφή επειδή προκαλεί λάθος εντυπώσεις, που προφανώς δεν ήταν στους σκοπούς όποιου την είχε γράψει -ποιος ξέρει πότε.
Όπως εξηγεί η ίδια στο LIFO.gr, «ο όρος negro αποτελεί μία σύμβαση στην αρχαιολογία, με την οποία περιγράφεται μία σειρά αγγείων. Πρόκειται επομένως για μια τυπολογική αναφορά, χωρίς να εμπεριέχει οποιαδήποτε άλλη ρατσιστική διαφοροποίηση».
«Ωστόσο» τονίζει «εξαιτίας της ιδιαίτερης φόρτισης που φέρει η λέξη negro, έχει προγραμματιστεί η αντικατάσταση της λεζάντας του αντικειμένου και μόλις ολοκληρωθεί, ευχαρίστως να σας αποστείλουμε και φωτογραφία.
Δεδομένου ότι το μουσείο είναι ένα ζωντανό κύτταρο της κοινωνίας σε συνεχή αλληλεπίδραση με το κοινό του, εννοείται ότι αναπροσαρμόζει τις σχέσεις και την προσφορά του σε αυτό».