Tις τελευταίες ημέρες οι ειδήσεις έχουν καλύψει το θέμα της απόδρασης μιας γυναίκας απ' το Δρομοκαϊτειο, και τη διαμάχη με την οικογένειά της την οποία κατηγορεί για άνευ λόγου εγκλεισμό της στην ψυχιατρική κλινική.
Κάθε περίπτωση είναι βέβαια διαφορετική. Όμως η Ειρήνη Κούτουλα, που έζησε από πρώτο χέρι μια ψυχιατρική κλινική, μας μεταφέρει τις δικές της εμπειρίες, που ίσως μας δίνουν μερικά μαθήματα -αχρείαστα να είναι- και ίσως ευαισθητοποιήσουν τους υπεύθυνους...
Να τι μας αφηγήθηκε:
Αν τύχει να πας σε ένα θάλαμο αναμονής επειγόντων ψυχιατρικής κλινικής τότε θα νιώσεις πως έχεις να αντιμετωπίσεις έναν αγώνα. Ό,τι αφορά την ψυχική κατάσταση ενός ατόμου δεν είναι τόσο ευδιάκριτο όπως ένα καρούμπαλο. Πρέπει να έχεις κρατήσει σημειώσεις από βραδύς, ή από βράδια καλύτερα και όταν σου δοθεί η ευκαιρία να πεις γιατί είσαι εκεί, να ξέρεις πως ο χρόνος είναι λίγος. Γύρω στα δεκαπέντε λεπτά.
Υπάρχουν ουρές ανθρώπων που περιμένουν. Τα κρεβάτια δεν είναι αρκετά, ούτε τα φάρμακα, ούτε το προσωπικό.
Έτσι αν τύχει να καταφέρεις να "μπεις" τότε θα νιώθεις πως κέρδισες το λαχείο.
Μετά από επιμονή και προσπάθεια καταφέραμε να γίνει εισαγωγή του Α. σε κρατικό ψυχιατρείο της Αθήνας. Θα είναι για το καλό σου. Έτσι του είπα και με κοίταζε στα μάτια σαν να είναι ένα απροστάτευτο μωρό. Αφού έγινε η εισαγωγή αρχίσαμε να μπλέκουμε με διάφορα εμπόδια όπως το "πρωτόκολλο". Ο πρώτος γιατρός που σε εξετάζει βάση πρωτοκόλλου είναι ο υπεύθυνος για σένα. Ο Α. είχε πάει δύο φορές και ο πρώτος δεν έδωσε μεγάλη σημασία.
Τη δεύτερη κατάφερε να "ανοιχτεί" περισσότερο, μιας και η σχέση ψυχοθεραπευτή - ασθενή είναι μια σχέση εμπιστοσύνης, χημείας, ενστίκτου και έτσι έγινε καλύτερη διάγνωση. Όμως όταν ο Α. ζήτησε τον δεύτερο γιατρό, μας είπαν πως απαιτεί διάφορες διαδικασίες και θα έπαιρνε χρόνο εφόσον είναι διατεθειμένοι. Έτσι το αίτημα μας απορρίφτηκε. Ο πρώτος γιατρός έτυχε να είναι απασχολημένος συν τις άλλοις, οπότε τον εξέτασε πρώτη φορά αφού είχε εισαχθεί, μετά από πέντε ημέρες.
Πέντε ημέρες νοσηλευόμενος χωρίς παρακολούθηση ιατρού παρά μόνο χορηγούμενος από φάρμακα που σε καταστέλλουν. Τον έβλεπα στις επισκέψεις να καπνίζει όλη μέρα στο σαλονάκι και να βλέπει τηλεόραση.
Για κάποιους υπήρχε και η εργοθεραπεία εάν την συνιστούσε ο εκάστοτε ιατρός. Μια ώρα ανάγνωσης επίκαιρων εφημερίδων, μια ώρα ζωγραφικής και μια ώρα επιτραπέζια. Κάπου εδώ αναρωτιέσαι ειδικά για τα δύο παραπάνω αν δεν είσαι παιδί πού ακριβώς βοηθά αυτή η ώρα του παιδιού; Αν δεν είσαι καλά και σου δώσω ένα μαρκαδόρο και ένα χαρτί θα κάτσεις να φτιάχνεις σπιτάκια;
Εδώ προκύπτει ένα πολύ σοβαρό ζήτημα.Γιατί δεν υπάρχει ψυχοθεραπεία στις δημόσιες ψυχιατρικές κλινικές; Βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα. Όλοι οι ψυχίατροι έχουν ένα γραφείο ψυχοθεραπείας. Κάθε δήμος έχει ένα κέντρο ψυχικής υγείας, και όταν πρόκειται για το σοβαρότερο πρόβλημα, κάποιος να φτάσει να νοσηλευτεί τότε τον θεωρείς τελειωμένη υπόθεση. Στο πανεπιστημιακό Αιγινήτειο νοσοκομείο, πρότυπο υπάρχει κάπου στα ντουλάπια εδώ και χρόνια ένα μηχάνημα νευροανάδρασης. Το μηχάνημα αυτό αποτελείται από ένα εγκεφαλογράφημα και μια οθόνη. Καθώς ο ασθενής κοιτάζει μια ταινία και αγχωθεί κάποια στιγμή, η εικόνα και ο ήχος εξαφανίζονται χάρις στους δείκτες που αλλάζουν στο εγκεφαλογράφημα. Αν λοιπόν υπάρχουν 100 ασθενείς στο συγκεκριμένο νοσοκομείο, θα μπορούσαν αντί ζωγραφικής και μονόπολη να κάνουν μια συνεδρία ή μια θεραπεία με το μηχάνημα αυτό από μια ώρα ανά δυο ημέρες.
Αυτές είναι κάποιες απορίες που ήθελα να μοιραστώ.
Ας επιστρέψω όμως στην προσωπική μου ιστορία με τον Α. Μετά από πέντε μέρες νοσηλείας, ο ιατρός που τον είχε αναλάβει τον είδε μόνο μια φορά. Δύο μέρες πριν το εξιτήριο. Δεν θεώρησε σοβαρή την κατάσταση του. Ο Α. πήρε το εξιτήριο μαζί με τη καινούρια αγωγή και έφυγε μακριά από την Αθήνα. Τουλάχιστον αυτός είχε τη πολυτέλεια του να έχεις ένα σπίτι στην εξοχή. Αυτοί που μένουν εδώ, εκεί μέσα και καπνίζουν βλέποντας εκπομπές lifestyle και ζωγραφίζουν σαν να ήταν στο σχολείο που θα πάνε μετά; Αν καταφέρουν να πάνε;
σχόλια