Η χειμαρρώδης συνέντευξη του Ντόναλντ Τραμπ στη γερμανική Bild και τους αμερικανικούς Times πυροδότησε σήμερα ομοβροντία αντιδράσεων και αιχμηρών απαντήσεων από την Ε.Ε. και κυρίως το Βερολίνο το οποίο βρέθηκε στο στόχαστρο του νέου προέδρου των ΗΠΑ.
Η προσέγγιση στη Ρωσία, «το καταστροφικό λάθος της Μέρκελ» σχετικά με τη μεταναστευτική της πολιτική, το «παρωχημένο» ΝΑΤΟ και οι εμπρηστικές δηλώσεις του Τραμπ προκάλεσαν μεγάλες αντιδράσεις, πέντε μόλις ημέρες προτού αναλάβει την προεδρία των ΗΠΑ.
Τα πυρά σε Μέρκελ και ΝΑΤΟ
Ο Τραμπ χαρακτήρισε «καταστροφικό λάθος» το άνοιγμα των συνόρων της Γερμανίας κατά την προσφυγική κρίση. Είπε πως η Γερμανία άφησε όλους αυτούς τους ανθρώπους να μπουν στη χώρα, ανεξάρτητα από το πού προέρχονται. «Γνωρίζετε ότι αγαπώ τη Γερμανία, διότι ο πατέρας μου κατάγεται από την Γερμανία και δεν θα ήθελα να βρεθώ σε αυτήν την θέση». Γι αυτό και οι ΗΠΑ θα ακολουθήσουν μια πολιτική ασφαλών συνόρων από την πρώτη μέρα της ανάληψη της προεδρίας από αυτόν, τόνισε.
Το να αφήσει όλους αυτούς του παράνομους στη χώρα «ήταν ένα τεράστιο λάθος». Η Γερμανία πήρε «μια σαφή ιδέα» για τις συνέπειές του από την επίθεση στη χριστουγεννιάτικη αγορά του Βερολίνου με τους 12 νεκρούς. Αντί να δεχτεί πρόσφυγες στο έδαφός της θα ήταν προτιμότερο να είχε δραστηριοποιηθεί περισσότερο για τη δημιουργία ζωνών ασφαλείας στη Συρία. «Οι χώρες του Κόλπου θα έπρεπε να πληρώσουν γι αυτό, αφού σε τελευταία ανάλυση έχουν τόσα λεφτά όσο κανένας άλλος» είπε χαρακτηριστικά. Πρόσθεσε πάντως ότι είχε πάντα «μεγάλο σεβασμό» για τη καγκελάριο Μέρκελ, αλλά αυτό ήταν και το μοναδικό θετικό το οποίο είπε για την Γερμανία. Όλα τα άλλα μπορούν χαρακτηρισθούν ως λεκτικά χαστούκια παρατηρεί η Deutsche Welle.
Ποτέ δεν πίστεψα ότι έχει κάποια σημασία. Κοιτάξτε, η ΕΕ δημιουργήθηκε εν μέρει για να χτυπήσει το εμπόριο των ΗΠΑ, έτσι δεν είναι; Επομένως το ίδιο μου κάνει εάν είναι διχασμένη ή ενωμένη, για μένα αυτό δεν παίζει κανέναν ρόλο
Η γερμανική προσφυγική πολιτική ήταν εκείνη η οποία οδήγησε στην έξοδο της Μ. Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, κατά τον Ντόναλντ Τραμπ. «Εάν δεν εξαναγκαζόταν να δεχτεί όλους αυτούς τους πρόσφυγες, τόσο πολλούς, με όλα τα προβλήματα που συνεπάγεται αυτό, δεν θα είχε γίνει το Brexit. «Οι πολίτες, οι χώρες επιθυμούν να διατηρήσουν την ταυτότητά τους, η Μ. Βρετανία ήθελε (να διατηρήσει) την δική της. Οι πολίτες δεν θέλουν να έλθουν άλλοι στη χώρα τους και να την καταστρέψουν». Η έξοδος, μάλιστα της Μ. Βρετανίας θα αποδειχτεί ότι ήταν μια «θαυμάσια υπόθεση». «Κοιτάξτε την Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτή είναι (στην ουσία) η Γερμανία. Κατά βάση η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το μέσον για την επίτευξη του στόχου της Γερμανίας. Γι αυτό θεωρώ ότι ήταν έξυπνο από μέρους της Μ. Βρετανίας να αποχωρήσει» πρόσθεσε στην συνέντευξή του ο Τραμπ, ο οποίος είπε, επίσης, ότι πιστεύει πως το πρότυπο της Μ. Βρετανίας θα το ακολουθήσουν και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πάντως για τις ΗΠΑ δεν παίζει κανέναν ρόλο το εάν η ΕΕ είναι ενωμένη ή διχασμένη. «Ποτέ δεν πίστεψα ότι έχει κάποια σημασία. Κοιτάξτε, η ΕΕ δημιουργήθηκε εν μέρει για να χτυπήσει το εμπόριο των ΗΠΑ, έτσι δεν είναι; Επομένως το ίδιο μου κάνει εάν είναι διχασμένη ή ενωμένη, για μένα αυτό δεν παίζει κανέναν ρόλο».
Ο Τραμπ απείλησε επίσης τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία με υψηλές δασμολογικές κυρώσεις, εάν παράγει αυτοκίνητα στο γειτονικό Μεξικό και όχι στις ΗΠΑ. «Θα έλεγα στην BMW, εάν κατασκευάζετε ένα εργοστάσιο στο Μεξικό και θέλετε να πουλήσετε αυτοκίνητα στις ΗΠΑ χωρίς να καταβάλετε φόρο 35%, τότε ξεχάστε το» απάντησε ο Τραμπ στο ερώτημα για το πως σχολιάζει την πρόθεση της αυτοκινητοβιομηχανίας του Μονάχου να κατασκευάσει εργοστάσιο στο Μεξικό το 2019. «Αυτό που θέλω να πω είναι ότι πρέπει να κατασκευάσουν το εργοστάσιο τους στις ΗΠΑ» διευκρίνισε.
Επιπλέον ο Τραμπ επέκρινε τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών και των αμερικανικών αυτοκινητοβιομηχανιών ως μονόπλευρες: «Εάν κάποιος περπατά στην 5η λεωφόρο θα διαπιστώσει ότι όλοι έχουν μια Μερτσέντες μπροστά στο σπίτι τους, έτσι δεν είναι; Το γεγονός είναι ότι κάνατε αθέμιτο ανταγωνισμό απέναντι στις ΗΠΑ» είπε επικριτικά για τους Γερμανούς. Πρόσθεσε δε ότι είναι υπέρμαχος του ελευθέρου εμπορίου, αλλά θα πρέπει να είναι ένα έξυπνο εμπόριο για να μπορεί να λέγεται θεμιτό.
Στη συνέχεια έστρεψε τα πυρά του εναντίον του ΝΑΤΟ για το οποίο είπε πως είναι παρωχημένο γιατί δεν έχει βοήθησει εναντίον της τρομοκρατίας. Ωστόσο είπε πως ο στρατιωτικός οργανισμός παραμένει πολύ σημαντικός για αυτόν. «Μου άσκησαν τόση κριτική όταν είπα ότι το ΝΑΤΟ είναι παρωχημένο. Είναι παρωχημένο γιατί δεν αντιμετώπισε την τρομοκρατία. Μου άσκησαν πολύ έντονη κριτική για δύο μέρες. Και μετά άρχισαν να λένε ότι ο Τραμπ έχει δίκιο». Ο Τραμπ πρόσθεσε ότι πολλά μέλη του ΝΑΤΟ δεν πληρώνουν το μερίδιο που τους αναλογεί για την παροχή προστασίας από την Αμερική. «Πολλές από αυτές τις χώρες δεν πληρώνουν όσα πρέπει να πληρώνουν, το οποίο θεωρώ ότι είναι πολύ άδικο για τις Ηνωμένες Πολιτείες", δήλωσε. "Έχοντας κάνει αυτή την παρατήρηση, το ΝΑΤΟ είναι πολύ σημαντικό για μένα. Υπάρχουν πέντε χώρες που πληρώνουν αυτό που πρέπει να πληρώσουν. Πέντε. Δεν είναι πολλές», τόνισε.
H Eυρώπη απαντά
Όλα τα παραπάνω κινητοποίησαν το Βερολίνο το οποίο απάντησε στον ίδιο τόνο, με διαφορετικές φωνές, αλλά και την Ευρώπη.
Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης επεσήμανε στο AFP ότι η ΕΕ «είναι σε κατάσταση αναμονής». «Ένας πρόεδρος δεν αποφασίζει μόνος του», διαβεβαίωσε ένας άλλος διπλωμάτης. Αναφορικά με τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι υπογράμμισε ότι η ΕΕ τη θεωρεί «εξαιρετικά σημαντική», κυρίως για την ασφάλεια της ηπείρου, και πρόσθεσε ότι θα συνεχίσει να εργάζεται για «τον σεβασμό της».
Ο πρόεδρος της Γαλλίας προστέθηκε στη μακρά λίστα όσων αντέδρασαν και απάντησαν στις σημερινές δηλώσεις του Τραμπ. Απάντησε πως η ΕΕ «δεν έχει ανάγκη εξωτερικούς συμβούλους για να της λένε τι να κάνει». «Η Ευρώπη είναι πάντοτε έτοιμη να συνεχίσει την διατλαντική συνεργασία», διαβεβαίωσε ο Ολάντ, αλλά πρόσθεσε πως «την ορίζει με βάση τα συμφέροντα και τις αξίες της. Δεν έχει ανάγκη συμβούλους απ' έξω για να της λένε τι να κάνει».
Οι έντονες επικρίσεις του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εναντίον της ΕΕ και του ΝΑΤΟ θα πρέπει να ωθήσουν τους Ευρωπαίους «να ανασυγκροτηθούν» για να επιδείξουν «ενότητα» και «αποφασιστικότητα», όπως δήλωσαν πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες. Ευρωπαίοι υπουργοί αντέδρασαν στα σχόλια του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ ζητώντας από την ΕΕ να επιδείξει ενότητα.
«Η καλύτερη απάντηση στη συνέντευξη του Αμερικανού προέδρου είναι η ενότητα των Ευρωπαίων», είναι «να συστήσουν κοινό μέτωπο», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Μαρκ Ερό.
Στη Γερμανία ο αντικαγκελάριος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ υπογράμμισε ότι είναι σημαντικό η Ευρώπη «να μην πέσει σε βαθιά κατάθλιψη», και να «ανασυνταχθεί» δείχνοντας «αποφασιστικότητα».
Από την πλευρά του το ΝΑΤΟ επανέλαβε «την απόλυτη εμπιστοσύνη του» στη διατήρηση της «ισχυρής δέσμευσης» των ΗΠΑ στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, την ώρα που ο Τραμπ κινδυνεύει να τροφοδοτήσει τους φόβους κάποιων χωρών, κυρίως στην ανατολική Ευρώπη, οι οποίες ανησυχούν για την ανάληψη της προεδρίας από τον δισεκατομμυριούχο και την πιθανή προσέγγισή του με τη Ρωσία.Ήδη στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ο Τραμπ φάνηκε να αμφισβητεί την υποχρέωση των χωρών μελών του ΝΑΤΟ να επιδεικνύουν αλληλεγγύη σε περίπτωση που κάποια δεχθεί επίθεση, αν δεν συμβάλλουν περισσότερο στα έξοδα. Οι ΗΠΑ συνεισφέρουν περίπου το 70% των στρατιωτικών εξόδων του ΝΑΤΟ.
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαϊερ, έπειτα από συνάντηση που είχε με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, εξέφρασε την «ανησυχία» της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. Η δήλωση αυτή του Τραμπ «έρχεται σε αντίθεση με αυτό που είχε πει ο (μελλοντικός) Αμερικανός υπουργός Άμυνας (Τζέιμς Μάτις) κατά την ακρόασή του στην Ουάσινγκτον λίγες ημέρες νωρίτερα», πρόσθεσε ο Γερμανός υπουργός.
«Θα ήταν κρίμα αν η Αμερική, η πιο μεγάλη δημοκρατία του κόσμου (...), ενεργήσει με τρόπο καταστροφικό», επεσήμανε ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν. «Τώρα έχουμε τη δυνατότητα να δείξουμε στον Τραμπ ότι η Ευρώπη δεν είναι απλώς μια αλληλέγγυα κοινότητα», αλλά ότι «παίρνει στα σοβαρά τις εξωτερικές υποθέσεις και γνωρίζει καλά ότι, αν καταστρέψουμε την εξωτερική πολιτική, οι επιπτώσεις θα είναι ευρύτατες», πρόσθεσε ο Άσελμπορν.
Μάλιστα, ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί εξέφρασε τις αμφιβολίες του για τη δυνατότητα ταχείας κατάληξης της συμφωνίας ελευθέρου εμπορίου ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Βρετανία, ενώ χαρακτήρισε «φαντασίωση» την εκτίμηση του Τραμπ ότι και άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα ακολουθήσουν τη Βρετανία στην έξοδο από την ΕΕ.
Η απάντηση της Μέρκελ
Η Ευρώπη κρατάει στα χέρια της το πεπρωμένο της, δήλωσε η καγκελάριος Μέρκελ σήμερα απαντώντας με αυτόν τον τρόπο στη συνέντευξη του Τραμπ κατά τη διάρκεια της οποίας είπε μεταξύ άλλων πως πιστεύει ότι και άλλες χώρες θα αποχωρήσουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση μετά τη Βρετανία.
«Πιστεύω ότι εμείς οι Ευρωπαίοι κρατάμε τη μοίρα μας στα χέρια μας» επισήμανε η επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον πρωθυπουργό της Νέας Ζηλανδίας. «Θα παραμείνω προσηλωμένη προκειμένου τα 27 κράτη μέλη να εργάζονται από κοινού προς το μέλλον (...) μπροστά στις προκλήσεις του 21ου αιώνα» συμπλήρωσε η Γερμανίδα καγκελάριος.
Ερωτηθείσα σχετικά με την κριτική του Ντόναλντ Τραμπ στη μεταναστευτική πολιτική που η ίδια ακολουθεί, η Μέρκελ απάντησε: «Προσωπικά αναμένω την ορκωμοσία του Αμερικανού προέδρου. Κατόπιν φυσικά θα συνεργαστούμε μαζί του σε κάθε επίπεδο». «Οι θέσεις μου στα διατλαντικά ζητήματα είναι γνωστές. Ο εκλεγμένος πρόεδρος για μία ακόμη φορά εξέθεσε τις δικές του θέσεις. Όταν θα αναλάβει καθήκοντα—κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει ακόμη—εμείς θα συνεργαστούμε φυσικά με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση και εμείς θα δούμε ποιες συμφωνίες θα συνάψουμε» πρόσθεσε η ίδια. Η καγκελάριος της Γερμανίας απέρριψε για μία ακόμη φορά κάθε σχέση μεταξύ της τρομοκρατικής απειλής στην Ευρώπη και των προσφύγων που έχουν εγκαταλείψει την Συρία για να σωθούν από τον πόλεμο, εκατοντάδες χιλιάδες εκ των οποίων μετέβησαν στη Γερμανία.
«Πιστεύω ότι εμείς οι Ευρωπαίοι κρατάμε τη μοίρα μας στα χέρια μας» επισήμανε η επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε απηύθυνε με τη σειρά του προειδοποίηση στον Τραμπ σχετικά με τους κινδύνους από τις εμπορικές πολιτικές προστατευτισμού, προσθέτοντας ότι οι προερχόμενες από τη Ρωσία «πλαστές ειδήσεις», όπως τις αποκάλεσε, ισοδυναμούν με πόλεμο προπαγάνδας. «Όποιος θέλει ανάπτυξη --και πιστεύω πως αυτή η κυβέρνηση (του Ντόναλντ Τραμπ) θα είναι μια κυβέρνηση φιλική προς την ανάπτυξη-- πρέπει να είναι υπέρ των ανοικτών αγορών», δήλωσε ο Σόιμπλε σε συνέντευξή του στην Wall Street Journal.
«Ο προστατευτισμός μπορεί να έχει βραχυπρόθεσμα πλεονεκτήματα, όμως είναι πάντα βλαβερός μακροπρόθεσμα», πρόσθεσε.
Η εφημερίδα αναφέρει πως ο Σόιμπλε έδωσε τη συνέντευξη πριν από τη δημοσίευση μιας συνέντευξης του Τραμπ στη γερμανική εφημερίδα Bild, στην οποία ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ απειλεί να επιβάλει δασμό 35% στα οχήματα που εισάγονται στην αμερικανική αγορά.
Ο Σόιμπλε δήλωσε επίσης πως οι χώρες πρέπει να κάνουν περισσότερα για να αντιμετωπίσουν απόπειρες επηρεασμού της πολιτικής μέσω πλαστών ειδήσεων, υπογραμμίζοντας την προβεβλημένη υπόθεση μιας μικρής Γερμανορωσίδας, για την οποία ρωσικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν πως απήχθη και βιάσθηκε από μετανάστες στο Βεροίνο, ένας ισχυρισμός που αργότερα απορρίφθηκε από τις γερμανικές αρχές.
«Μερικοί παραπλανώνται από πλαστές ειδήσεις της ρωσόφωνης, κρατικά χρηματοδοτούμενης και κατευθυνόμενης τηλεόρασης», δήλωσε ο Σόιμπλε. «Αυτό μόνο ως πόλεμος προπαγάνδας μπορεί να περιγραφεί».
H Eυρώπη θα παραμείνει ενωμένη
Την πεποίθηση ότι η ΕΕ «θα παραμείνει ενωμένη», εξέφρασε η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, Φεντερίκα Μογκερίνι, κληθείσα να σχολιάσει και αυτή με τη σειρά της τις δηλώσεις του νέου Αμερικανού προέδρου.
Σε δηλώσεις της σε συνέντευξη Τύπου μετά το πέρας της Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε., η κ. Μογκερίνι ανέφερε πως σέβεται τις απόψεις του νέου Προέδρου των ΗΠΑ, «αλλά πιστεύω ότι η ΕΕ θα παραμείνει ενωμένη στο μέλλον». Επικαλούμενη μάλιστα και συζήτηση που είχε σήμερα με το Βρετανό υπουργό Εξωτερικών, Μπόρις Τζόνσον, σημείωσε πως όσο το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μέλος της ΕΕ, δεν θα υπάρξουν διμερείς διαπραγματεύσεις για συμφωνίες εμπορίου με τρίτες χώρες, κάτι που ισχύει - όπως είπε - για όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας σχολίασε πως η επόμενη αμερικανική διοίκηση θα διαμορφώσει με την ΕΕ μια «πολιτική σχέση», η οποία ευχήθηκε να είναι σχέση «συνεργασίας». Όπως ανέφερε, το εν λόγω ζήτημα έχει τεθεί σε συζήτηση που είχε με τον αντιπρόεδρο Μάικ Πενς και υπάρχει η «βούληση» να χτιστεί μια τέτοια σχέση. Τέλος, ξεκαθάρισε ότι δεν θα σχολιάσει «προθέσεις προτού γίνουν πολιτικές», και πως προσβλέπει σε μια συνεργασία στη βάση των «κοινών συμφερόντων».
«Η ΕΕ έχει τις δικές της συμπαγείς, αυτόνομες και δυνατές πολιτικές» ανέφερε, υπογραμμίζοντας πως ακόμα και αν υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, κάτι που έχει συμβεί και στο παρελθόν, θα συζητηθούν με τη νέα διοίκηση μόλις αναλάβει καθήκοντα.
Προβληματισμός στην ΕΕ για τα σχόλια
Κράτη μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για τα σχόλια του Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο, δήλωσε ο Γερμανός ΥΠΕΞ
Οι υπουργοί Εξωτερικών κρατών μελών του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης διατυπώνουν τον προβληματισμό τους σχετικά με τα σχόλια για το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο, στα οποία προέβη ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ σε μια συνέντευξη που δημοσιεύτηκε σήμερα, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ.
«Μίλησα σήμερα όχι μόνο με υπουργούς Εξωτερικών της ΕΕ αλλά επίσης με υπουργούς Εξωτερικών κρατών μελών του ΝΑΤΟ και μπορώ να επισημάνω ότι οι ενδείξεις είναι ότι δεν υπήρξε καμία εκτόνωση των εντάσεων» είπε ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας σε δημοσιογράφους, όταν ρωτήθηκε σχετικά με τη συνέντευξη του Ντόναλντ Τραμπ στις εφημερίδες Bild και Times του Λονδίνου.
Στη συνέντευξη, ο μεγιστάνας επισήμανε ότι θεωρεί πως το ΝΑΤΟ είναι παρωχημένο, διότι δεν αμύνθηκε εναντίον των τρομοκρατικών επιθέσεων.