Σε ένα δείπνο την προηγούμενη εβδομάδα στο Νταβός, με ρώτησαν αν πιστεύω ότι το Facebook συμπεριφέρεται πιο υπεύθυνα σήμερα από ό,τι κατά την διάρκεια των προεδρικών εκλογών του 2016.
«Κάθε άλλο», απάντησα. «Το Facebook βοήθησε τον Τραμπ να εκλεγεί και φοβάμαι ότι θα κάνει το ίδιο και φέτος».
Εξήγησα επίσης ότι υπάρχει ένας αμερικανικός νόμος – συγκεκριμένα η διάταξη 230 της νομοθετικής πράξης περί της ευπρέπειας των επικοινωνιών – ο οποίος απαλλάσσει τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης από κάθε νομική ευθύνη σε περίπτωση καταγγελιών για συκοφαντική δυσφήμηση και εσκεμμένη παραπληροφόρηση. Το Facebook μπορεί να δημοσιεύει παραπλανητικές ή ψεύτικες δηλώσεις υποψηφίων για δημόσια αξιώματα, χωρίς να αντιμετωπίζει καμία συνέπεια.
Συνέχισα λέγοντας ότι φαίνεται να υπάρχει «μια συμφωνία αμοιβαίας στήριξης ανάμεσα στον Τραμπ και στον Μαρκ Ζούκερμπεργκ» σύμφωνα με την οποία το Facebook θα βοηθήσει τον Τραμπ να επανεκλεγεί και ο Τραμπ με την σειρά του θα υπερασπιστεί το Facebook απέναντι στις επιθέσεις των ρυθμιστικών αρχών και των media.
Στη διάρκεια του τελευταίου χρόνου, το Facebook εισήγαγε και νέες λειτουργίες στις εφαρμογές του για κινητά οι οποίες διευκολύνουν την εύκολη και ραγδαία εξάπλωση εμπρηστικών πολιτικών επιθέσεων.
Ας δούμε τα στοιχεία: Το 2016, το Facebook ενίσχυσε την καμπάνια του Τραμπ παρέχοντας του ειδικευμένο προσωπικό για το διαφημιστικό του πρόγραμμα. (Είχε προσεγγιστεί και η Χίλαρι Κλίντον, η οποία απέρριψε την πρόταση). Ο ίδιος ο Μπραντ Πασκάλ, ο «ψηφιακός διευθυντής» της καμπάνιας του 2016 και νυν επικεφαλής της καμπάνιας για τις εκλογές του 2020, θα δήλωνε αργότερα ότι η συνδρομή του Facebook ήταν εξαιρετικά κρίσιμη για το τελικό αποτέλεσμα. Ήταν επίσης, όπως φαίνεται, η αρχή μιας ειδικής σχέσης.
Πιο πρόσφατα, οι επαφές ανάμεσα στους δύο άντρες προκάλεσαν μια σειρά από σοβαρά ερωτήματα. Ο κ. Ζούκερμπεργκ συναντήθηκε με τον κ. Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο στις 22 Σεπτεμβρίου 2019. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι ακριβώς ειπώθηκε μεταξύ τους. Από μια συνέντευξη όμως στο περιθώριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στις 22 Ιανουαρίου, γνωρίζουμε ότι ο Τραμπ δήλωσε για εκείνη τη συνάντηση: «Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ μου είπε ότι στο Facebook εγώ είμαι το Νο.1 στον κόσμο»...
Όπως και στην προεκλογική καμπάνια του 2016, το επιτελείο του Τραμπ εξακολουθεί και σήμερα να εστιάζει στα προσωπικά στοιχεία των χρηστών της πλατφόρμας, χρησιμοποιώντας το Facebook ως κλειδί της επικοινωνιακής στρατηγικής του.
Η απόφαση του Facebook να μην κάνει έλεγχο των στοιχείων [fact-checking] στις πολιτικές διαφημίσεις για τις προσεχείς εκλογές, έχει ανοίξει διάπλατα την πόρτα για κάθε είδους ψεύτικες, χειριστικές, ακραίες και εμπρηστικές θέσεις. Τέτοιου είδους περιεχόμενο όχι μόνο δεν εμποδίζεται αλλά επιβραβεύεται στην πλατφόρμα από τη στιγμή που ανταποκρίνεται στα αλγοριθμικά κριτήρια δημοτικότητας του Facebook.
Επιπλέον, ο ίδιος ο σχεδιασμός του Facebook τείνει να κρύβει τις πηγές εμπρηστικού και ψευδούς περιεχομένου. Η πλατφόρμα ούτε τιμωρεί αυτούς που διασκορπίζουν ψεύτικες πληροφορίες ούτε προειδοποιεί τους χρήστες που εκτίθενται στα ψεύδη...
Στη διάρκεια του τελευταίου χρόνου, το Facebook εισήγαγε και νέες λειτουργίες στις εφαρμογές του για κινητά οι οποίες διευκολύνουν την εύκολη και ραγδαία εξάπλωση εμπρηστικών πολιτικών επιθέσεων. Όπως και άλλες λειτουργίες του, το νέο αυτό σύστημα είναι δωρεάν για τον χρήστη και εξαιρετικά επικερδές για την πλατφόρμα. Καλό για το Facebook, κακό για την δημοκρατία.
Το Facebook όμως δεν αποτελεί απλώς έναν ουδέτερο moderator ή μια «πλατφόρμα», αλλά έναν τεράστιο εκδοτικό οργανισμό που θα έπρεπε να είναι υπεύθυνος για το περιεχόμενο που εμφανίζεται στην ιστοσελίδα του.
Μιλώντας σε ένα κοκτέιλ πάρτι στο Νταβός, στις 22 Ιανουαρίου, η γενική διευθύντρια του Facebook, Σέριλ Σάντμπεργκ, επανέλαβε το πολυφορεμένο κλισέ της Silicon Valley, ότι δηλαδή το Facebook προσπαθεί απλά να κάνει τον κόσμο καλύτερο. Το Facebook όμως θα έπρεπε να κρίνεται από αυτά που κάνει πραγματικά, όχι από αυτά που λέει ότι κάνει.
Επαναλαμβάνω την κατηγορία μου εναντίον του Facebook υπό την ηγεσία του κυρίου Ζούκερμπεργκ και της κυρίας Σάντνμπεργκ. Η μόνη αρχή που ακολουθούν είναι αυτή της μεγιστοποίησης των κερδών χωρίς καμία ευθύνη για τις συνέπειες των ενεργειών τους. Είτε έτσι είτε αλλιώς, πρέπει να τους αφαιρεθεί ο έλεγχος του Facebook.
Με στοιχεία από τους New York Times
