Από πότε οι άνθρωποι πολεμούν; Αρχαιολόγοι και ανθρωπολόγοι ανακάλυψαν στην Κένυα ένα σύνολο σκελετών που φέρουν ίχνη θανάσιμων τραυμάτων. Τα στοιχεία αυτά επιτρέπουν την διατύπωση της υπόθεσης περί "μαζικής σφαγής" σε έναν παραδεισένιο υδροβιότοπο πριν απο 10.000 χρόνια, όταν ακόμα ο προϊστορικός άνθρωπος ζούσε μια νομαδική ζωή.
Τα αποδεδειγμένα περιστατικά δολοφονίας εκ προθέσεως ανάμεσα στους προϊστορικούς πληθυσμούς κυνηγών/τροφοσυλλεκτών είναι εξαιρετικά σπάνια, ωστόσο τα στοιχεία στο Νατάρουκ κοντά στην Λίμνη Τουρκάνα δεν αφήνουν περιθώριο αμφιβολίας.
"Αυτά τα ανθρώπινα λείψανα μαρτυρούν δολοφονίες που διαπράχθηκαν εσκεμμένα από μία μικρή ομάδα ανθρώπων σε αναζήτηση τροφής. Πρόκειται για το μοναδικό τεκμηριωμένο πολεμικό περιστατικό στο οποίο εμπλέκονται κυνηγοί-τροφοσυλέκτες της Προϊστορικής Εποχής." υπογραμμίζουν οι ερευνητές στην μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο βρετανικό επιστημονικό περιοδικό Nature. "Ούτε στα πιο τρελά μου όνειρα δεν είχα φανταστεί ποτέ ότι θα ανακαλύψω τα ίχνη της αρχαιότερης ιστορικά καταγεγραμμένης σφαγής ανάμεσα σε κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες" ήταν η ενθουσιώδης δήλωση της Marta Mirazon Lahr, ανθρωπολόγου στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ η οποία ηγείτο της ανασκαφής.
Η επιστημονική ομάδα ανακάλυψε τα λείψανα τουλάχιστον 27 ατόμων, ανδρών, γυναικών και παιδιών, στην ημιερημική περιοχή του Ναταρούκ, κοντά στην Λίμνη Τουρκάνα στην κοιλάδα του Ριφτ. Πριν απο 10.000 χρόνια η περιοχή αυτή ήταν ένα τελειώς διαφορετικό τοπίο. Φιλοξενούσε έναν μεγάλο υδροβιότοπο και τεράστιο αριθμό ζώων και φυτών, γεγονός που το καθιστούσε ιδανικό μέρος για τους κηνυγούς-τροφοσυλέκτες προς άγρα τροφής. Ένα μέρος των λειψάνων που χρονολογούνται 9.500 με 10.500 χρόνια πριν, ήταν διασκορπισμένα στην περιοχή αυτή.
Εκτός όμως από τα ορατά με γυμνό μάτι οστά, η ομάδα προχώρησε στην εκταφή δώδεκα σκελετών, οι περισσότεροι άθικτοοι, εκ των οποίων οι δέκα παρουσιάζουν θανάσιμες κακώσεις. "Τέσσερις εξ αυτών παρουσιάζουν τραύματα που προκλήθηκαν από βλήματα, αναμφίβολα βέλη" αποκαλύπτει η Lahr στο βίντεο που δημοσίευσε το Nature. Τέσσερις άλλοι σκελετοί φέρουν σημάδια κρανιακών κακώσεων, ο ένας μάλιστα είχε μια λάμα οψιδιανού σφηνωμένη στο κεφάλι αλλά έχασε την ζωή του από κάποιο άλλο όπλο που χρησιμοποιήθηκε για να του τσακίσει το πρόσωπο. Ο οψιδιανός είναι ένα ηφαιστειογενές πέτρωμα που χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή εργαλείων και όπλων κατά τους Προοϊστορικούς χρόνους.
Άλλα άτομα εμφανίζουν κατάγματα στα πόδια, τα χέρια και τα πλευρά. Όλα τα στοιχεία συνηγορούν στο ότι πρόκειται για τραύματα μάχης. "Ανακαλύψαμε και μία νεαρή γυναίκα σε καθιστή στάση, με χέρια σταυρωμένα ανάμεσα στα πόδια και τα πόδια επίσης σταυρωμένα. Θεωρούμε πιθανό ότι την έδεσαν στην στάση αυτή πριν την σκοτώσουν. Ήταν έγκυος..." λέει η ανθρωπολόγος. Ο σκελετός ενός εμβρύου έξι έως εννέα μηνών βρέθηκε στην κοιλιακή χώρα του σκελετού της γυναίκας.
"Η δική μου ερμηνεία είναι ότι επρόκειτο για μια μικρή κοινότητα ανθρώπων σε αναζήτηση τροφής η οποία δέχθηκε αιφνιδιαστική επίθεση." συνεχίζει η Marta Mirazon Lahr. Τα οστά του Ναταρουκ "αποδεικνύουν ότι υπήρξε μία μάχη ανάμεσα σε δύο ομάδες, πολύ πριν οι κοινότητες αρχίσουν να εγκαθίσταστανται σε έναν τόπο και χτίσουν χωριά και κοιμητήρια. Είναι μοναδικό εύρημα."
Οι αιτίες της σύρραξης είναι ανοικτές προς συζήτηση στην επιστημονική κοινότητα ελλείψει απτών στοιχείων σχετικά με τις σχέσεις των διαφορετικών ομάδων ανθρώπων σε ένα τόσο μακρινό παρελθόν. Περιστατικά κτηνώδεους βίας στα βάθη της ανθρώπινης ιστορίας έχουν ανακαλυφθεί στο παρελθόν αλλά δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι αν επρόκειτο για περιστατικά στα οποία εμπλέκονταν δύο άτομα μόνο ή μεγάλες ομάδες ατόμων σημειώνει η ερευνήτρια.
Στοιχεία από την δημοσιεύση της μελέτης στο επιστημονικό περιοδικό Nature.
σχόλια