Η χιτλερική Ολυμπιάδα

Η χιτλερική Ολυμπιάδα Facebook Twitter
4

Το καλοκαίρι του 1936, το Βερολίνο ετοιμάζεται να γιορτάσει τους 11ους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, ο Χίτλερ καλεί την νεολαία όλου του κόσμου να αφιχθεί -εξαιρουμένων αρχικά των Μαύρων και των Εβραίων- και το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ήδη καθαρίσει την πόλη από τους Ρομά, που κρατούνται μακριά σε ειδικό στρατόπεδο συγκέντρωσης. 49 έθνη και 4.000 περίπου αθλητές θα παρελάσουν την 1η Αυγούστου μαζί με την χιτλερική νεολαία υπό τους ήχους της όπερας Tannhäuser του Wagner, του γερμανικού ύμνου και του ύμνου του Εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος, που θα ακουστεί 480 φορές κατά τη διάρκεια των Αγώνων.

Υπό τον κίνδυνο διεθνούς μποϋκοτάζ ο Χίτλερ θα αναγκαστεί τελικά να αφαιρέσει τις πινακίδες απαγόρευσης εισόδου σε Εβραίους και θα επιτρέψει τη συμμετοχή των τελευταίων στους αγώνες. Από την θέση των επισήμων, καθώς θα καμαρώνει τους γερμανικούς υπερήρωες του να ενσαρκώνουν τα όνειρά του για δόξα και μοναδικότητα της φυλής, θα δεχθεί ένα πραγματικό ράπισμα με την επιτυχία του μαύρου αθλητή της Αμερικής Jesse Owens, νικητή τεσσάρων χρυσών μεταλλίων, ο οποιος θα αναδειχθεί στα μάτια του κόσμου ως το μεγάλο αστέρι των αγώνων.

Σύμφωνα με τα αρχεία του «Εστιατορίου των Εθνών», της αίθουσας φαγητού των αθλητών, μέσα στις τρεις εβδομάδες των αγώνων, οι συμμετέχοντες κατανάλωσαν 100 αγελάδες, 91 γουρούνια, πάνω από 650 αρνιά, 8.000 λίτρα καφέ, 150.000 κιλά λαχανικών και 160.000 λίτρα γάλακτος. Κατά τη διάρκεια των αγώνων ο Χίτλερ πίνει μόνο τσάι, προσπαθώντας να νουθετήσει τους αθλητές να μην πίνουν. Αλλά οι Γάλλοι και οι Ιταλοί δεν έκαναν χωρίς κρασί, ενώ Βέλγοι και Ολλανδοί δεν μπορούσαν δίχως μπίρα.

Κατά τη διάρκεια των αγώνων υπήρχαν συνεχείς υπενθυμίσεις του ναζιστικού καθεστώτος και οι αθλητές εποπτεύονταν από υπαλλήλους με ναζιστικές στολές. ΄Ενα ανάγλυφο που κοσμει την είσοδο του Ολυμπιακού Χωριού, οπου απεικονιζονται γερμανοί στρατιώτες να παρελαύνουν, εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να βρίσκεται κοντά στο θέατρο, όπου οι αθλητές παρακολουθούσαν βαριετέ και λοιπές παραστάσεις, αφήνοντας να εννοηθούν οι μελλοντικές στρατιωτικές φιλοδοξίες του Χίτλερ.

Μετά το τέλος του πολέμου το 1945, το Ολυμπιακό Χωριό θα καταληφθεί για σχεδόν 50 χρόνια από τον σοβιετικό στρατό και θα χρησιμοποιηθεί από τη SMERSH και την KGB ως χώρος ανάκρισης και βασανιστηρίων. Σήμερα έχει εγκαταλειφθεί πλήρως και παραμένει παντελώς ξεχασμένο. Συνδεδεμένο με το ναζισμό, οι περισσότεροι Γερμανοί το αποφεύγουν συστηματικά. Ειρωνεία, το μικροσκοπικό δωμάτιο του μαύρου ολυμπιονίκη Jesse Owens με τον αριθμο 5, είναι το μόνο δωμάτιο που έχει ανακαινιστεί.

Ο λαμπαδηδρόμος που άναψε τη φλόγα στο Ολυμπιακό Στάδιο του Βερολίνου ήταν ο αθλητής Fritz Schilgen. Η τότε "αισθητική επιτροπή" των Αγώνων έκρινε πως το "θαυμάσιο στυλ" του στο τρέξιμο τον καθιστούσε ένα ιδανικό "σύμβολο της γερμανικής νεολαίας" κι ας μην ήταν μέλος ούτε του ναζιστικού κόμματος, ούτε και της γερμανικής ολυμπιακής αποστολής. Η λαμπαδηδρομία καθιερώθηκε για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου. 'Ηταν μία ιδέα του αξιωματικού και Γενικού Γραμματέα της Επιτροπής των Αγώνων (και των υπηρεσιών αθλητισμού του Τρίτου Ράιχ) Carl Diem την οποία υιοθέτησε ο Joseph Goebbels.

 

 

 

Ρεπορτάζ για το Βερολίνο της Ολυμπιάδας των τσέχων φωτογράφων των Šechtl & Voseček Studios.

1936. Τα μπάνια των Βερολινέζων.

 

 

 

Το πρόγραμμα της ταινίας Olympia της Leni Riefenstahl.

 

 


Η κούρσα του Jesse Owens σε HD από τα κινηματογραφικά επίκαιρα British Pathé.

 

 

O Jesse Owens κέρδισε 4 χρυσά μετάλλια στα 100 μέτρα, στα 200, στο άλμα εις μήκος και στη σκυταλοδρομία 4 x 100.

 

Αριστερά, ο Σπύρος Λούης προσφέρει ένα κλαδί ελιάς στον Xίτλερ. Δεξιά, φωτογραφίζεται με τον Βασιλιά Παύλο.

4

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γιατί ήταν γαλάζιοι οι πίθηκοι στις τοιχογραφίες της Σαντορίνης;

Ιστορία μιας πόλης / Γιατί ήταν γαλάζιοι οι πίθηκοι στις τοιχογραφίες της Σαντορίνης;

Ποια τα νοήματα πίσω από τις ζωγραφισμένες μορφές και τα ζωντανά χρώματα των θηραϊκών τοιχογραφιών; Πώς συνδέονται με τον μινωικό πολιτισμό και τι μας αποκαλύπτουν για τον αρχαίο κόσμο; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Ανδρέα Βλαχόπουλο.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Τάσος Σακελλαρόπουλος: «Ο στρατός και ο θρόνος ήταν οι ρίζες του κακού της Δικτατορίας»

Άκου την επιστήμη / Τάσος Σακελλαρόπουλος: «Ο στρατός και ο θρόνος ήταν οι ρίζες του κακού της Δικτατορίας»

Η εποχή μας και τα «φαντάσματα» του Μεσοπολέμου. Ο ιστορικός και υπεύθυνος των Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, Τάσος Σακελλαρόπουλος μιλά στον Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια έκρηξη στο ηφαίστειο της Σαντορίνης πριν από έναν αιώνα

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Εγώ κουνιέμαι από τη θέση μου, η Σαντορίνη μόνον να μην κουνηθεί!»

Τον Αύγουστο του 1925 στα γραφεία των αθηναϊκών εφημερίδων καταφθάνουν τηλεγραφήματα που ανακοινώνουν έκρηξη στο ηφαίστειο της Σαντορίνης και περιγράφουν την αναστάτωση των κατοίκων του νησιού. Η ομάδα των dirty ’30s & late ’20s φέρνει στο σήμερα κάποια από τα ρεπορτάζ της εποχής.
DIRTY ‘30S & LATE ‘20S
Κωστής Τσικλητήρας

Σαν σήμερα / Κωστής Τσικλητήρας: Αυτή είναι η ζωή του κορυφαίου Ολυμπιονίκη

Σαν σήμερα, στις 10 Φεβρουαρίου 1913, πεθαίνει στην Αθήνα από «κεραυνοβόλο μηνιγγίτιδα» ο κορυφαίος, μαζί με τον Πύρρο Δήμα, Έλληνας Ολυμπιονίκης Κωστής Τσικλητήρας, κάτοχος τεσσάρων ολυμπιακών μεταλλίων.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Ακρωτήρι: Μια κοσμοπολίτικη, προϊστορική πόλη στην Σαντορίνη

Ιστορία μιας πόλης / Ακρωτήρι: Μια κοσμοπολίτικη, προϊστορική πόλη στην Σαντορίνη

Οι θηραϊκές τοιχογραφίες που ανακαλύφθηκαν στον προϊστορικό οικισμό του Ακρωτηρίου στη Σαντορίνη αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς θησαυρούς του Αιγαίου. Τι μαρτυρούν για την κοινωνία, τον πολιτισμό, την καθημερινή ζωή στην περιοχή; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Ανδρέα Βλαχόπουλο.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Το «φαρμακείο» της οικογένειας Χωματιανού και η ιατρική στην Αθήνα του 19ου αι

Ιστορία μιας πόλης / Το «φαρμακείο» της οικογένειας Χωματιανού και η ιατρική στην Αθήνα του 19ου αιώνα

Μια αθηναϊκή οικογένεια με ρίζες στο Βυζάντιο, η οποία άφησε το αποτύπωμά της στην υλική και άυλη κληρονομιά της πόλης μας κι ένα αντικείμενο του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, το οποίο μας «μιλά» για την οικογένεια αλλά και την ιατρική κατά το 19ο αιώνα. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Γιώργο Νικολάου για το φαρμακείο της οικογένειας Χωματιανού.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
10 άγνωστες αθηναϊκές ιστορίες

Αρχαιολογία & Ιστορία / 10 άγνωστες αθηναϊκές ιστορίες

Tι γινόταν τον Μεσαίωνα στην Αθήνα; Υπήρχε ζωή στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας; Ποια είναι η σκληρή αλήθεια για αυτό που αποκαλούμε «Αθηναϊκή Δημοκρατία» και τι ήταν τελικά οι Δεσμώτες του Φαλήρου; Ακούμε σήμερα 10 άγνωστες ή παραγνωρισμένες πτυχές από το μακροχρόνιο παρελθόν της πόλης μας που συνέλεξε η Αγιάτη Μπενάρδου για τη σειρά podcast της LiFO «Ιστορία μιας πόλης».
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
«Αισθάνομαι όπως την πρώτη φορά που θα έβγαινα ραντεβού»: Η Τασούλα Βερβενιώτη για την 4η Γιορτή Προφορικής Ιστορίας 

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Οι κοινωνικές ομάδες παίζουν καθοριστικό ρόλο στη γραφή της Ιστορίας»

Η ιστορικός και συγγραφέας Τασούλα Βερβενιώτη μοιράζεται τη γνώση της με ανθρώπους που θέλουν να συλλέξουν τις άγραφες ή αποσιωπημένες πτυχές της ιστορίας και για τρεις ημέρες θα κατευθύνει τη μεγάλη συνάντηση των Ομάδων Προφορικής Ιστορίας στην Τεχνόπολη.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Η πρώτη δοκιμαστική πτήση Αθήνα – Θεσσαλονίκη έγινε τον Μάιο του 1931 και δυο αστυνομικοί ρεπόρτερ μοιράστηκαν τις εντυπώσεις τους

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Η ατμόσφαιρα έχει λιγότερες λακκούβες από τας Αθήνας»

Η πρώτη δοκιμαστική πτήση Αθήνα–Θεσσαλονίκη έγινε το 1931 και δύο αστυνομικοί ρεπόρτερ της εποχής μοιράστηκαν τις εντυπώσεις τους. Η ομάδα των dirty '30s «αναπαλαιώνει» και διασώζει τις μαρτυρίες τους για λογαριασμό της LiFO.
DIRTY ‘30S & LATE ‘20S
Μια μοναδική φωνή από το Βυζάντιο στον ναό των Αγίων Θεοδώρων

Ιστορία μιας πόλης / Μια μοναδική φωνή από το Βυζάντιο στον ναό των Αγίων Θεοδώρων

Ένας βυζαντινός ναός στο κέντρο της πόλης και μια φωνή που έρχεται από 1000 χρόνια πριν. Τι μάς διηγείται το σύντομο βυζαντινό ποίημα που βρίσκεται στη μαρμάρινη επιγραφή, πάνω από την είσοδο του ναού της πλατείας Κλαυθμώνος; Ο Γιώργος Πάλλης εξηγεί στην Αγιάτη Μπενάρδου.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Κωνσταντίνος Κονοφάγος 

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Κωνσταντίνος Κονοφάγος: Ο μεταλλουργός που έσωσε το Λαύριο από την πείνα

Το 1942 ο Κωνσταντίνος Κονοφάγος ηγείται μιας μυστικής αποστολής, μετατρέποντας σωρούς «χωρίς αξία» σε άργυρο. Μέσα σε συνθήκες Κατοχής και πείνας, το θάρρος και η επινοητικότητά του εξασφαλίζουν τροφή για εκατοντάδες κατοίκους του Λαυρίου.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Ένα γλέντι στην Αθήνα και το κρασοπότηρο του Περικλή

Ιστορία μιας πόλης / Ένα γλέντι στην Αθήνα και το κρασοπότηρο του Περικλή

Τι μπορεί να διαβάσει κανείς πάνω στον σκύφο του Περικλέους; Και γιατί θεωρείται ένα αυθεντικό στοιχείο μιας ιδιωτικής στιγμής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον αρχαιολόγο Άγγελο Ματθαίου.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μια χριστουγεννιάτικη ιστορία από το 1926 κλεισμένη σε βρεφοδόχο

Αρχαιολογία & Ιστορία / Μια χριστουγεννιάτικη ιστορία από το 1926 κλεισμένη σε βρεφοδόχο

Η ερευνητική ομάδα «dirty ‘30s & late ‘20s» διασώζει μια δημοσιογραφική έρευνα για τα έκθετα βρέφη στο Δημοτικό Βρεφοκομείο Αθηνών, φέρνοντάς τη στο σήμερα και αναδημοσιεύοντάς τη, σχεδόν έναν αιώνα μετά, στη LiFO.
DIRTY ‘30S & LATE ‘20S
Η καθημερινή ζωή στην Αθήνα μέσα από τις αρχαίες επιγραφές

Ιστορία μιας πόλης / Η καθημερινή ζωή στην Αθήνα μέσα από τις αρχαίες επιγραφές

Τι μαθαίνουμε από τις ιδιωτικές και τι από τις δημόσιες επιγραφές των Αθηναίων; Πώς αποτύπωναν τον δημόσιο και πολιτικό βίο; Τι μας αποκαλύπτουν για την προσωπική ζωή των κατοίκων της πόλης; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον αρχαιολόγο Άγγελο Ματθαίου.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Η μυθιστορηματική ιστορία της οικογένειας Ζιλιερόν που συνδέθηκε με την ελληνική αρχαιολογία όσο καμία

Ηχητικά Άρθρα / Η μυθιστορηματική ιστορία της οικογένειας Ζιλιερόν που συνδέθηκε με την ελληνική αρχαιολογία όσο καμία

Ποιοι ήταν οι Ζιλιερόν και πώς βρέθηκαν στην Ελλάδα; Γιατί υπήρξε καθοριστική η σχέση του Ε. Ζιλιερόν με τον Ε. Σλήμαν; Πώς κλήθηκε να συνεργαστεί με τον Άθρουρ στις ανασκαφές της Κνωσού; Ποια είναι η συνδρομή των καλλιτεχνών Ζιλιερόν στην ελληνική αρχαιολογία; Και τι ακριβώς είναι το «αρχείο Ζιλιερόν»;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ