Θέλετε να τραβήξετε φωτογραφία ένα έργο τέχνης που βρίσκεται σε δημόσιο χώρο και μετά να την μοιραστείτε με άλλους που με τη σειρά τους θα την διαδώσουν ελεύθερα και όλα αυτά χωρίς την συναίνεση του καλλιτέχνη-δημιουργού; Μπορείτε. Εκτός αν βρίσκεστε στη Σουηδία, όπου πλέον απαγορεύεται μερικώς, σύμφωνα τουλάχιστον με πρόσφατη δικαστική απόφαση κατά της Wikimedia.
Η σουηδική Wikimedia, μέρος του ίδιου οργανισμού που περιλαμβάνει την Wikipedia, υποστηρίζει πως η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της χώρας να της απαγορεύσει να χρησιμοποιεί φωτογραφίες από δημόσια έργα τέχνης υποβαθμίζει την "Ελευθερία πανοράματος" (σ.σ. εξαίρεση στον κανόνα ότι ο κάτοχος των πνευματικών δικαιωμάτων έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να επιτρέπει την δημιουργία και τη διανομή των παράγωγων έργων) που επιτρέπει στους ανθρώπους να φωτογραφίζουν και να μοιράζονται την ομορφιά των δημοσίων χώρων. Ωστόσο η BUS, οργανισμός για το visual copyright που εκπροσωπεί μεταξύ άλλων ζωγράφους, φωτογράφους, εικονογράφους και designers, διαφωνεί λέγοντας πως η απόφαση "είναι σημαντική για τους καλλιτέχνες που χρειάζονται πληρωμή για τα έργα τους".
Η όλη διαμάχη ξεκίνησε από το γεγονός πως η σουηδική Wikimedia χρησιμοποίησε στη βάση της φωτογραφίες από έργα τέχνης, τα οποία βρίσκονται σε δημόσιους χώρους. Η Wikimedia υποστηρίζει πως η συγκεκριμένη βάση δεν είναι εμπορική και πως οι νόμοι της χώρας επιτρέπουν την λήψη φωτογραφιών δημοσίων έργων τέχνης και το ανέβασμά τους στο διαδίκτυο. Αυτό που έπρεπε να ξεκαθαρίσει λοιπόν το Δικαστήριο ήταν αν οι καλλιτέχνες πίσω από τα έργα θα έπρεπε να έχουν την δυνατότητα να ορίζουν το πως θα χρησιμοποιούνται online οι αντίστοιχες φωτογραφίες τους. Και η απόφαση ήταν πως ναι, θα έπρεπε να μπορούν να το κάνουν.
Αποφασίστηκε πως η βάση είχε τελικά εμπορική αξία και, πως ενώ οι ιδιώτες μπορούν να φωτογραφίζουν δημόσια έργα τέχνης, όταν πρόκειται για επιχείρηση όπως η Wikimedia τότε είναι εντελώς άλλη υπόθεση. Έτσι, ο οργανισμός καλείται όχι μόνο να κατεβάσει τις φωτογραφίες αλλά και να πληρώσει πρόστιμο για όσον καιρό τις χρησιμοποιούσε χωρίς την άδεια των δημιουργών τους.
Σε κάθε περίπτωση, επειδή κάτι παρόμοιο έχουν γίνει προσπάθειες να εφαρμοστεί και στη Γαλλία όπου οι φωτογράφοι πρέπει να ζητούν την άδεια από καλλιτέχνες και αρχιτέκτονες πριν τραβήξουν δημόσια έργα τέχνης και κτίρια ενώ στη Γερμανία και την Μεγάλη Βρετανία τα πράγματα είναι ακόμη ελεύθερα, οι γνώμες διίστανται στο αν και κατά πόσον μπορεί να γίνει πράξη κάτι τέτοιο και πως θα ελέγχονται οι χιλιάδες τουρίστες που φωτογραφίζουν κατά βούληση και καθημερινά διάφορα σημεία που επισκέπτονται.
σχόλια