ΛΕΣΛΙ ΣΤΕΪΝΤΟΝ: Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΜΙΑΣ ΖΩΗΣ

O Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα διατηρεί στα χρόνια που περνούν στην Ελλάδα τοσεβασμό που αποδίδουμε σ’ έναν μακρινό, αδικοχαμένο συγγενή. Ίσωςεπειδή το έργο του έφτασε στη γλώσσα μας μέσα από το «φίλτρο» ποιητώνκαι δημιουργών όπως ο Νίκος Γκάτσος, ο Οδυσσέας Ελύτης και ο ΜάνοςΧατζιδάκις. Λίγα χρόνια μετά την κυκλοφορία στα ελληνικά της βιογραφίαςτου Ανδαλουσιανού ποιητή και δραματουργού που άλλαξε το σύγχρονο θέατροαπό τον Ίαν Γκίμπσον (εκδ. Μικρή Άρκτος), υποδεχόμαστε το έργο Λόρκα, ημπαλάντα μια ζωής: πολύχρονη εργασία της Λέσλι Στέιντον για τη ζωή τουποιητή. Άγνωστες επιστολές, αποκλειστικές συνεντεύξεις με φίλους,συγγενείς και γνωστούς του δημιουργού, αλλά και αρχειακό υλικό πουανακαλύφθηκε πρόσφατα, αποτέλεσαν ορισμένες από τις πηγές τηςσυγγραφέως. Η Λέσλι Στέιντον δεν διστάζει να αναφερθεί με σεβασμό αλλάθαρραλέα στην ομοφυλοφιλία και στις ερωτικές σχέσεις του Λόρκα.

Στο Πορτρέτο της Νιότης η βιογράφος θυμάται τα λόγια του Λόρκα προς τον πατέρα του:
«“Γεννήθηκαποιητής και καλλιτέχνης, όπως άλλοι γεννιούνται χωλοί, τυφλοί ήόμορφοι.” Όπως ο Δον Κιχώτης, με τον οποίο σύγκρινε τον εαυτό του, έτσικι αυτός είχε πάρει το μονοπάτι, και ούτε “οι λύκοι ούτε τα σκυλιά”μπορούσαν να τον κάνουν να γυρίσει πίσω».

Ο Σαλβαντόρ Νταλί για τον Λόρκα:
«Σεαγαπάω για όσα φανερώνει το βιβλίο σου για σένα, που έρχονται σε τέλειααντίθεση με όσα διαδίδουν οι σαπροί συκοφάντες, δηλαδή ότι είσαι έναςμελαμψός τσιγγάνος με μαύρα μαλλιά, παιδική καρδιά κ.λπ. κ.λπ. Κτηνάκι,με τα μικρά σου νύχια, με το σώμα σου που μερικές φορές το μισοκυριεύειο θάνατος, εκεί που ο θάνατος αναβλύζει από τα νύχια ώς τους ώμους σουσε μια εντελώς άκαρπη προσπάθεια».

Ο Λόρκα για την επιτυχία:
«Σχεδόνπάντα η επιτυχία είναι ένα στιγμιαίο χάδι της τύχης, που δεν έχει καμίασχέση με την αληθινή αξία του έργου. […] Υπάρχουν ένα σωρό άνθρωποι πουέχουν περάσει τη ζωή τους χοροπηδώντας από τον ένα θρίαμβο στον άλλονκαι που το έργο τους έχει βουλιάξει μαζί τους στον τάφο – ή λίγο πριν».

Για την Ισπανία των αρχών του 20ού αιώνα:
«Μια έρημος που πεθαίνουν οι μεγάλες ιδέες, ένα “άψυχο” έθνος που περιφρονεί τους “Χριστούς” που θέλουν να τη λυτρώσουν».

Η δολοφονία του ποιητή από τους φασίστες του Φράνκο:
«[…]κοντά στο χωριό Αλφακάρ υπήρχε ένα αραβικό υδραγωγείο από τον ενδέκατοαιώνα, η Φουέντε Γκράντε – στα αραβικά Ainadamar, η «Πηγή των Δακρύων».Για ολόκληρους αιώνες το νερό της υδροδοτούσε την πόλη τής Γρανάδα.Όταν ο Λόρκα και οι τρεις σύντροφοί του άκουσαν τα όπλα να οπλίζουν,δεν είχε φωτίσει ακόμα. Εκτελέστηκαν δίπλα σε μια συστάδα απόλιόδεντρα».