ΛΟΥΛΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗ: Η ΚΑΣΕΤΑ

Χειμώνας 1982. Μόλις ξεκινούσε για τον τόπο μια μακρά περίοδο πολιτικής και κοινωνικής ομογενοποίησης: ευφορία, αισιοδοξία, ανάταση. Η καλλιτεχνική ζωή τότε ακόμα περιορισμένη. Οι «νεολαίοι» μπαινόβγαιναν σε κατώγια, μπουάτ, ρεμπετάδικα και πειραματικά θεατράκια, ντυμένοι με χακί τζάκετ και παλτά μοντγκόμερι τ' αγόρια, με τεράστια πουλόβερ ή ριχτά φορέματα με λαχούρια τα κορίτσια. Οι καλές θεατρικές παραστάσεις μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού, το αστικό θέατρο, είτε από πολιτική θέση είτε από ασχετοσύνη, ούτε να το πλησιάσουν (σε λιγότερο από είκοσι χρόνια τα ίδια ακριβώς παιδιά, ως κατεστημένο, θα κατέκλυζαν το Μέγαρο με gowns και πανάκριβα suits). Το υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης παρέμενε το μεγάλο τους άλλοθι.

Εκείνο, λοιπόν, τον χειμώνα άνοιξε την αυλαία του (τρόπος του λέγειν) ένα έργο που συγκλόνισε τους πάντες, που κυριολεκτικά τάραξε τα θεατρικά νερά της πρωτεύουσας. Ένα έργο γραμμένο με μοναδική μαεστρία από τη σπουδαία μας συγγραφέα Λούλα Αναγνωστάκη. Νομίζω και το σημαντικότερο έργο που έχει γράψει σ' ολόκληρη τη σταδιοδρομία της, Η Κασέτα . Ξεκίνησε τις παραστάσεις της τον Νοέμβριο του '82, σε σκηνοθεσία του Κάρολου Κουν, σκηνογραφία του Διονύση Φωτόπουλου και με τους Αρμένη, Βασιλακοπούλου, Ολυμπίου, Κουγιουμτζή, Κονιόρδου, Γεωργακόπουλο, Αθανασιάδου και Σπύρο Κωνσταντόπουλο. Η Κασέτα είναι ο σπαρακτικός επίλογος μιας εποχής και μιας γενιάς. Έκτοτε όλα θα άλλαζαν, οι άνθρωποι, οι γειτονιές τους, η πολιτική, η κοινωνία, η Ελλάδα όλη. Αλλά το συνταρακτικό αυτό έργο δεν είναι ούτε για την Ελλάδα, ούτε για τους πολιτικούς, ούτε για τις γειτονιές της Αθήνας.

Είναι ένα έργο βαθιά υπαρξιακό, βαθιά τρυφερό, βαθιά ανθρώπινο. Μια σύγχρονη -εσωστρεφής- τραγωδία. Ενός ήρωα που ασφυκτιά, ενός ευαίσθητου ανθρώπου που δεν ξέρει πώς να αποδράσει από τις συμβάσεις των ανθρώπινων αδυναμιών, που θέλει να κάνει την υπέρβασή του, το μεγάλο του άλμα πάνω και πέρα από την ίδια τη ζωή. Στέλνει μηνύματα -που μαγνητοφωνεί σε μια κασέτα μαγνητοφώνου-  στον Αλί Αγκτσά, τον Τούρκο παρακρατικό που αποπειράθηκε να δολοφονήσει στις 13 Μαΐου του 1981 τον Πάπα Ιωάννη Παύλο ΙΙ, κι εκφράζει στον κολλητό του τον θαυμασμό του γι' αυτόν. Τον άνθρωπο που τόλμησε να στρέψει το όπλο του ενάντια στο απόλυτο, ανά τους αιώνες, θρησκευτικό σύμβολο, ενάντια στην ίδια την ιστορία. Αυτό θα ήθελε να μπορούσε να κάνει κι ο ίδιος, αλλά εγκλωβισμένος, «πατημένος» από τον οδοστρωτήρα της μοίρας και της ζωής, όπως λέει, ανίκανος να στραφεί ενάντια και σε μυρμηγκάκι, στρέφει το όπλο του κατά του εαυτού του. Η μόνη και ύστατη λύση, για μια ζωή που δεν αντέχεται. Θυμάμαι ακόμα την παράσταση της εφηβείας μου. Τώρα που το διάβασα, λύγισα. Πιο πολύ από τότε.