ΚΟΥΡΤΣΙΟ ΜΑΛΑΠΑΡΤΕ: ΤΟ ΔΕΡΜΑ

Ο Κούρτσιο Μαλαπάρτε, κατά κόσμον Κουρτ Έριχ Σούκερτ, υπήρξε μια τουλάχιστον αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, του οποίου η ζωή και το έργο φρόντιζαν να επιβεβαιώνουν αυτόν το χαρακτηρισμό. Η επιλογή του ψευδωνύμου του, Malaparte, τον τοποθέτησε στην «κακή πλευρά», παίζοντας με τo όνομα του Ναπολέοντα, τo Bonaparte, που στα ιταλικά σημαίνει «καλή πλευρά». Ιδεολογικά, βέβαια, δεν ήταν τόσο κατασταλαγμένος, αφού υπήρξε μέλος του Φασιστικού Κόμματος, έπειτα αποστασιοποιήθηκε για να ενταχθεί στις αρχές του ’30 στο Κομμουνιστικό Ιταλικό Κίνημα, ενδιαφέρθηκε για τον μαοϊσμό και, προς το τέλος της ζωής του, ασπάστηκε τον καθολικισμό, με τον οποίο παλιότερα είχεέρθει σε ρήξη: η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία είχε συμπεριλάβει το βιβλίο του Το Δέρμα στο Index Librorum Prohibitorum.

Πρόκειται για το δεύτερο κατά σειρά βιβλίο του που ασχολείται με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, συνεχίζοντας, μάλιστα, τη σπουδαία «τοιχογραφία» που είχε ξεκινήσει με το Καπούτ. Εκεί η δράση εκτυλισσόταν στην Ανατολική Ευρώπη, εδώ στην Ιταλία της περιόδου 1943- 1945, όπου εισβολείς δεν είναι οι Γερμανοί, αλλά οι ένοπλες δυνάμεις των Αμερικανών. Ο Μαλαπάρτε δημιουργεί έναν συνδυασμό δημοσιογραφικού ημερολογίου και μυθιστορήματος, ένα «έργο φαντασίας, αλλά επίσης ιστορικό, σύγχρονο μυθιστόρημα», όπως γράφει ο ίδιος στον εκδότη του Bompiani.

Bασισμένος σε πραγματικά γεγονότα που και ο ίδιος βίωσε, ο συγγραφέας αντιπαραθέτει στην «ομορφιά» και την «αθωότητα» των Αμερικανών την αναγκαστική κατάντια, την ηθική κατάπτωση και τη διάβρωση των Να- πολιτάνων, που προσπαθούν να επιβιώσουν εξωθώντας στην πορνεία ακόμα και τα παιδιά τους. Κυνικές και σκληρές εικόνες καταγράφουν μια πόλη εξαθλιωμένη που αντικατοπτρίζει λίγο πολύ την κατάσταση σε ολόκληρη την Ευρώπη, ενώ κατά διαστήματα διακρίνει κανείς στιγμές λυρισμού, που όμως επιτείνουν την ηθική, φυσική και σωματική δυστυχία. Ο Μαλαπάρτε βρίσκεται μακριά από οποιαδήποτε διάθεση εξύμνησης ιδανικών και ανώτερων σκοπών, το μόνο που επικρατεί είναι το ένστικτο, που δεν επιτρέπει ψευδαισθήσεις: «Ο κόσμος θαρρεί ότι παλεύει και υποφέρει για την ψυχή του, αλλά στην πραγματικότητα παλεύει και υποφέρει για το τομάρι του, μονάχα για το τομάρι του. […] Είμαστε ήρωες για κάτι πολύ φτωχό σήμερα!».