Η παιδική μου ηλικία ήταν εφιαλτική, δεν έχω την παραμικρή γλυκιά ανάμνηση, δεν εύχομαι σε κανέναν να ζήσει αυτά που έζησα. Μισώ το παρελθόν μου, αλλά δεν μπορώ να το διαγράψω γιατί είναι κομμάτι μου. Μπορώ όμως πλέον να το χρησιμοποιώ, ως μηχανισμό, για να γίνομαι πιο δυνατή καθημερινά. Γεννήθηκα στη Χούλνα, αλλά μεγάλωσα στην Ντάκα, σε μια συντηρητική οικογένεια μεσαίας τάξης. Έχω έναν αδελφό και μια αδελφή. Δεν είχα ποτέ την ευκαιρία να εξερευνήσω την ταυτότητά μου, τον εαυτό μου. Το bullying από τους συμμαθητές μου με έκανε να πιστέψω από μικρή ηλικία, από τα 6 που πήγα σχολείο, ότι δεν είμαι φυσιολογικό άτομο. Ένιωθα, ήμουν κορίτσι, αλλά δεν ήξερα, λόγω της άγνοιας και της έλλειψης επικοινωνίας που επικρατούσε, ότι υπάρχει αυτό που ήμουν, αυτό που είμαι, ότι αυτό που νιώθω έχει αξία. Στα 8 μου ήμουν πλέον σίγουρη. Σιγουρεύτηκα όταν έκλεψα το σάρι της μαμάς μου – πήγα στο μπάνιο τη νύχτα, το φόρεσα, έβαλα και λίγο κραγιόν. Ένιωσα τόσο ωραία! Εκείνη ήταν η πρώτη εικόνα του πραγματικού μου εαυτού που έχω κρατήσει. Τότε είπα «γαμώτο, αυτή είμαι εγώ, έτσι θα έπρεπε να είμαι εξαρχής».
• Στην μπανγκλαντεσιανή κοινωνία δεν θα μπορούσα ποτέ να είμαι ο εαυτός μου, αλλά δυστυχώς δεν υπήρχε μόνο αυτός ο περιορισμός. Όσο μεγάλωνα, τόσο περισσότερο bullying δεχόμουν στο σχολείο. Μια μέρα αντέδρασα, τους απάντησα, ξέσπασε ένας τεράστιος καβγάς και με χτύπησαν στο κεφάλι· έκανα επτά ράμματα. Όταν γύρισα στο σπίτι και είπα στους γονείς μου τι είχε συμβεί, ο πατέρας μου κατηγόρησε εμένα, ότι εγώ τους προκαλούσα «με την παράξενη συμπεριφορά μου». Η τιμωρία του πατέρα μου ήταν να με χτυπάει στα πόδια, για να πονάω, να θυμάμαι τον πόνο και να «περπατάω σαν άντρας».
Έμεινα οκτώ μήνες στη Μόρια, στην αρχή σε μια σκηνή. Κοιμόμουν κουκουλωμένη με πέντε μπουφάν. Όταν χιόνισε, απομάκρυναν τις σκηνές και έφεραν τα κοντέινερ. Ήμουν σε ένα πλαστικό κουτί μαζί με άλλους 11 Πακιστανούς. Εκεί το bullying συνεχιζόταν καθημερινά.
• Τα παιδιά έπρεπε να πηγαίνουν καθημερινά, από πολύ νωρίς το πρωί, στο τζαμί, για να μάθουν το Κοράνι. Ο ιμάμης με παρενοχλούσε διαρκώς. Έβρισκε δικαιολογίες να με κρατάει παραπάνω, για να καθαρίσω τον χώρο – γενικά, μας έλεγαν ότι αν φροντίζαμε τον ιμάμη, θα πάμε στον Παράδεισο. Όλα αυτά, το τι σημαίνει παρενόχληση και σεξουαλική κακοποίηση, τα ανακαλύπτω τώρα, τότε δεν γνωρίζαμε τι είναι, δεν μας τα μάθαινε κανείς. Δεν ήμουν μόνο εγώ βέβαια, το 90% των παιδιών υφίσταται κάποιου είδους παρενόχληση στους μεντρεσέδες, όπως και στην Ιταλία, στην καθολική εκπαίδευση. Είναι αρπακτικά αυτοί οι ιερωμένοι.
• Έτσι μεγάλωσα. Στα 15 με βίασαν δύο φορές οι συμμαθητές μου και αναγκάστηκα να σταματήσω το σχολείο, χωρίς να το τελειώσω. Ήμουν ερωτευμένη με ένα αγόρι μεγαλύτερό μου. Εκείνος το είχε καταλάβει, αλλά βέβαια κάτι τέτοιο θεωρείται αμαρτία. Είναι ok να κάνεις σεξ, αλλά είναι αμαρτία να έχεις σχέση με αγόρι, να του κρατάς το χέρι. Με κάλεσε στο σπίτι του, μου είχε πει ότι είχε γενέθλια. Ήμουν τόσο χαρούμενη, ένιωσα για πρώτη φορά ότι θα μπορούσα κι εγώ να έχω φίλους. Όταν έφτασα, οι γονείς του έλειπαν, ήταν μόνος του μαζί με άλλους δύο φίλους του. Τους ρώτησα «πού είναι το πάρτι» και μου είπαν «στην ταράτσα, θα πάμε σε λίγο». Θυμάμαι να κλειδώνουν την πόρτα του δωματίου και να βάζουν πορνό στον υπολογιστή. Ξεκίνησα να τρέμω, κατάλαβα ότι κάτι θα γινόταν. Με έδεσαν, μου έκλεισαν το στόμα και με βίασαν κατά συρροή. Aιμορραγούσα, ανέβασα πυρετό, αναγκάστηκα να πω στη μαμά μου τι είχε συμβεί. Με πήγε στο νοσοκομείο. Είχαν βιντεοσκοπήσει τον βιασμό και με εκβίαζαν να ξαναπάω. Με βίασαν ξανά. Πήγαμε στην αστυνομία, εκεί αρνήθηκαν να δώσουν έκταση, επειδή είναι αμαρτία και θα κατέστρεφε το όνομα της οικογένειάς μου. Ο πατέρας ενός από τους βιαστές είναι πολιτικός και η οικογένειά μου άρχισε να λαμβάνει απειλές. Τότε έκανα την πρώτη απόπειρα αυτοκτονίας. Επέζησα και αποφασίσαμε ότι έπρεπε να φύγω από τη χώρα για να επιβιώσω. Ολομόναχη, στα 19 μου. Δεν μπορούσα να φανταστώ τι θα ακολουθούσε.
• Πήρα αεροπλάνο με έξοδα που κάλυψε η μαμά μου και βρέθηκα στην Κωνσταντινούπολη. Η μητέρα μου είναι τυπική νοικοκυρά και δεν είχε άλλη επιλογή, δεν μπορούσε να με υπερασπιστεί ή να με προστατέψει από τον πατέρα μου. Υπήρχε εκεί μια κοινότητα Βεγγαλέζων που μιλούσαν τη γλώσσα μου και γνώριζαν την οικογένεια της μαμάς μου – ζούσαν εκεί τότε, τώρα έχουν επιστρέψει στο Μπανγκλαντές. Ήξερα ότι κάποιος θα έρθει να με παραλάβει. Τους ακολούθησα, ένιωσα άνετα λόγω της γλώσσας και τελικά βρέθηκα κλειδωμένη σε ένα δωμάτιο. Με απήγαγαν για 22 μέρες. Με κακοποίησαν σεξουαλικά, έπρεπε να κάνω πράγματα παρά τη θέλησή μου, με βίασαν, με προόριζαν για sex trafficking. Κατόρθωσα να αποδράσω με τη βοήθεια ενός από αυτούς και κατέληξα σε μια βάρκα μαζί με άλλους 65 ανθρώπους. Την πρώτη φορά έγινε pushback, αλλά τελικά καταφέραμε να φτάσουμε στη Λέσβο. Οι εθελοντές μας περισυνέλεξαν και η αστυνομία μάς οδήγησε στο camp. Και κάπως έτσι έφτασα στη Μόρια τον Δεκέμβριο του 2016. Εκεί ξεκίνησε ένα άλλο κεφάλαιο, ένας νέος εφιάλτης.
• Έμεινα οκτώ μήνες στη Μόρια, στην αρχή σε μια σκηνή. Κοιμόμουν κουκουλωμένη με πέντε μπουφάν. Όταν χιόνισε, απομάκρυναν τις σκηνές και έφεραν τα κοντέινερ. Ήμουν σε ένα πλαστικό κουτί μαζί με άλλους 11 Πακιστανούς. Εκεί το bullying συνεχιζόταν καθημερινά. Στις δικές μας κουλτούρες ένα αγόρι οφείλει να συμπεριφέρεται σαν αγόρι. Αν είναι πιο θηλυπρεπές, είναι πολύ εύκολο να το κακοποιήσουν ή και να το παρενοχλήσουν σεξουαλικά. Δεν μπορούσα να κοιμηθώ, φοβόμουν ότι θα μου επιτεθούν και ότι θα με βιάσουν. Με έπαιρνε ο ύπνος κατά τη διάρκεια της ημέρας, στο δάσος. Κάποια στιγμή, στους έξι μήνες, λιποθύμησα, έχασα τις αισθήσεις μου. Η υγεία μου δεν ήταν σε καλή κατάσταση –οι συνθήκες υγιεινής ήταν άθλιες–, με πήγαν στο νοσοκομείο. Πάθαινα κρίσεις πανικού, προσπαθούσα ξανά να αυτοτραυματιστώ, μου είπαν ότι έπρεπε να ξεκινήσω ψυχοθεραπεία.
• Αργότερα ξεκίνησα να δουλεύω λάντζα σε ένα εστιατόριο στη Μυτιλήνη. Έτσι έκανα τον πρώτο κύκλο φίλων που με βοήθησαν να βρω τον γιατρό που θα με παρακολουθούσε κατά τη διάρκεια της φυλομετάβασης. Έπρεπε όμως να περιμένω να βγουν τα χαρτιά μου, να πάρω άσυλο, να βγάλω ΑΜΚΑ – όλη αυτή η γραφειοκρατία κράτησε πολύ καιρό. Η αίτησή μου για άσυλο είχε απορριφθεί αρχικά. Δεν με πίστευαν. Και βέβαια έπρεπε κάπως να έρθω στην Αθήνα. Με βοήθησαν φίλοι να βγάλω εισιτήριο με δωρεές, μου μάζεψαν ρούχα, και όταν έφτασα εδώ, έπρεπε να λάβω και πιστοποίηση από ψυχίατρο για να ξεκινήσω τις ορμόνες. Στις 10 Μαΐου του 2018 άρχισα την ορμονοθεραπεία, τη θυμάμαι την ημερομηνία, την κρατάω ως δεύτερα γενέθλια. Νομικά με βοήθησε ο HIAS, μου βρήκαν δικηγόρο που με υποστήριξε τρομερά και τελικά έγινα η πρώτη μετανάστρια που κατάφερε να αλλάξει το όνομα και την ταυτότητα φύλου της στα χαρτιά, όταν πέρασε η Νομική Αναγνώριση Ταυτότητας Φύλου.
• Το 2019 μετακόμισα μόνιμα στην Αθήνα και άρχισα να δουλεύω ως διερμηνέας στις υπηρεσίες ασύλου. Έγινα ανεξάρτητη σιγά-σιγά και νοίκιασα το δικό μου διαμέρισμα, που το έχω κάνει πανέμορφο! Πάντα ήθελα ένα σπίτι δικό μου, και τα κατάφερα. Από τότε που άλλαξα τα χαρτιά μου, είναι πιο εύκολο, δεν έχω αντιμετωπίσει προβλήματα στο να βρω σπίτι. Στην αρχή αρνούνταν να μου νοικιάσουν λόγω της καταγωγής μου. Ανεβοκατέβαινα συχνά και στη Θεσσαλονίκη για δουλειά, μέχρι το 2022. Από τον Ιανουάριο του 2023 μέχρι σήμερα δουλεύω στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα ως διερμηνέας από τη βεγγαλική γλώσσα, τα χίντι και τα ούρντου στα αγγλικά. Μέχρι τώρα δεν ήθελα να μιλάω στα μίντια και να φαίνομαι στο ακτιβιστικό κομμάτι, γιατί περίμενα πρώτα να νιώσω ο εαυτός μου, να είμαι έτοιμη ώστε να μπορέσω να το κάνω.
• Έχουν ξεκινήσει να λειτουργούν κάποιες ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεις στο Μπανγκλαντές, που προσπαθούν να βοηθήσουν, αλλά δεν έχουν καμία στήριξη από την κυβέρνηση και την εκπαίδευση. Δεν έχουν ούτε Pride, είναι πολύ συντηρητική η κοινωνία. Ένα όνειρό μου είναι να επιστρέψω στο Μπανγκλαντές κάποια στιγμή και να δουλέψω σε μια τέτοια δομή, σε ένα καταφύγιο για έφηβα τρανς παιδιά. Τα περισσότερα από αυτά εκδιώκονται από τα σπίτια τους και καταλήγουν στην κοινότητα των hijra. Εκεί υπάρχει ένα άτομο που λειτουργεί ως γκουρού και τους παρέχει στέγη, καταφύγιο και κάποια εκπαίδευση, τα βοηθά με την ορμονοθεραπεία και τις ιατρικές τους ανάγκες. Σε αντάλλαγμα εκείνα εκπαιδεύονται ως χορεύτριες του δρόμου, ως γελωτοποιοί και ως ζητιάνες, και ο γκουρού πλουτίζει. Για μένα είναι κυριολεκτικά ένα είδος σκλαβιάς αυτές οι κοινότητες.
• Για πολύ καιρό έψαχνα έξτρα δουλειά σε κάποιο εστιατόριο ή καφέ, αλλά δεν με έπαιρναν επειδή δεν μιλούσα καλά ελληνικά· μόνο λάντζα μπορούσα να βρω. Σε κατηγοριοποιούν αμέσως και σε προορίζουν αμέσως για συγκεκριμένες θέσεις αν είσαι μετανάστης. Θεωρούν ότι επειδή προέρχεσαι από φτωχή χώρα δεν έχεις εκπαίδευση και δεν μπορείς να κάνεις πολλά. Οι άνθρωποι αρέσκονται να χρησιμοποιούν την όποια εξουσία τους και αυτό πρέπει να σταματήσει – όχι μόνο στην Ελλάδα, παντού. Έμαθα αγγλικά εδώ, συνεχίζω το σχολείο και θέλω να ζήσω τη ζωή μου με αξιοπρέπεια. Πλέον ξεκίνησα να δουλεύω και στο Shamone, στο Γκάζι, και μου αρέσει πολύ εκεί. Έτσι τις Δευτέρες και τις Τρίτες εργάζομαι στους Γιατρούς και Παρασκευοσάββατα στο Shamone. Ψάχνω και τρίτη δουλειά, έχω ακόμα δύο μέρες ελεύθερες την εβδομάδα. Χρειάζομαι χρήματα για να ολοκληρώσω τη φυλομετάβασή μου. Για πολύ καιρό ο κόσμος μόνο έπαιρνε από μένα. Τώρα προσπαθώ κι εγώ να κερδίσω πράγματα, να νιώσω ότι έχω μια θέση, ότι ανήκω σε αυτόν τον κόσμο. Έχω τελειώσει με τους συμβιβασμούς, τέρμα οι μαλακίες, κανείς δεν θα καταφέρει να με κάνει να συμβιβαστώ ξανά. Αυτό είναι το κίνητρό μου.
• Η κυβέρνηση και τα αρμόδια υπουργεία Μετανάστευσης και Υγείας πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στις διπλές μειονότητες που είναι τρομερά ευάλωτες, να τους παράσχουν το κατάλληλο καταφύγιο. Το χρειάζονται! Κάθε πρόσφυγας και μετανάστης δικαιούται ένα ασφαλές καταφύγιο και όχι ένα camp και μία σκηνή, πόσο μάλλον οι ΛΟΑΤΚΙ+ πρόσφυγες. Πιστεύω πως θα ήμουν πολύ καλύτερα ψυχολογικά αν δεν είχα βιώσει το οχτάμηνο στη Μόρια. Όταν έφτασα εκεί δεν ήξερα πού βρισκόμουν και τι θα απογίνω. Χρειαζόμουν να ακούσω από κάποιον ότι είμαι ασφαλής, ότι θα μπορώ να ζήσω ως ο εαυτός μου. Μην αποκλείετε τους πρόσφυγες και τους μετανάστες από τις υπηρεσίες υγείας και την εκπαίδευση. Βοηθήστε μας, δώστε μας το χέρι σας και θα δείτε ότι μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο.
• Ήμουν τόσο χαρούμενη που με καλέσατε στο Upfront (σ.σ. το ετήσιο συνέδριο της LiFO και της Tsomokos για τη συμπερίληψη στους χώρους εργασίας, που διοργανώθηκε στις 14 Μαρτίου στο Ωδείο Αθηνών). Ποιος θα το περίμενε ότι από μια σκηνή στη Μόρια θα βρισκόμουν να μιλώ μπροστά σε τόσος σημαντικούς ανθρώπους. Συγκινήθηκα τόσο που μίλησε για μένα η κυρία Ναταλία Γερμανού και στη σκηνή αλλά και μετά στην εκπομπή της. Και ήθελα πολύ να γνωρίσω και την Ελένη Φουρέιρα, ήθελα να βγάλω μια selfie μαζί της, αλλά έπρεπε να φύγω νωρίτερα. Είναι τόσο υποστηρικτική σε όλες τις μειονότητες, όπως η Lady Gaga. Ο πόλεμος, η προσφυγιά, είναι γνωστά σε πολύ κόσμο. Όμως οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν τι σημαίνει να είσαι τρανς άτομο σε μια χώρα όπως το Μπανγκλαντές. Αν είχα γεννηθεί εδώ και με είχε απορρίψει η οικογένειά μου, θα είχα βρει στήριξη στην κατ’ επιλογή οικογένειά μου. Αν έμενα εκεί, δεν θα μπορούσα καν να διανοηθώ ότι θα είχα μια ζωή όπως αυτή που έφτιαξα εδώ. Είμαι 28 χρονών και προτού γίνω η ανεξάρτητη γυναίκα που είμαι τώρα έκανα τρεις απόπειρες αυτοκτονίας.
• Θα ήθελα να εξηγήσω στον πρωθυπουργό και σε όλους τους πολιτικούς που βρίσκονταν στο συνέδριο πόσο σημαντικό είναι να δημιουργηθεί επιτέλους μια δημόσια κλινική για την ταυτότητα φύλου στην Αθήνα και να υπάρχουν και παραρτήματα στα νησιά. Αυτές οι κλινικές δεν απευθύνονται μόνο στα τρανς άτομα, είναι για την περίθαλψη όλων των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων. Υπάρχουν μόνο δύο ενδοκρινολόγοι που ειδικεύονται στην ορμονοθεραπεία των τρανς ατόμων – είναι άδικο! Για να κλείσεις ραντεβού πρέπει να περιμένεις μήνες και, φυσικά, να πληρώσεις. Και βέβαια χρειάζεται τρομερό κουράγιο να πηγαίνεις σε ένα δημόσιο νοσοκομείο και να εισπράττεις όλα αυτά τα αδιάκριτα βλέμματα. Τα τρανς δικαιώματα είναι ανθρώπινα δικαιώματα.
• Η καθημερινότητά μας είναι γεμάτη με στερεότυπα που έχουν δημιουργηθεί εδώ και αιώνες από τη θρησκεία και την κοινωνία, τις παραδόσεις, την οικογένεια. Ας σκεφτείτε ο καθένας ότι εγώ θα μπορούσα να είμαι το δικό σας παιδί. Θα μπορούσα να είχα γεννηθεί στην οικογένεια του πρωθυπουργού. Ok, θα είχα διαφορετικά προνόμια, μπορεί να είχα μεγαλώσει στην Αμερική, αλλά είναι καλό να βγάζουμε τον εαυτό μας από τη ζώνη ασφαλείας μας. Γιατί συνέβη αυτό που συνέβη στη Θεσσαλονίκη, στην πλατεία Αριστοτέλους; Λόγω έλλειψης παιδείας. Όλα ξεκινούν από την οικογένεια, και η κόλαση για κάθε τρανς, για κάθε ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο ξεκινά πάντα στο σχολείο. Μάθετε στα παιδιά σαν να είναι καλοί άνθρωποι και να σέβονται τους άλλους ανθρώπους. Αυτό είναι μια αρχή.
• Δεν θέλω να συγκρίνω το δικό μου βίωμα με κανένα άλλο τρανς βίωμα, αλλά εγώ θα ήθελα πολύ να κάνω οικογένεια με παιδιά. Έχω ως πρότυπο τη μαμά μου, θα ήθελα να ετοιμάζω κι εγώ πρωινό στα παιδιά μου. Είναι πολύ δύσκολο δυστυχώς. Με πλησιάζουν οι άντρες, μου προτείνουν να βγούμε, και ενώ στην αρχή λένε συνήθως ότι είναι ok που είμαι τρανς γυναίκα, στην πορεία βγαίνει όλη αυτή η φετιχοποίηση της τρανς ταυτότητας και με βλέπουν σαν κρέας. Έχω αηδιάσει πολλές φορές. Αν κάποιος με προσεγγίσει και μου πει ότι θέλει να μάθει, θα είμαι πολύ ok να του εξηγήσω για μένα. Είμαι μόνη μου τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
• Μέχρι τώρα δεν είχα στον κύκλο μου ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα από την τοπική κοινότητα. Δεν ένιωθα κομμάτι της. Θα ήθελα πω και σε αυτά τα άτομα να είναι πιο ανοιχτά προς τους ΛΟΑΤΚΙ+ μετανάστες και πρόσφυγες. Δεν έχουμε κανέναν εδώ, παρά μόνο ο ένας τον άλλον. Εγώ πλέον έχω κάνει την Αθήνα σπίτι μου, εδώ αναγεννήθηκα, εδώ θα μείνω, δεν θέλω να πάω πουθενά αλλού. Θα παλέψω και θα δω πού θα με βγάλει.
Προσοχή: Το κείμενο περιλαμβάνει περιγραφές σεξουαλικής κακοποίησης και αυτοτραυματισμού. Εάν είστε επιζώσα βιασμού, σεξουαλικής παρενόχλησης ή trafficking ή αν στο περιβάλλον σας υπάρχει θηλυκότητα που υφίσταται κάτι από τα παραπάνω, τηλεφωνήστε για βοήθεια και συμβουλευτική στην υπηρεσία Εθνικής Εμβέλειας «Γραμμή SOS»: 15900. Μπορείτε επίσης να αποστείλετε mail στο [email protected]. Εάν σκέφτεστε την αυτοκτονία, εάν ανησυχείτε για άτομο του περιβάλλοντός σας ή έχετε χάσει κάποιον οικείο, μπορείτε να απευθυνθείτε στην 24ωρη Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία 1018. Μπορείτε επίσης να επικοινωνήσετε για να ζητήσετε βοήθεια ή συμβουλευτική στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected]
Shamone Club (Λεωφ. Κωνσταντινουπόλεως 46, 210 3450144)
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
