[Επιμέλεια: Αλέξανδρος Διακοσάββας]
Τα αγαπημένα μας κατοικίδια αιλουροειδή έχουν κάνει μαζική απόβαση στο διαδίκτυο. Επιστημονικές έρευνες πάνω στο γιατί κάτι μπορεί να μας φαίνεται χαριτωμένο καταδεικνύουν ότι μπορεί να προτιμάμε τις φωτογραφίες με γάτες, επειδή βγάζουν την προστατευτική μας πλευρά.
Ένα άρθρο των New York Times του 2006 υποστήριζε ότι τα ζώα που θεωρούμε χαριτωμένα διαθέτουν χαρακτηριστικά που μας θυμίζουν τα βρέφη, ή ότι τα ανθωπομορφοποιούμε ώστε να τους προσδώσουμε επιθυμητά γνωρίσματα. Σκεφτείτε για παράδειγμα ένα τεράστιο πάντα. Ως προς την εμφάνιση, τα πάντα είναι μεγάλα, χνουδωτά, ενώ τα μαύρα δαχτυλίδια γύρω από τα μάτια τους τούς δίνουν μια μελαγχολική έκφραση. Αναφορικά με τη συμπεριφορά τους, οι δραστηριότητες των πάντα (ύπνος και κατανάλωση μπαμπού - ακόμα και το σεξ μπορεί να αποδειχθεί «πολύ» για τους μεγαλόσωμους φίλους), φαίνονται αξιοζήλευτες αν συγκριθούν με τη γεμάτη στρες κοινωνία μας.
Από εξελικτικής άποψης, άρθρο του 2005 από τον Jeffrey Kurland, τότε αναπληρωτή καθηγητή ανθρωπολογίας και ανθρώπινης εξέλιξης στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, εξηγούσε τους λόγους που θεωρούμε τα μωρά χαριτωμένα. Ο πρώτος είναι σχετικός με τις μεταλλάξεις: Στην ουσία, ένας από τους πολύ μακρινούς προγόνους του ανθρώπου ανέπτυξε γενετική προτίμηση προς τα «χαριτωμένα» χαρακτηριστικά, ώστε τα νεαρά προγονικά άτομα να είναι πιθανότερο να επιβιώσουν ως ενήλικες, να αναπαραχθούν κλπ. Ο δεύτερος λόγος, σχετικός με τον πρώτο, είναι ότι τα χαριτωμένα μωρά εξελίσσονται σε ελκυστικούς ενήλικες, οπότε έχουν έμφυτο πλεονέκτημα από αναπαραγωγικής άποψης.
Άλλη μελέτη που κυκλοφόρησε φέτος προσθέτει άλλο ένα επίπεδο στη «χάρη». Τα χαριτωμένα πράγματα μας κάνουν πιο επιθετικούς. Γι΄αυτό θέλουμε να ζουλάμε τα μάγουλα των μωρών (παρεμπιπτόντως, αυτή η θεωρία επιβεβαιώνει τον ισχυρισμό άρθρου των Times ότι η «χάρη» ενεργοποιεί τους ίδιους υποδοχείς με την κοκαΐνη και το σεξ!). Επίσης, η «χάρη» ενεργοποιεί την προστατευτική μας πλευρά. Η αντίδρασή μας σε ένα χαριτωμένο ζώο είναι να θέλουμε να το προστατεύσουμε, όπως ακριβώς ένα μωρό.
Μια γρήγορη ματιά σε πηγές χαριτωμένου περιεχομένου φαίνεται να επιβεβαιώνει αυτή τη θεωρία. Πολλά από τα πιο δημοφιλή ποστ δείχνουν φοβισμένα ζώα να παλεύουν για βασικές κινητικές λειτουργίες, να αντιδρούν προς τις ανθρώπινες μηχανές, ή να γίνονται με άλλους τρόπους συμπαθή:
Όμως το ερώτημα παραμένει: Γιατί έχουμε τόσο μεγάλη μανία με τις γάτες; Δυστυχώς δεν υπάρχει σαφής απάντηση σε αυτό. Από εξελικτικής άποψης, βρίσκουμε τα θηλαστικά πιο χαριτωμένα συγκριτικά με άλλα ζώα, οπότε οι πιο δημοφιλείς φωτογραφίες θα περιέχουν θηλαστικά. Αφού τα θηλαστικά στα οποία έχουμε την πιο άμεση πρόσβαση είναι τα κατοικίδια, είναι λογικό το πιο δημοφιλές από αυτά στην Αμερική, οι γάτες, να είναι αυτό που φωτογραφίζεται περισσότερο.
Και γιατί προτιμάμε τις γάτες περισσότερο από τους σκύλους; Υπάρχουν κάποιες θεωρίες γι'αυτό, αλλά καμία δεν επιβεβαιώνεται επιστημονικά. Ίσως μας αρέσουν οι γάτες επειδή μπλέκουν πιο έυκολα σε γκάφες σε σχέση με τους σκύλους και αυτό ενεργοποιεί την προστατευτική μας πλευρά. Η επιστήμη αναζητάει ακόμα τις σχετικές απαντήσεις...
[via]
σχόλια